2 Απριλίου: Παγκόσμια ημέρα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον Αυτισμό.

Αναλύοντας σημασιολογικά τον όρο, «Αυτισμός» σημαίνει κλεισμένος στον εαυτό μου. Ο αυτισμός είναι μια διαγνωστική κατηγορία που ανήκει σε μία ευρεία ομάδαδιαταραχών, τις διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.

Αναφορικά με την αιτιοπαθογένεια του αυτισμού, κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί διάφοροι παράγοντες οι οποίοι ενοχοποιούνται για την εμφάνιση του. Βέβαια έως και σήμερα η αιτιολογία του παραμένει άγνωστη. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η επιστημονική κοινότητα έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στην ανεύρεση γενετικών μεταλλάξεων που προκαλούν τον αυτισμό. Η συχνότητα του είναι 2 στις 1000 γεννήσεις με αναλογία 2: 1 στα αγόρια έναντι των κοριτσιών.

Ο αυτισμός είναι αόρατος. Κανένας δεν μπορεί να τον δει. Δεν μπορούμε ναγνωρίζουμε αν ένα παιδί που γεννιέται ανήκει στο Φάσμα του Αυτισμού, καθώς η προγενητική και περιγεννητική ανάπτυξη του είναι φυσιολογική και έχει φυσιολογική ψυχοκινητική ανάπτυξη κατά τους 5 πρώτους μήνες της ζωής. Επίσης, είναι μια διαταραχή που δεν είναι ιάσιμη. Ένα παιδί με αυτισμό θα γίνει ένας ενήλικας με αυτισμό.

Η κλινική εικόνα του αυτισμού παρουσιάζει μεγάλη ετερογένεια καθώς συναντάμε άτομα που ενώ έχουν την ίδια διάγνωση παρουσιάζουν τελείως διαφορετικά προβλήματα. Μπορεί από την μία πλευρά να έχουμε ένα άτομο το οποίο δεν επικοινωνεί καθόλου και ούτε εκδηλώνει κανένα ενδιαφέρον για επικοινωνία και στον αντίποδα ένα άτομο το οποίο έχει ιδιαίτερη έφεση στην φυσική. Τα βασικά ελλείμματα εντοπίζονται κυρίως στην κοινωνική αλληλεπίδραση, τις επικοινωνιακές δεξιότητες (στην κατανόηση και χρήση της γλώσσας), στα περιορισμένα ενδιαφέροντα και δραστηριότητες (στερεοτυπικές συμπεριφορές).

Σχετικά με την αντιμετώπιση του αυτισμού, χρησιμοποιούνται διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως λογοθεραπεία, θεραπεία συμπεριφοράς, ειδική διαπαιδαγώγηση, εργοθεραπεία, οι οποίες έχουν ως κύριο μέλημα την εκπαίδευση του ατόμου με απώτερο στόχο την κοινωνική του ενσωμάτωση. Η κάθε μια από αυτές εστιάζει σε διαφορετικά ελλείμματα του ατόμου π.χ. η λογοθεραπεία εστιάζει στην ανάπτυξη της επικοινωνίας του. Ο κάθε θεραπευτής, με βάση την αξιολόγηση μπορεί να παρέμβει αποτελεσματικά χρησιμοποιώντας εξατομικευμένα προγράμματα τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες και τις δυσκολίες του κάθε παιδιού ξεχωριστά. Επίσης, βοηθά το παιδί με αυτισμό να κατανοήσει και να διαχειριστεί τις αλληλεπιδράσεις που δέχεται από το εξωτερικό περιβάλλον.

Η οικογένεια του ατόμου με αυτισμό παίζει σημαντικό ρόλο, τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην αποδοχή και την κοινωνική ενσωμάτωσή του. Καίριας σημασίας είναι η συμμετοχή της οικογένειας στην εκπαίδευση καθώς με αυτόν τον τρόπο δίνουν την δυνατότητα στο άτομο να εξασκείται για περισσότερο χρονικό διάστημα καθώς και να εκπαιδεύται ασκείται σε πραγματικές συνθήκες (χώρος διαβίωσης) μεγιστοποιώντας με αυτόν τον τρόπο την μάθηση. Ο δεύτερος παράγοντας θετικής συμβολής σχετίζεται με την αποδοχή του ατόμου. Αν το άτομο βιώσει την αποδοχή από την οικογένεια του αναγνωρίζοντας το ως διαφορετικό και όχι άρρωστο, είναι πιο εύκολο να ενταχθεί ομαλά στο κοινωνικό σύνολο. Έτσι, οι γονείς μπορούν να κατανοήσουν, να αποδεχθούν και να βοηθήσουν ουσιαστικά τα παιδιά τους και να γίνουν συνοδοιπόροι στη ζωή τους.

Για το τέλος αφήσαμε την ανάγκη υποστήριξης των ατόμων με δυσκολίες και των οικογενειών τους από την πολιτεία, μέσω της διαμόρφωσης μιας κοινωνίας που παρέχει ίσες ευκαιρίες για πρόσβαση στην μάθηση και την ενεργό δράση στα κοινωνικά δρώμενα.

Από την ομάδα Λογοθεραπευτών των
Κέντρων ΠΡΟΣΒΑΣΙΣ