Εκτύπωση αυτής της σελίδας

"Παίζοντας με τη φωτιά": Τα διλήμματα των ΗΠΑ και της Σ. Αραβίας

Δημοσιεύτηκε: Τετάρτη, 18 Σεπτεμβρίου 2019 15:40 "Παίζοντας με τη φωτιά": Τα διλήμματα των ΗΠΑ και της Σ. Αραβίας

Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση για την κατάσταση που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή φιλοξενεί το γνωστό think tank Stratfor.

Μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση για την κατάσταση που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή μετά τις εξελίξεις με το χτύπημα μέσω drone στις εγκαταστάσεις της Aramco, στην Σαουδική Αραβαία, φιλοξενεί το γνωστό think tank Stratfor.

Όπως αναφέρει, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Σαυδική Αραβία θα βρεθούν απέναντι σε δύσκολα διλήμματα εάν επιβεβαιωθεί τελικώς ότι πίσω από την επίθεση βρίσκεται το Ιράν.

Για τον μεν Τραμπ, ο οποίος εξελέγη με "σύνθημα" την απόσυρση των αμερικανών στρατιωτών από τη Μέση Ανατολή, θα είναι αρκετά δύσκολο να δικαιολογηθεί πολιτική μια επιθετική κίνηση προς το Ιράν, πόσο μάλλον ότι βρισκόμαστε στην τελική ευθεία προς τις προεδρικές εκλογές του 2020.

Αλλά και για την Σαουδική Αραβία τα πράγματα είναι αρκετά πιο περίπλοκα από όσο φαίνονται αρχικά, καθώς η στοίχιση πίσω από μια πιθανή στρατιωτική απάντηση κινδυνεύει να θέσει σε κίνδυνο την ευάλωτη ενεργειακή της υποδομή. 

Ολόκληρη η ανάλυση του Stratfor: 

Εάν πράγματι ήταν το Ιράν που επιτέθηκε στους στόχους της Σαουδικής Αραβίας, αυτό θα σήμανε μια κλιμάκωση των προσπαθειών της χώρας να διατηρήσει και να ενισχυσει την πολιτική και την στρατιωτική ισχύ της στη Μέση Ανατολή και τον Περσικό κόλπο. Θα ταίριαζε επίσης με την προσπάθεια της χώρας να αναζητήσει ανακούφιση από την αυξανόμενη αμερικανική πίεση. Το Ιράν έχει να επιδείξει, με μια σειρά από πρόσφατες επιθέσεις, τη θέλησή του να σταθεί επιθετικά απέναντι στις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, καθώς προσπαθεί να σπάσει τον υφιστάμενο κύκλο ισχυρών κυρώσεων στο πετρέλαιο και την οικονομική πίεση.

Με τις ΗΠΑ να κατηγορούν το Ιράν, οι πιθανότητες η Ουάσιγκτον ή οι σύμμαχοί της να ανταποδώσουν στρατιωτικά κατά στόχων που συνδέονται με το Ιράν ή την ίδια τη χώρα, έχουν αυξηθεί σημαντικά. Ώρες μετά την επίθεση ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται με το “δάχτυλο στη σκανδάλη” και περιμένουν την τελική επιβεβαίωση της ιρανικής εμπλοκής, πριν αποφασίσουν πώς θα αντιδράσουν.

Οι ιρανοί, χωρίς αμφιβολία, καταλαβαίνουν πως επιθέσεις όπως αυτές μπορούν να προκαλέσουν στρατιωτική αντίδραση των ΗΠΑ, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι είναι πρόθυμη να αποδεχτεί αυτό το ρίσκο και μπορεί να υπολογίζει ότι ο Τραμπ δεν θα είναι πρόθυμος να αναλάβει το ρίσκο μιας σοβαρής και ζημιογόνας στρατιωτικής αντιπαράθεσης πριν από τις προεδρικές εκλογές το 2020.

Πλάι σε αυτές τις επιθέσεις, οι Ιρανοί επιδιώκουν επίσης να οδηγήσουν σε μια παράλληλη διαπραγμάτευση, κυρίως μέσω των Ευρωπαίων, για να προσφέρουν ένα εναλλακτικό μονοπάτι προς την αποκλιμάκωση, το οποίο θα δεχτούν οι Αμερικανοί.

Τα επιχειρήματα κατά της εκδοχής των Χούτι

Δεδομένου του γεωγραφικού σημείου που βρίσκονται οι εγκαταστάσεις, της στόχευσης της σαουδαραβικής αεράμυνας προς την Υεμένη, τις γωνίες πρόσκρουσης, τις αναφορές για υπερπτήσεις πάνω από το Κουβέιτ και συντρίμμια που ανασύρθηκαν από πύραυλο cruise που κατέπεσε, είναι πολύ πιθανό οι επιθέσεις να προήλθαν από ιρακινό ή ιρανικό έδαφος, ή και τα δύο. Είναι επίσης πιθανό ότι κάποια από τα drones να εκτοξεύτηκαν από τη θάλασσα.

Σε κάθε περίπτωση, αυτές οι λεπτομέρειες που εμπλέκουν το Ιράν ή/και συμμαχικές του ομάδες στο Ιράκ αυξάνουν τον κίνδυνο κλιμάκωσης. Αμερικανοί αξιωματούχοι συμπέραναν τον Μάιο ότι μια επίθεση σε σταθμό άντλησης της Σαουδικής Αραβίας προήλθε από το Ιράκ. Αν και το επεισόδιο άφησε ελάχιστη ζημιά έναντι αυτής που προκλήθηκε το Σάββατο, έδειξε πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί το Ιράκ ως η βάση για επιθέσεις σε υποδομές της Σαουδικής Αραβίας.

Μια επίθεση αυτού του μεγέθους, ωστόσο, θα μειώσει την πιθανότητα να έχουν οι ΗΠΑ βραχυπρόθεσμα ουσιαστικές συζητήσεις με το Ιράν. Ο Λευκός Οίκος ήδη πήρε μια γενικά σκληρή στάση έναντι του Ιράν και οι ΗΠΑ θα δίσταζαν να κάνουν πίσω μετά από μια τέτοια μεγάλη επίθεση. Δεν θα ήθελαν να δείξουν αδυναμία επιτρέποντας στην Τεχεράνη να υπαγορεύει τα γεγονότα και θα ανησυχούσαν για το ότι μια ήπια αντίδραση θα έστελνε το μήνυμα σε άλλα κράτη με τα οποία έχουν διαφορές, όπως η Βόρεια Κορέα, να δράσουν προκλητικά. Επιπλέον, ως παγκόσμιος ηγεμόνας, οι ΗΠΑ έχουν ένα ζωτικής σημασίας ρόλο να προστατεύσουν την ελεύθερη διακίνηση των ενεργειακών πόρων.

Οι αποφάσεις που έπονται

Οι ΗΠΑ τώρα αντιμετωπίζουν μια δύσκολη απόφαση. Η Ουάσιγκτον μπορεί να υπολογίζει ότι μια επίθεση αυτού του μεγέθους σε κρίσιμες υποδομές της Σαουδικής Αραβίας απαιτεί στρατιωτική αντίδραση για να υπάρξει αποτροπή. Εως τώρα, όμως, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι απρόθυμος να αναλάβει δράση που θα κλιμακώσει τις στρατιωτικές δεσμεύσεις των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, καθώς η Ουάσιγκτον θέλει να μεταφέρει την προσοχή και πόρους στον Δυτικό Ειρηνικό και στην Ευρώπη. Γι’ αυτό οι ΗΠΑ πιθανότατα θα επιλέξουν μια αντίδραση σε συνεργασία με τοπικούς συμμάχους, δίνοντας έμφαση στις αντιδράσεις από το Ριάντ και το Αμπου Ντάμπι.

Ο δισταγμός της Σαουδικής Αραβίας να εμπλακεί σε μια μεγάλη σύγκρουση είναι ήδη ξεκάθαρος. Οι υπηρεσίες πληροφοριών της, όπως και των ΗΠΑ, συμφωνούν έως τώρα ότι χρησιμοποιήθηκαν πύραυλοι cruise για την επίθεση, αλλά το Ριάντ δεν έφτασε στο σημείο να συμφωνήσει με την εκτίμηση των ΗΠΑ ότι το Ιράν προσέφερε το έδαφος για την επίθεση. Η προσεκτική αντίδραση αντανακλά τη γενική στρατηγική «αποφυγής ρίσκου» της Σαουδικής Αραβίας και την επιθυμία να αποφύγει την αναταραχή μιας μεγάλης σύγκρουσης στον Κόλπο.

Αν η επίθεση προήλθε από την Υεμένη, οι Σαουδάραβες θα αντιμετωπίσουν μια ευκολότερη, αν και επίσης κοστοβόρα, επιλογή περαιτέρω χτυπημάτων στους Χούτι στη χώρα. Αυτή η πορεία δεν θα απαιτήσει στρατηγική αναπροσαρμογή, καθώς ήδη είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό εμπλεκόμενη εκεί.

Με αποδείξεις όμως που θα δείχνουν ότι η επίθεση ξεκίνησε από το Ιράκ ή το Ιράν, οι Σαουδάραβες βρίσκονται μπροστά στην απόφαση να στηρίξουν τη στρατιωτική αντίδραση των ΗΠΑ, με τον κίνδυνο κλιμάκωσης. Και παρά τον καθαρό δισταγμό μπροστά στο να πυροδοτήσουν μια ευρύτερη σύγκρουση, οι επιθέσεις θέτουν τη χώρα αντιμέτωπη με την ευάλωτη ενεργειακή της υποδομή, με τρόπο που θα μπορούσε να οδηγήσει το Ριάντ να στηρίξει μια στρατιωτική αντίδραση των ΗΠΑ.

Πηγή: Stratfor