Γράφει ο Ωτορινολαρυγγολόγος Κώστας Χαντζής...
Πολύ συχνά οι άνθρωποι υποφέρουν από πόνους στην στοματική κοιλότητα και ανησυχούν, γι’ αυτό αποφάσισα να γράψω για κάτι πολύ συνηθισμένο, τις άφθες.
Οι άφθες έχουν τη μορφή μικρών ή μεγάλων ελκών του βλεννογόνου, με λευκοκίτρινο πυθμένα που περιβάλλεται από ερυθρό δακτύλιο (άλω).
- Εμφανίζονται μονήρεις ή πολλαπλές
- Ταξινομούνται ως μικρές, μεγάλες και ερπητόμορφα έλκη
- Εντοπίζονται στα χείλη, γλώσσα, παρειές ή μαλακή υπερώα και στις καμάρες ,που είναι οι πιο επώδυνες
- Είναι επώδυνες, επηρεάζουν την κατάποση και μερικές φορές την ομιλία
- Είναι αγνώστου αιτιολογίας
- Προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνισή τους είναι: αλλεργίες σε υπολείμματα κυρίως σακχάρου, ψυχικό stress, ορμονικές διαταραχές, βακτηρίδια, ιοί, έλλειψη B12 ή σιδήρου , τραυματισμοί και γενετική προδιάθεση
- Δεν είναι μεταδοτικές
- Διαρκούν 7-14 μέρες και οι μεγάλες μερικές φορές έως 6 εβδομάδες
- Υποτροπιάζουν συχνά σε 1 -3 μήνες
- Επουλώνονται χωρίς να αφήσουν ουλές, εκτός από υποτροπές στην ίδια θέση, που αφήνουν ουλώδη ατροφία
Κορτικοστεροειδή σε μορφή αλοιφής, έχουν κάποια συμβολή ευνοώντας την επούλωση.
Στοματοπλύσεις με αντιβιοτικά δεν βοηθούν.
Χημικές καυτηριάσεις γίνονται με αραιά διαλύματα προς καταστολή του πόνου.
Μια και βρισκόμαστε στο στόμα, ας γράψω μερικά πράγματα για την δύσοσμη αναπνοή ή χαλίτωση.
Κατά καιρούς πολλοί άνθρωποι έχουν δυσάρεστη αναπνοή, πιθανόν να μην το γνωρίζουν, μέχρις ότου κάποιο κοντινό τους άτομο τους το γνωστοποιήσει. Οι αιτίες είναι πολλές και άπτονται των ειδικοτήτων Οδοντιάτρου, Ω.Ρ.Λαρυγγολόγου και Στοματολόγου. Παθήσεις των δοντιών, της μύτης, των ιγμορείων, των αμυγδαλών, της ρίζας της γλώσσας, συστηματικές παθήσεις, φάρμακα, πείνα και διαιτητικές συνήθειες αναγνωρίζονται ως αίτια.
Φαγητά με πολλά κρεμμύδια, σκόρδα, ψάρια, κύμινο, κάρυ, παστουρμάς, αλίπαστα, τσίπουρα, κρασιά, κάπνισμα δίδουν πρόσκαιρη κακοσμία και αποτελούν το 10% -20% των περιπτώσεων. Το στομάχι με τον οισοφάγο ευθύνεται επίσης για κάποιες περιπτώσεις, όχι πολλές γιατί ο οισοφάγος αποτελεί κλειστό σφιγκτήρα που παρεμποδίζει την άνοδο αερίων και συνεπώς την κακοσμία.
Συχνά με αφορμή αποσύνθεση υπολειμμάτων τροφών αναπτύσσονται βακτηρίδια στα ούλα και στα μεσοδόντια διαστήματα ή σε σάπια δόντια και ούλα που φλεγμαίνουν και είναι πολύ συχνή αιτία.
Για τον ίδιο λόγο, επειδή οι αμυγδαλές δεν είναι συμπαγή όργανα αλλά έχουν σήραγγες, σε μερικά άτομα με μεγάλα στόμια, τροφώδη βύσματα δημιουργούνται και δίδουν αφορμή για ανάπτυξη αναερόβιων μικροβίων, που είναι πολύ δύσοσμα, ιδιαίτερα αν δημιουργήσουν απόστημα.
Η γλώσσα μας δεν είναι επίπεδη και λεία επιφάνεια και στη ρίζα της έχει τις γλωσσικές αμυγδαλές , με την παραμονή τροφικών υπολειμμάτων, αναπτύσσονται μικρόβια και είναι συχνή αιτία κακοσμίας.
Φλεγμονές της μύτης και ξένα σώματα ιδίως σε βρέφη και παιδιά είναι αιτία πολύ έντονης κακοσμίας. Εδώ πρέπει να αναφέρω παραμελημένες ιγμορίτιδες, όπου δίδεται η ευκαιρία να αναπτυχθούν μικροαερόφιλα μικρόβια και έντονη δυσοσμία.
Εκκόλπωμα οισοφάγου, βρογχεκτασίες, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, καρκίνος ανωτέρου πεπτικού και πνευμόνων, χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες, νεφρική ανεπάρκεια, σακχαρώδης διαβήτης, ηπατικές παθήσεις, πείνα, υπερβολική δίαιτα και μερικά φάρμακα δίδουν χαρακτηριστική κακοσμία.
Επειδή η κακοσμία μπορεί να αποτελέσει παράγοντα μείωσης της αυτοεκτίμησης και αυτοπεποίθησης του ατόμου με ψυχολογικές επιδράσεις και τάσεις απομόνωσης, πρέπει να αντιμετωπίζεται ιατρικά.
Όπως σε όλες τις παθήσεις έτσι και εδώ οι προσπάθειες θεραπείας είναι αιτιολογικές.
Επαρκής ενυδάτωση, στοματοπλύσεις, στοματικά αντισηπτικά από ήπια έως ισχυρά, θεραπεία δοντιών, ουλίτιδας και κακών προσθετικών εργασιών, καθαρισμός αμυγδαλών και μερικές φορές η αφαίρεσή τους, τροποποίηση διαιτητικών συνηθειών και συνηθειών ύπνου για να μην ευνοείται η παλινδρόμηση, ρύθμιση διαβήτη, αντιμετώπιση φλεγμονών της περιοχής, βούρτσισμα εκτός των δοντιών και της ράχης της γλώσσας ιδιαίτερα του οπισθίου τμήματος, είναι οι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε.
Θυμηθείτε όμως καλό είναι να μάθετε την αιτία της κακοσμίας πηγαίνοντας στον γιατρό.
