Σήμερα: «Απάν χορός» στην Πελασγία

Δημοσιεύτηκε: Δευτέρα, 29 Απριλίου 2019 09:30 Σήμερα: «Απάν χορός» στην Πελασγία

Δευτέρα του Πάσχα, στις 12:00' το μεσημέρι στην κεντρική πλατεία της Πελασγίας, η αναβίωση του εθίμου «Απάν χορός».

Το χορευτικό αυτό έθιμο ήταν ταυτόσημο με την πανηγυρικότερη θρησκευτική γιορτή του Ελληνισμού, τη Λαμπρή. Είχε σχέση με την εποχή της άνοιξης, εποχή της αναγεννημένης φύσης και την απασχόληση των κατοίκων που κυρίως ήταν η γεωργία.

Η αγροτική δύναμη στον τόπο αυτό ήταν τα στάρια και τα αμπέλια. Στην Πελασγία εκτός απ’ αυτά καλλιεργούσαν στον κάμπο τα όσπρια και λίγες ελιές. Τα δημητριακά με κυρίαρχο το στάρι καλλιεργούσαν σ’ αυτόν τον τόπο και για να τιμήσουν αυτόν τον καρπό δημιουργήσανε αυτό το χορό.

Ο χορός αυτός ήταν αφιερωμένος στο θερισμό και στη συγκομιδή του σταριού. Οι χορευτές ανεβασμένοι σε κύκλο σε δύο σειρές, η μια πάνω στην άλλη, θυμίζουν τα στάχυα. Συμβολίζουν τα δεμάτια κι όλοι μαζί τη θυμωνιά στ’ αλώνι. Όλοι οι χορευτές ήταν άντρες για ν’ αντριώνουν τα στάρια, όπως λέγανε, και να βγάλουν πολλά δεμάτια. Γι’ αυτό φορούσαν τις πλούσιες Ρουμελιώτικες φουστανέλες.

Όλος ο χορός συμβόλιζε την ευχή και την επιθυμία των κατοίκων να μεστώσουν τα στάρια τους και να υπάρξει πλούσια συγκομιδή σαν επιβράβευση των κόπων του αγρότη. Εξασφαλίζοντας κάποιος το ψωμί του εκείνη την εποχή, εξασφάλιζε τη μισή διατροφή του.

Μέσα στο λεύκωμα των Ρουμελιώτικων λαογραφικών κειμηλίων και θρύλων πρέπει να προστεθεί κι ένας ιδιόμορφος, δίπατος, ικετευτικός, συμβολικός χορός από την ακραία ανατολική γωνιά της Φθιώτιδας, την Πελασγία. Η όλη πρωτοτυπία του είναι η διπλή σειρά, η μια πάνω στην άλλη, σε σχήμα κλειστού κύκλου. Πήρε την ονομασία από τον απάνω κύκλο των χορευτών.

Οι κάτω χορευτές πιασμένοι από τους ώμους κάνουν έναν κλειστό κύκλο χωρίς αρχή και τέλος. Ο αριθμός των χορευτών του κάτω κύκλου ήταν ίσος με τον αριθμό των χορευτών του πάνω κύκλου. Συνήθως οκτώ (8) επάνω και οκτώ (8) κάτω.

Στην αρχή του εθίμου έριχναν κορόνα-γράμματα ένα νόμισμα για το ποιος θ’ ανέβει πρώτος επάνω.

Στη μέση του χορευτικού δρώμενου η σειρά άλλαζε και οι κάτω ανέβαιναν επάνω. Στο κέντρο του κύκλου υπήρχαν δύο παλιοί έμπειροι χορευτές με ρόλο καθοδηγητή, διαιτητή οι οποίοι κατηύθυναν τους χορευτές να μη γέρνουν, έδινε όμως ο καθένας στην ομάδα του και το πρόσταγμα για συντονισμό στο τραγούδι.

Για το ανέβασμα χρησιμοποιούσαν για σκαλί το μηρό των χορευτών του κάτω κύκλου που ήταν λυγισμένος στην άρθρωση του γόνατος και βοηθιούνταν από τους καθοδηγητές (διαιτητές) και τους χορευτές που ανέβαιναν και βρίσκονταν στον πάνω κύκλο. Τους έδιναν χέρι βοηθείας ν’ ανεβούν και να ισορροπήσουν.

Προσαρμοσμένη αναζήτηση