Μόνο ως θετική αξιολογεί την εξέλιξη στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) και τον καθορισμό Ζωνών Προστασίας Α και Β στον ιστορικό χώρο των Θερμοπυλών, ο Δήμαρχος Λαμιέων, Νίκος Σταυρογιάννης.

Μιλώντας στο LamiaReport για τις τελευταίες εξελίξεις, εξέφρασε «την ικανοποίησή του που, επιτέλους, το ζήτημα της ανάδειξης των Θερμοπυλών αντιμετωπίζεται από τους αρμόδιους φορείς με σοβαρότητα και υπευθυνότητα και, ίσως, για πρώτη φορά υπάρχουν ρεαλιστικές δυνατότητες για την ορθολογική αξιοποίηση του χώρου και της ιαματικής πηγής».

Επισήμανε, επίσης, πως «η Δημοτική Αρχή από καιρό δουλεύει σε αυτή την κατεύθυνση διεκδικώντας, παράλληλα, τη συμμετοχή του Δήμου στο όποιο επενδυτικό σχήμα, την οποία πιστεύουμε ότι θα πετύχουμε.»

Πρόθεσή του με την παρέμβαση στο ΚΑΣ το οποίο και συνεδρίασε την Τετάρτη, ήταν να χαρακτηριστεί ως Ζώνη Β το κομμάτι περίπου 26 στρεμμάτων στην περιοχή του Κολωνού ώστε να επιτρέπεται η δόμηση «με όρους όμως που θα καθορίσει το Αρχαιολογικό Συμβούλιο, ώστε να διατηρηθεί η ιστορικότητα της περιοχής, αλλά και να αυξηθούν οι δυνατότητες αξιοποίησης».

Είναι το κομμάτι όπου υπάρχει εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού και φτάνει μέχρι την υπόγεια διάβαση κάτω από την παλαιά εθνική οδό, που αποτελεί και σημείο ενδιαφέροντος του ΤΑΙΠΕΔ. Και αυτό γιατί, όπως ειπώθηκε στη συνεδρίαση από εκπροσώπους του Ταμείου, η αξιοποίηση μέρους αυτού θα οδηγήσει σε αύξηση των συντελεστών δόμησης, συνεπώς και σε βιωσιμότητα της επένδυσης.

Απέναντι στη συγκεκριμένη άποψη βρέθηκαν εκπρόσωποι της μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου Λαμιέων και συγκεκριμένα οι κυρίες Αντωνίου και Λέβα της παράταξης «Παρέμβαση Πολιτών για τη Λαμία» που εκπροσώπησαν και τον κ. Χρονά της «Λαϊκής Συσπείρωσης» που υπογράφει επίσης το κείμενο που κατατέθηκε στο ΚΑΣ. Με αυτό ζητούν να «μη βγει στο σφυρί στο πλαίσιο της δήθεν ανάπτυξης, μια περιοχή με τόσο μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον».

Η συγκεκριμένη απόφαση πάρθηκε κατά πλειοψηφία για τα όρια της Ζώνης Α’ στην περιοχή του Κολωνού, σε μια ζώνη που εντάχθηκαν ομόφωνα οι περιοχές που φιλοξενούσαν τις αρχαίες πόλεις της Ανθήλης και των Αλπηνών, καθώς και το υπόλοιπο του ιστορικού λόφου, που έχει ταυτιστεί με την τελική φάση της μάχης των Θερμοπυλών το 480 π.Χ.. Σε αυτές δε θα επιτραπεί καμία δόμηση.

Η Γ. Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού στη Λαμία

Σημειώνουμε ότι προϊσταμένη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου είναι η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη - Βλαζάκη, η οποία πρόσφατα βρέθηκε στη Λαμία στο πλαίσιο του Γ’ Διεθνούς Διεπιστημονικού Συμποσίου και είχε την ευκαιρία να ενημερωθεί από πρώτο χέρι για το τι προτείνεται σε τοπικό επίπεδο για την ιστορική περιοχή. Μεταξύ των θεμάτων που συζήτησαν με το Δήμαρχο Λαμιέων ήταν το όραμα του Νίκου Σταυρογιάννη να κάνει το Δήμο Λαμιέων κέντρο αναφοράς Πολιτισμού, Αρχαιολογίας - Ιστορίας, καθώς επίσης και η αξιοποίηση του ιστορικού χώρου των Θερμοπυλών και της ιαματικής πηγής.

Θυμίζουμε ότι το επίμαχο σημείο αφορά το κομμάτι των ιαματικών όπου υπάρχουν και τα δύο παλαιά ξενοδοχεία του ΕΟΤ που ανήκουν πλέον στο ΤΑΙΠΕΔ και έχουν γίνει Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων. Μπροστά σε αυτού του είδους… την ανάπτυξη προτείνεται η μακροχρόνια παραχώρηση και όχι η πώληση, προκειμένου ο χώρος να αξιοποιηθεί από κάποιο σχήμα που θα θέλει να επενδύσει φροντίζοντάς τον. Μέσα σε αυτό το σχήμα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου όπως ο Δήμος Λαμιέων ή η Περιφέρεια θα έδιναν άλλη σημασία στη λέξη αξιοποίηση και όχι με τη στενή έννοια του επιχειρηματικού κέρδους που θα μαρτυρούσε η οποιοδήποτε ιδιωτική πρωτοβουλία.

Στη συνεδρίαση, να σημειώσουμε ότι παραβρέθηκαν εκπρόσωποι του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, που ζήτησαν ο χώρος των ιαματικών πηγών να παραμείνει αδόμητος, τονίζοντας ότι η περιοχή είναι ένας από τους τρεις σημαντικούς ιστορικούς τόπους της χώρας (οι άλλοι είναι η Σαλαμίνα και ο Μαραθώνας) και ο μόνος που απομένει αλώβητος, παρά το γεγονός ότι από την αρχαιότητα, ήδη, έχει αλλάξει η τοπογραφία λόγω των συνεχών προσχώσεων από τον Σπερχειό.

Ο αρχαιολογικός χώρος των Θερμοπυλών έχει συνολική έκταση περίπου 15.000 στρέμματα. Από αυτά, το μεγαλύτερο μέρος περιέχεται σε Ζώνες Β, η χρήση των οποίων μένει να καθοριστεί. Η συζήτηση στο ΚΑΣ αφορούσε άλλωστε μόνο τον καθορισμό των Ζωνών Προστασίας και όχι τις χρήσεις τους, ενώ σε Ζώνη Α θα συμπεριληφθούν, επίσης, τα νεότερα μνημεία του Λεωνίδα και των Θεσπιέων.

Το ιστορικό
Οι Θερμοπύλες πήραν την ονομασία τους από τις ιαματικές πηγές της περιοχής, οι οποίες ήταν αφιερωμένες στον Ηρακλή. Ο αρχαιολογικός χώρος περικλείεται από δύο στενά, το Δυτικό, που βρίσκεται 4 χιλιόμετρα από τον Ασωπό ποταμό, στο σημείο όπου τοποθετείται και η Αρχαία Ανθήλη, και το Ανατολικό, όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη των Αλπηνών. Το μεσαίο στενό ή η μεσαία πύλη είναι η τοποθεσία όπου έλαβε χώρα η περίφημη μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ., όταν οι ολιγάριθμες ελληνικές δυνάμεις, οι οποίες αποτελούνταν από 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς υπό την ηγεσία του Σπαρτιάτη βασιλιά Λεωνίδα, αντιμετώπισαν τις πολυάριθμες δυνάμεις των Περσών υπό την αρχηγία του βασιλιά Ξέρξη Α'. Οι Έλληνες έχασαν τη μάχη στη στεριά, αλλά καθυστέρησαν σημαντικά τις περσικές δυνάμεις και πέτυχαν την τελική νίκη εναντίον των Περσών στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.

Ιστορικοί έχουν επισημάνει την ιδιαίτερη σημασία της μάχης των Θερμοπυλών για τη συνέχιση του ελληνικού πολιτισμού -ο οποίος αποτελεί θεμέλιο του ευρωπαϊκού- αλλά και για τη διάσωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού τη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή. Στην περιοχή λειτούργησε, επίσης, η αμφικτιονία των Θερμοπυλών, που ήταν η αρχαιότερη και ήδη από τον 8ο αι. π.Χ. είχε ως κέντρο της την πόλη Ανθήλη και το Ιερό της Δήμητρας Αμφικτιονίας ή Πυλαίας, ενώ στην πόλη υπήρχε και οικοδόμημα για τις συνεδριάσεις. Στο ανατολικότερο στενό -χαρακτηριστικό γνώρισμα του οποίου είναι ένα μικρό βραχώδες έξαρμα με την ονομασία «μελάμπυγος» λίθος- βρισκόταν η αρχαία πόλη των Αλπηνών, που καταστράφηκε από τον σεισμό του 426 π.Χ.

Τέλος, σημειώνεται ότι η σημερινή ακτογραμμή, λόγω των προσχώσεων, είναι χιλιόμετρα μακριά από εκείνη που υπήρχε την εποχή της μάχης, γεγονός που έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών μελετών.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ