«Ο Τάκης Τλούπας είναι ωραιολάτρης φωτογράφος» έγραφε ο φωτογράφος του Αλβανικού μετώπου και του ΕΛΑΣ Κώστας Μπαλάφας για τον Θεσσαλό, σπουδαίο ομότεχνό του.

Στη Λάρισα του 1920 λοιπόν, γεννιέται ένα παιδί που έμελλε να γίνει ο ευαίσθητος καταγραφέας της ομορφιάς του τόπου του. Το ξυλουργικό εργαστήρι του πατέρα, έδωσε την ευκαιρία σε δύο από τους πιο σπουδαίους Έλληνες, να καταπιαστούν με τη χαρά της χειροποίητης δημιουργίας. Αυτοί είναι οι αδελφοί Τλούπα. Ο Τάκης και ο αδελφός του Φιλόλαος, ο μεγάλος γλύπτης που έζησε και διέπρεψε στο Παρίσι.

Σκαλίζοντας με τα εργαλεία τού πατέρα, ανακαλύπτει πως η «ακατέργαστη» φύση, μπορεί να μετασκευασθεί σε ένα όμορφο και χρήσιμο δημιούργημα. Σε μια εκδρομή στον Όλυμπο, εκεί γύρω στα 1938, ανακαλύπτει τη φωτογραφική μηχανή που είχαν κάποιοι από την παρέα. Σα να τους κανόνισε τη συνάντηση το βουνό. Γιατί σε αυτό, όπως και στις λίμνες, τους κάμπους και τους ανθρώπους της πατρίδας του επικεντρώθηκε όλο το έργο του.

Στο ξυλουργείο του πατέρα, στήνεται το πρώτο αυτοσχέδιο φωτογραφικό εργαστήρι. Με ένα «Μποξ Τενκορ», μια φωτογραφική μηχανή που έμοιαζε με ένα απλό τετράγωνο κουτί, ξεκινά την περιπέτειά του στον υπέροχο κόσμο της φωτογραφίας. Πρώτα μοντέλα τα αδέρφια του. Η γλυκύτατη κ. Αυγή που μένει πάντα στο πατρικό τους σπίτι στη Λάρισα και ο Φιλόλαος. Το ξυλουργείο του πατέρα μετατρέπεται σε φωτογραφείο, και ως επαγγελματίας πια, φωτογραφίζει γάμους και παρελάσεις για τα προς το ζην, και στον ελεύθερο χρόνο του, αναζητά το ταλαιπωρημένο πρόσωπο ενός καλόγερου, το στιλπνό μιας νεαρής Καραγκούνας, ένα στιγμιότυπο στον Πηνειό, την αποξηραμένη λίμνη Κάρλα, ή την εργασία ενός υπαίθριου κουρέα στην πλατεία της Λάρισας. Με τη βέσπα του ταξιδεύει παντού, φτάνοντας μέχρι το Νταχάου. Πηγαίνει και την Τούλα, τη σύντροφο της ζωής του στην εκκλησία για τον γάμο. Αργότερα, το θρυλικό του 2CV, τον ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα.

Το φως, είναι ο άξονας εκείνος που ορίζει τη δουλειά του. Το φως που καθοδηγεί όλους τους φωτογράφους, σε κανέναν δεν χάρισε το μυστήριο και τη διάσταση ονείρου που συναντάς στις φωτογραφίες του Τλούπα. Για να είμαστε δίκαιοι, εδώ έχουμε το φως που είδε, που ανακάλυψε ο φωτογράφος. Ο ίδιος έχει πει: «Η φωτογραφία αυτοπροσδιορίζεται. Εγώ αναζητώ αυτό που μέσα μου υπάρχει και αυτή η αναζήτηση μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Δεκάδες φορές μπορώ να σταθώ απέναντι σ' ένα αντικείμενο αλλά να μην αποφασίζω τη φωτογράφισή του, περιμένοντας εκείνη την ιδανική -για τα δικά μου μάτια- στιγμή. Δεν μπορώ να πω τι είναι φωτογραφία, μπορώ να πω όμως πως με γοητεύουν οι ομίχλες, όπως και οι αντικατοπτρισμοί των νερών και με συνεπαίρνει το φως. Σίγουρα φωτογραφία είναι φως, αλλά και άλλα πολλά...».

Στο έργο του, ο Τλούπας προικίζει τα θέματά του με τον προσωπικό λυρισμό, τρυφερότητα και ποίηση. Δεν φωτογραφίζει απλώς ένα γεφύρι στο δειλινό. Φιλεύει τη φωτογραφία του με καλούδια της δικής του ψυχής. Με αυτή την έννοια δεν είναι απλώς καταγραφέας της πραγματικότητας. Είναι συν - δημιουργός μιας ζωής εκεί κάπου πλάι μας. Μιας ζωής, που υπάρχει χάρη στη δική του ματιά. Στη δική του παρέμβαση. Δίνει τη δική του ποιητική ερμηνεία της εικόνας. Και πατάει γερά σε μια αίσθηση δυνατή του τοπίου και των ανθρώπων. Βλέποντας κανείς το πρόσωπο του Σαρακατσάνου με την κάπα, στη βροχή στη φωτογραφία που έχει τον τίτλο: «Ο Οδυσσέας στη βροχή» είναι σα να παρελαύνουν εμπρός σου γενιές ολόκληρες αυτής της περήφανης ελληνικής οικογένειας. Σα να βλέπεις τα ατέλειωτα καραβάνια τους από την αρχαιότητα ως τις δεκαετίες του '60 και του '70 που εγκατέλειψαν τη νομαδική ζωή. Και παρατηρώντας τα χαρακτηριστικά του Οδυσσέα, σα να βλέπεις τα εγγόνια του γραβατωμένα στο ασανσέρ της πολυκατοικίας ή στο φανάρι της γωνίας.

Με σεβασμό και αγάπη, είδε και αποτύπωσε φωτογραφικά και τα αρχαία ευρήματα της αγαπημένης του Θεσσαλικής γης. Εδώλια Μέσης Νεολιθικής εποχής, Λιθανάγλυφα από ναούς της Δυτικής Θεσσαλίας, το κάστρο Αγριελιά στο βουνό Αντιχάσια Τρικάλων και πολλά άλλα δημιουργήματα των προγόνων, αγκαλιάστηκαν με αγάπη από το βλέμμα του.

Ο Τάκης Τλούπας υπήρξε ποιητής - φωτογράφος της ταπεινής ζωής. Οι ομότεχνοι της γενιάς του Κώστας Μπαλάφας και Σπύρος Μελετζής απαθανάτισαν τον άνθρωπο με το τουφέκι στον αγώνα του για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτός, απαθανάτισε τον αγωνιστή της γης, τον ξωμάχο και τον τεχνίτη, στην καθημερινότητά τους. Εκεί που πάλευαν με τα δικά τους όπλα για τα ίδια ιδανικά.

Αυτοί που τον γνώρισαν μας μεταφέρουν την εικόνα ενός αισιόδοξου ανθρώπου, με μια ιδιαίτερη αύρα ανθρωπιάς και τρυφερότητας. Όσοι δεν τον γνωρίσαμε, τα γευόμαστε όλα αυτά, περιπλανώμενοι σε χωράφια, λαρισαϊκές γωνιές, σε βουνά και κάμπους, στο Άγιον Όρος ή στο λιμάνι της Σκοπέλου μέσα από τις φωτογραφίες του. Και ανακαλύπτουμε μέσα τους κι άλλα χαρακτηριστικά, σπουδαίου ανθρώπου. Γιατί το έργο, είναι η προσωπικότητα του δημιουργού, οι σκέψεις και η καρδιά του.

Αυτά μας άφησε, και τον ευχαριστούμε.

* Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ