Γράφει η Φιλόλογος Σοφία Αντωνοπούλου

Η απειλή του κορωνοϊού και η ανάγκη λήψης μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, προκάλεσαν αδιαμφισβήτητα σωρεία προβλημάτων και ανέδειξαν σοβαρές δυσκολίες πρακτικής φύσης. Μία εξ αυτών αποτέλεσε και η απόφαση για το κλείσιμο όλων των εκπαιδευτικών μονάδων, δημιουργώντας αμηχανία και πανικό στην εκπαιδευτική αλλά και μαθητική κοινότητα.

Ωστόσο, προσεγγίζοντας το ζήτημα από μια πιο ψύχραιμη και λογική σκοπιά, μπορεί να συνειδητοποιήσει κανείς την αξία της τεχνολογίας και των δικτύων, προκειμένου να προχωρήσει σε αξιοποίηση των ηλεκτρονικών εργαλείων, υπερβαίνοντας τις δυσκολίες από την απαγόρευση της διά ζώσης διδασκαλίας.

Η αλματώδης ανάπτυξη των δικτύων και των τηλεπικοινωνιών έχει ανοίξει καινούργιους ορίζοντες και προσφέρει νέες σημαντικές δυνατότητες. Τα δίκτυα υπολογιστών έχουν εκμηδενίσει τις αποστάσεις και προσφέρουν καινούργιες ευέλικτες μορφές επικοινωνίας. Η χωρητικότητα των γραμμών διασύνδεσης έχει αυξηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών. Είναι προφανές ότι οι δυνατότητες αυτές δεν θα άφηναν ασυγκίνητο το χώρο της εκπαίδευσης. Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να αποτελέσουν ένα ισχυρό εργαλείο για την ενδυνάμωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και να δώσουν μία άλλη διάσταση στη μάθηση.

Έτσι, χρησιμοποιείται πλέον συχνά ο όρος elearning, προσπαθώντας να αποτυπώσει οποιαδήποτε μορφή ηλεκτρονικής εκπαίδευσης που χρησιμοποιεί τους πόρους του διαδικτύου ή γενικότερα τις δυνατότητες των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η εκπαίδευση βέβαια μέσω οποιασδήποτε μορφής του διαδικτύου, αποτελεί ένα τμήμα μόνο της εκπαίδευσης από απόσταση (distance learning), η οποία φυσικά δεν πρέπει να συνδέεται μόνο με τη χρήση των Η/Υ και του διαδικτύου.

Για να προσδιοριστεί καλύτερα η έννοια της τηλεκπαίδευσης έχουν καθοριστεί τρεις διαφορετικές μορφές:

• ƒΗ τηλεκπαίδευση σε εξατομικευμένο ρυθμό (self- paced training). Σε αυτή την περίπτωση προσφέρονται στον εκπαιδευόμενο συνδυασμός εκπαιδευτικών υλικών (βιβλία, αναφορές στο δίκτυο, μαγνητοσκοπημένα μαθήματα, σημειώσεις, προγράμματα εκμάθησης βασισμένα σε υπολογιστή κτλ), συνήθως χωρισμένα σε ενότητες (μαθήματα), τα οποία ο εκπαιδευόμενος διαχειρίζεται με το δικό του ρυθμό, αποφασίζει δηλαδή ο ίδιος πότε και που θα τα χρησιμοποιήσει. Στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει σημαντική επικοινωνία με διδάσκοντα ή με άλλους εκπαιδευόμενους. ƒ
• Η ασύγχρονη τηλεκπαίδευση (asynchronous e-learning). Η περίπτωση αυτή μοιάζει αρκετά με την προηγούμενη. Παρέχεται στους συμμετέχοντες η δυνατότητα να εργαστούν με το υλικό προς διδασκαλία οπουδήποτε και οποτεδήποτε έχοντας όμως παράλληλα δυνατότητα ασύγχρονης επικοινωνίας με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες και με τον εκπαιδευτή. Το υλικό διδασκαλίας δεν είναι απαραίτητο να έχει δοθεί όλο από την έναρξη του μαθήματος αλλά μπορεί να προσφέρεται στους εκπαιδευόμενους σταδιακά. Ο ρυθμός μελέτης και εργασιών καθορίζεται από τον εκπαιδευτή σε συνεργασία πάντα με τους εκπαιδευόμενους. ƒ
• Η σύγχρονη τηλεκπαίδευση (synchronous e-learning). Σε αυτή την περίπτωση το μάθημα γίνεται κανονικά αλλά οι εκπαιδευόμενοι και ο διδάσκων καθηγητής μπορούν να βρίσκονται σε διαφορετικό τόπο ο καθένας και χρησιμοποιώντας τεχνολογίες τηλεδιάσκεψης να βρίσκονται όλοι σε μία εικονική αίθουσα διδασκαλίας. Η διεξαγωγή του μαθήματος γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να προσφέρει τις ίδιες ή και παραπάνω δυνατότητες με αυτές που προσφέρονται σε μία παραδοσιακή αίθουσα.

Συνεπώς, οι εκπαιδευτικές δομές μπορεί να έκλεισαν προσωρινά τις πόρτες τους, αλλά έχουν την δυνατότητα να προσφέρουν στους μαθητές τους αφειδώς τη γνώση…