Τρία χρόνια μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, τα θύματα των διώξεων που ακολούθησαν είναι σε απόγνωση.

Tη νύχτα της απόπειρας πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου του 2016 ο πρόεδρος Ερντογάν έκανε διακοπές με την οικογένειά του στη Μαρμαρίδα. Αντέδρασε άμεσα. Συνδέθηκε μέσω FaceTime με το CNN Türk και απηύθυνε έκκληση στον τουρκικό πληθυσμό να σταματήσει τα τανκς. Περισσότεροι από 300 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εκείνη τη νύχτα.

Μετά την ήττα των στασιαστών ο Ερντογάν είχε δύο επιλογές. Είτε να αξιοποιήσει την θετική συγκυρία και να προωθήσει τον εκδημοκρατισμό της χώρας, είτε να θέσει τα θεμέλια για ένα απολυταρχικό κράτος. Επέλεξε το δεύτερο. Λίγες ώρες μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα όταν προσγειώνονταν το αεροσκάφος του στην Κων/πολη έκανε λόγο για «δώρο του Αλλάχ» και δήλωνε ότι «ήρθε η ώρα για "κάθαρση" στο στράτευμα».

O όρος "κάθαρση" ορίζει την καθημερινότητα στην Τουρκία τα τελευταία τρία χρόνια. Δεν είναι μόνο οι λεγόμενοι Γκιουλενιστές στο στράτευμα που διώκονται αλλά και όλοι οι πολιτικοί αντίπαλοι του Ταγίπ Ερντογάν. Περισσότεροι από 125.000 δημόσιοι υπάλληλοι, αστυνομικοί, καθηγητές, δικαστές και νομικοί απολύθηκαν, περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι πέρασαν από δίκη, αντιπολιτευόμενα μέσα ενημέρωσης έκλεισαν και πλήθος δημοσιογράφοι φιμώθηκαν.

Ο Ερντογάν θα έπρεπε να ανησυχεί

Η τρίμηνη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, την οποία αποφάσισε ο πρόεδρος Ερντογάν για την αντιμετώπιση της «εκρύθμου καταστάσεως», παρατάθηκε, από τον ίδιο φυσικά, επτά φορές. Και όταν οι εξουσίες του προέδρου έφτασαν στα όριά τους απλά τις εξέτεινε. Λίγο πριν το δημοψήφισμα για την μεταρρύθμιση του συντάγματος καλλιέργησε με το κυνήγι μαγισσών ένα κλίμα φόβου έτσι ώστε να στραφούν οι Τούρκοι στον ένα και μοναδικό πανίσχυρο ηγέτη που τους υπόσχονταν ελπίδα και ασφάλεια. Σ

τη συνέχεια συνεργάστηκε με το υπερεθνικιστικό ΜΗΡ στο κοινοβούλιο για να μετατρέψει την Τουρκία σε προεδρική δημοκρατία. Η συνεργασία αυτή είχε όμως δραματικές επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας. Η συστηματική καταστροφή των ελεγκτικών μηχανισμών σε βουλή, κυβέρνηση και δικαιοσύνη ευνόησαν την εξάπλωση της διαπλοκής, του νεποτισμού και της σπατάλης δημοσίου χρήματος.

Σήμερα οι Τούρκοι ανησυχούν περισσότερο από ποτέ για το μέλλον. Εκτός από την βαθιά οικονομική κρίση διαπιστώνουν καθημερινά ότι μετά τις μαζικές απολύσεις στο δημόσιο δεν βρέθηκαν ικανά πρόσωπα για να στελεχώσουν υπηρεσίες και υπουργεία. Ούτε η αστυνομία, με την ισχυρότερη παρουσία της στους δρόμους των πόλεων, ούτε ο γαμπρός του που έγινε υπ. Οικονομικών, ούτε οι επιθέσεις εναντίον Αμερικανών, Χριστιανών, Γκιουλενιστών και Κούρδων απέφεραν οφέλη στον πρόεδρο Ερντογάν. Στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές έχασε προπύργια του ΑΚΡ όπως την Κων/πολη και την Άγκυρα.

Την ώρα που η αντιπολίτευση συμπορεύεται ολοένα και συχνότερα, στο κυβερνών κόμμα εμφανίζονται πρώτες ρωγμές. Σήμερα, τρίτη επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος ο πρόεδρος Ερντογάν δεν θα έπρεπε να πανηγυρίζει, αλλά να ανησυχεί.

Τα θύματα των διώξεων που ακολούθησαν είναι σε απόγνωση

Το 2016 η Ελίφ ήταν καθηγήτρια σε ένα λύκειο στη νοτιοδυτική Τουρκία. Εδώ και επτά μήνες εργάζεται σε ένα ιδιωτικό φροντιστήριο στην Άγκυρα, αλλά ως καθαρίστρια.

Η Ελίφ, το όνομα της οποίας άλλαξε για το ρεπορτάζ έπειτα από δικό της αίτημα, είναι μία από τους περίπου 33.000 εκπαιδευτικούς που απολύθηκαν στο πλαίσιο των διώξεων που εξαπέλυσε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά το αποτυχημένη πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016.

Τρία χρόνια μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα δυσκολεύεται, όπως και χιλιάδες άλλοι, να τα βγάλει πέρα καθώς δεν έχει πια σταθερή εργασία.

«Είμαι 37 ετών και ξεκινώ τη ζωή μου ξανά από το μηδέν», δηλώνει θλιμμένη.

Οι τουρκικές αρχές κατηγορούν τον αυτοεξόριστο στις ΗΠΑ πρώην ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν ότι είναι εγκέφαλος του αποτυχημένου πραξικοπήματος, κάτι που ο ίδιος αρνείται.

Περισσότεροι από 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν απολυθεί στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που κηρύχθηκε μία ημέρα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα και των διώξεων που ξεκίνησαν με στόχο, σύμφωνα με την Άγκυρα, «να καθαρίσουν» οι θεσμοί από τους υποστηρικτές του Γκιουλέν.

Η Ελίφ, που ήταν μέλος ενός συνδικάτου που πρόσκειται στο δίκτυο των Γκιουλενιστών, περιγράφει τον εαυτό της «αριστερή μουσουλμάνα», παραδέχεται ότι στήριζε το κίνημα του Γκιουλέν, όμως δεν ήταν ποτέ «ενεργό μέλος».

Εκτός από το γεγονός ότι απολύθηκε, της ασκήθηκε δίωξη «για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση». Πέρασε 10 μήνες ελεύθερη υπό όρους προτού αθωωθεί το 2018. Ο σύζυγός της, επίσης καθηγητής, απολύθηκε και τέθηκε υπό κράτηση επί 8 μήνες.

«Σοκ»

Αφού όμως απολύθηκε από τη δημόσια εκπαίδευση δεν μπόρεσε να ξαναβρεί εργασία ως καθηγήτρια, ούτε καν στον ιδιωτικό τομέα, διότι οι εργοδότες διστάζουν να την προσλάβουν.

Πολλοί Τούρκοι, στιγματισμένοι όπως η Ελίφ από την απόλυσή τους από τον δημόσιο τομέα, χρειάστηκε να αλλάξουν εργασία για να επιβιώσουν.

Πρώην καθηγητής πανεπιστημίου έγινε οικοδόμος, πρώην πρόεδρος ένωσης άνοιξε καφέ, μια πρώην δικαστής έγινε έμπορος τσαγιού, ενώ πρώην αστυνομικός έγινε θυρωρός. Τα παραδείγματα πολλά.

Ο Αχμέτ, πρώην καθηγητής χημείας στο πανεπιστήμιο, δήλωσε ότι έστειλε το βιογραφικό του για περίπου 1.200 θέσεις. Τον δέχθηκαν για συνέντευξη μόνο σε 30 ή 40 από αυτές.

Τελικά κατέληξε να πουλά φρούτα και λαχανικά στον δρόμο από ένα καρότσι.

«Μόλις εξηγούσα την κατάστασή μου στους εργοδότες, δεν με προσλάμβαναν», διηγείται. «Ίσως αν δεν το έλεγα να μπορούσα να εργαστώ κάπου μαύρα», πρόσθεσε, όμως αρνείται να προσπαθήσει εκτιμώντας ότι δεν έχει κάνει κάτι κακό.

Ο 44χρονος αυτός άνδρας και η σύζυγός του είναι μεταξύ των 6.000 πανεπιστημιακών που απολύθηκαν με νομοθετικό διάταγμα, κάτι που αντιμετώπισαν σαν «σοκ».

«Οι άνθρωποι ξέρουν ότι δεν έχουμε κάνει τίποτα κακό, όμως όλος ο κόσμος φοβάται πολύ», καταγγέλλει η Ελίφ. «Ακόμη κι εγώ. Δεν θέλω να δημοσιεύσετε το όνομά μου γιατί φοβάμαι».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, DW