Γράφει ο Κώστας Θερμογιάννης....

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και στους δύο βαθμούς της είναι το κομμάτι εκείνο της οργανωμένης διοικητικής δομής που βρίσκεται κατεξοχήν δίπλα στον πολίτη κι έρχεται σε άμεση επαφή μαζί του σε καθημερινή βάση. Είναι γεγονός πως ένα μεγάλο μέρος του ποσοστού των υπηρεσιών που παρέχονται στον μέσο πολίτη προέρχονται πρωτίστως από τους Δήμους και τις Περιφέρειες και δευτερευόντως από υπηρεσίες της κεντρικής κυβέρνησης. Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν είναι κάτι απρόσωπο, έχει στους κόλπους της ανθρώπους ο οποίοι είτε από τη θέση των πολιτικών είτε από τη θέση των υπηρεσιακών παραγόντων εφαρμόζουν τους κανόνες δικαίου προκειμένου να εξ-υπηρετήσουν τους πολίτες.

Δε θα ήταν υπερβολή αν ισχυριστούμε πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι πρώτα απ’ όλα μια φιλοσοφία που βρίσκει πρακτική εφαρμογή στην καθημερινότητα κάθε τόπου. Φιλοσοφία που μέσα της περιλαμβάνει πολιτικό σχεδιασμό, εφαρμογή νόμων και αξιοποίηση πόρων και που σε κάθε περίπτωση οφείλει να αφουγκράζεται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου στον οποίο ασκείται αλλά και τις ανάγκες των πολιτών που υπηρετεί. Με αυτή λοιπόν την οπτική είμαστε αναγκασμένοι να σταθούμε σε ένα πάρα πολύ σοβαρό σημείο, αυτό της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού στους ΟΤΑ στο οποίο οφείλουμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας μιας και το δυναμικό αυτό έχει κληθεί να φέρει σε πέρας τόσο το σχεδιασμό όσο και την υλοποίηση των πιλοτικών της αυτοδιοίκησης ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν περιπτώσεις που γίνεται αποδέκτης κρίσεων αλλά κι επικρίσεων χωρίς πάντα αυτές να δικαιολογούνται. Αφήνοντας έξω από τη συλλογιστική μας το πολιτικό προσωπικό, είναι κοινή διαπίστωση πως ο μέσος εργαζόμενος στους εν λόγω φορείς λειτουργεί ως μια «μηχανή» διεκπεραίωσης, σπαταλώντας σε μια καθημερινή ρουτίνα κάθε δυνατότητα παραγωγικής σκέψης και κάθε ιδέα βελτιστοποίησης των διαδικασιών που θα μπορούσαν να συμβάλουν τόσο στη δική του εργασιακή και προσωπική βελτίωση όσο και στη βελτίωση της ζωής της πόλης και της περιφέρειάς του. Ένας σημαντικός παράγοντας που συντελεί προς τη διαιώνιση αυτής της παθογένειας είναι το γεγονός πως ο εργαζόμενος δε συμμετέχει στη λήψη αποφάσεων αλλά κυρίως δε συνεισφέρει με νέες ιδέες κυρίως γιατί δεν του δίνεται αυτή η δυνατότητα. Έχουμε φτάσει στο σημείο της απόλυτης εξειδίκευσης που μοιραία οδηγεί στην ανία και σε βάθος χρόνου στην αδιαφορία συνεισφοράς τόσο στην εργασία όσο και στον συναλλασσόμενο πολίτη.

Αναλογιζόμενοι, αν βεβαίως μας επιτρέπεται η αντιστοίχιση, τις σκέψεις του Θουκυδίδη που από το βάθος των ιστορικών χρόνων λέει πως ο στρατηγός – ηγέτης πρέπει αφενός να προβλέπει το μέλλον κι αφετέρου με τις πράξεις και τα λόγια του να ενισχύει το ηθικό και να αυξάνει τη θέληση των αντρών του για να πολεμήσουν, μοιραία θα πρέπει να επιρρίψουμε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ευθύνης για τη μη ορθολογική και στο έπακρο αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο η προσωπική μας εμπειρία λέει πως είναι αξιόλογο κι εξαιρετικό, στην πολιτική ηγεσία των ΟΤΑ που ενίοτε ασκεί πολιτική χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψη το ισχυρότερο εργαλείο που διαθέτει, το προσωπικό των υπηρεσιών!

Είναι γεγονός πως το ανθρώπινο δυναμικό είναι το βασικότερο στοιχείο στην ανάπτυξη κάθε επιχείρησης, κάθε υπηρεσίας και βεβαίως της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το δυναμικό αυτό, ως μια αξία που είναι δυναμική και μπορεί να εξελιχθεί και να μην μένει στάσιμη, πρέπει να εκπαιδεύεται, πρέπει να ανταμείβεται όχι μόνο με όρους οικονομικών απολαβών αλλά και ηθικά, πρέπει να έχει στη διάθεσή της τις κατάλληλες υποδομές ώστε να αναπτύξει τις ιδέες αλλά και τις δεξιότητές της. Κυρίως όμως, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με αξιοπρέπεια και να του δίνεται πάντοτε η δυνατότητα συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων και στο σχεδιασμό του μέλλοντος. Η ανάληψη τέτοιων πρωτοβουλιών και συνάμα τέτοιων ευθυνών θα τους καταστήσει αυτομάτως κοινωνούς της πολιτικής που θέλει κι επιδιώκει ένα καλύτερο αύριο, την οποία θα υποστηρίξουν με όλες τους τις δυνάμεις οι εργαζόμενοι αφού θα είναι συμμέτοχοι στο σχεδιασμό. Εκ των πραγμάτων, μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει νέα πνοή αλλά και ζωντάνια στο ανθρώπινο δυναμικό των ΟΤΑ, σβήνοντας την κακώς νοούμενη ρουτίνα από το συνειδητό αλλά και το υποσυνείδητό του και πεποίθησή μας είναι πως με μια τέτοια αλλαγή νοοτροπίας ο μεγαλύτερος κερδισμένος θα είναι η τοπική κοινωνία. Άλλωστε, δε θα πρέπει ποτέ να ξεχνούν οι έχοντες την αρμοδιότητα λήψης αποφάσεων πως οι άνθρωποι αφενός με την κατάλληλη υποστήριξη μπορούν να έχουν εξαιρετικές επιδόσεις κι αφετέρου πως δεν είναι ούτε μηχανές ούτε απλώς κάποιοι αδιάφοροι… μηχανισμοί!

Κώστας Θερμογιάννης
Διαχειριστής του δικτυακού τόπου τοβιβλίο.net