Σταθερά υψηλοί παραμένουν οι τόνοι στα ελληνοτουρικά.

Σταθερά υψηλοί παραμένουν οι τόνοι στα ελληνοτουρικά,  με συνεχείς και εκατέρωθεν ανακοινώσεις. Σημειώνεται ότι τις τελευταίες ημέρες, ο τούρκος υπουργός Άμυνας, το υπουργείο εξωτερικών της γειτονικής χώρας αλλά και άλλα στελέχη της κυβέρνησης Ερντογάν θέτουν δημοσίως σειρά θεμάτων που αφορούν την τουρκική ατζέντα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Αφορμή για τον νέο αυτό γύρο “επιθετικής ρητορικής”, όπως την χαρακτήρισε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, ήταν η γνωστοποίηση της απόφασης της Αθήνας για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στην περιοχή του Ιονίου.

Πάντως, σε νέα του συνέντευξη στο κυπριακό sigma, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς υποστήριξε ότι «οι Τούρκοι δεν αιφνιδιάστηκαν για τα 12 μίλια,  για τις αποφάσεις της Ελλάδας για την επέκταση στην αιγιαλίτιδα». Συμπλήρωσε δε πως «το ξέρουν από καιρό πως θα την επεκτείνουμε».

Εν τω μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, μετά τη διπλωματική «κόντρα» και το μπαράζ ανακοινώσεων των ΥΠΕΞ Ελλάδας και Τουρκίας, η Άγκυρα με νέα NAVTEX δεσμεύει την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου ολόκληρη την περιοχή γύρω από την αιγιαλίτιδα ζώνη στο Καστελόριζο. Σύμφωνα με την τουρκική NAVTEX, το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας θα πραγματοποιήσει άσκηση Έρευνας και Διάσωσης από 11πμ μέχρι τις 15μμ, σε περιοχές εκτός των χωρικών υδάτων ξένων χωρών.

Την Τρίτη, η Τουρκία έστειλε σαφή προειδοποίηση ότι μια πιθανή επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο θα αποτελέσει αφορμή πολέμου, μέσω δηλώσεων του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών Χαμί Ακσόι.

Την Τετάρτη, ο τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ ήταν εκείνος που επανήλθε στο θέμα λέγοντας ότι η Τουρκία δε θα ανεχτεί τετελεσμένα γεγονότα από την ελληνική πλευρά στο Αιγαίο ή τη Μεσόγειο και δεν θα επιτρέψει οποιαδήποτε ελληνική παρέμβαση στις τουρκικές έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Μιλώντας στο Anadolu, ο Ακάρ δήλωσε ότι «δεν είναι δυνατόν να υπάρξει καμία ενέργεια στην ανατολική Μεσόγειο χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας και των Κατεχομένων» και προειδοποίησε ότι «η Τουρκία θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα εάν ληφθεί οποιαδήποτε απόφαση που είναι αντίθετη με τα δικαιώματά της και τα συμφέροντά της στο Αιγαίο» καθώς και ότι «δεν θα επιτρέψει ποτέ οποιαδήποτε παρενόχληση σε τουρκικό πλοίο στην Ανατολική Μεσόγειο».

Την Πέμπτη ο Ακάρ επανήλθε θέτοντας το ζήτημα της «μη στρατικοποίησης των ελληνικών νησιών» και προειδοποιώντας «να μην υπάρξουν προκλήσεις και προβοκάτσιες. Απαιτούμε σεβασμό στις διεθνείς Συνθήκες». Σημείωσε δε πως η Άγκυρα παρακολουθεί στενά το θέμα, λέγοντας ότι υπάρχουν Συνθήκες που ορίζουν καθεστώς αποστρατικοποίησης σε συγκεκριμένα ελληνικά νησιά. Παράλληλα, ο Ακάρ ανακοίνωσε ότι το Οκτώβριο του 2019 θα εγκατασταθεί στην Τουρκία το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400.

Είχαν προηγηθεί πριν από μερικές ημέρες οι σκληρές δηλώσεις του τούρκου υπουργού Εξωτερικών κ. Τσαβούσογλου αλλά και η κλήτευση του έλληνα πρέσβη στην Άγκυρα προκειμένου να κοινοποιηθούν οι τουρκικές θέσεις για το θέμα της αιγιαλίτιδας.

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών επιχείρησε να δώσει μια σαφή απάντηση στην κλιμακούμενη ρητορική σημειώνοντας ότι «η οριοθέτηση της ελληνικής ΑΟΖ στο σύνολό της, θα καθοριστεί βάσει του διεθνούς δικαίου και ασφαλώς όχι λαμβάνοντας υπόψη ανυπόστατες και αυθαίρετες θεωρίες που υιοθετεί η παραβάτις του διεθνούς δικαίου Τουρκία». «Σε ό,τι αφορά ζητήματα αποστρατικοποίησης, οι γνωστές θέσεις της Ελλάδας απορρέουν αποκλειστικά από το διεθνές δίκαιο και τη Χάρτα του ΟΗΕ και δεν χωρούν καμία αμφισβήτηση. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να παρασυρθεί σε πλειοδοσία επιθετικής ρητορικής. Καλούμε την γείτονα Τουρκία να συμπεριφερθεί με την προσήκουσα σοβαρότητα και προσήλωση στις αρχές του διεθνούς δικαίου και της Χάρτας των ΗΕ» καταλήγει η ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.

Ωστόσο την Παρασκευή, η Άγκυρα επανήλθε με νέα ανακοίνωση με την οποία απαντά στην ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείο Εξωτερικών. «Σχετικά με την οριοθέτηση των περιοχών ναυτικής δικαιοδοσίας, η Τουρκία, όπως ίσχυε και πριν, θα συνεχίσει να ενεργεί σύμφωνα με δίκαιες αρχές και όλες τις σχετικές ειδικές περιστάσεις. Σε αυτό το πνεύμα, δεν υπάρχει κάποια συμβουλή που θα μπορούσαμε να δεχθούμε από την Ελλάδα  σχετικά με τις τεχνικές οριοθέτησης στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου» ανέφερε η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. 

Οι αντιδράσεις της τουρκικής πλευράς φαίνεται πάντως ότι προκαλούν προβλήματισμό στην Αθήνα, αν κρίνει κανείς από τα όσα διέρρευσαν τις προηγούμενες ημέρες για τα όσα ειπώθηκαν σε σχετική σύσκεψη στο υπουργείο Εξωτερικών την Τρίτη υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Εκεί αποφασίστηκε η κυβέρνηση να προχωρήσει ουσιαστικά σε μια διπλή… “αναδίπλωση”: Πρώτον, η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο να γίνει με νομοσχέδιο και όχι με προεδρικό διάταγμα, όπως είχε πει ο απελθείς υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς και, δευτερον, θα προηγηθεί και διαβούλευση για το θέμα με τα κόμματα.

Την ίδια στιγμή, πάντως, η στενότερη προσέγγιση της Αθήνας με τις ΗΠΑ την τελευταία περίοδο φαίνεται πως δεν απέδωσε τα αναμενόμενα σε διπλωματικό επίπεδο, καθώς στην σχετική τοποθέτηση του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ τήρησε τη γραμμή των ίσων αποστάσεων μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας. Σε ερώτηση για τη σκληρή ρητορική της Τουρκίας, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ απάντησε: «Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν δημιουργήσει εδώ και καιρό διπλωματικά κανάλια για την αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων». Επιπλέον, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σημείωσε ότι οι ΗΠΑ, ως ζήτημα αρχής, «υποστηρίζουν την κυριαρχία των χωρών στην περιοχή, ανάμεσά τους η Ελλάδα και η Τουρκία».

Σε αυτό το πλαίσιο, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται οι επόμενες κινήσεις της τουρκικής πλευράς την επόμενη περίοδο στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπενθυμίζεται ότι το ερευνητικό σκάφος “Μπαρμπαρός”, με συνοδεία τουρκικών πολεμικών, βρίσκεται εδώ και κάποιες ημέρες στην περιοχή και κινείται ανάμεσα στην κυπριακή ΑΟΖ και την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Την ίδια στιγμή, απομένει να φανεί εάν και πότε η Άγκυρα θα προχωρήσει στην αποστολή του πλωτού γεωτρύπανου “Φατίχ” κοντά στην Κύπρο, όπου την επόμενη περίοδο θα πραγματοποιηθεί η γεώτρυση της ExxonMobil.