Η Μεγάλη Παρασκευή των Xριστιανών και της terribilità...

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 17 Απριλίου 2020 12:17 Η Μεγάλη Παρασκευή των Xριστιανών και της terribilità... Η Πιετά του Michelangelo (1498-1499), ναός του Αγ. Πέτρου, Βατικανό.
Της Λίλης Τσώνη
 
Ημέρα τρομερότητας. Το τραγικό μεγαλείο της, προκαλεί δέος. 
Και ίσως, ποιός ξέρει... μπορεί να καλυτερεύει τους ανθρώπους. Κάποιους, τουλάχιστον, απ' αυτούς. 
 
Μια μικρή αναζήτηση και έμπνευση του συναισθήματος, της πίστης και της μίμησης,
μέσα από απεικονίσεις και δημιουργίες της Παναγίας και του Χριστού...
 
Η Πιετά του Michelangelo (1498-1499), ναός του Αγ. Πέτρου, Βατικανό.
 

Κάπως έτσι, εμπνευσμένοι και χαρισματικοί ζωγράφοι που τους άγγιξε -με το δικό του τρόπο τον καθένα από αυτούς- και ο  ανθρώπινος πόνος μητέρας και γιού, αποτύπωσαν το Θείο δράμα και τα έργα τους έγιναν παγκόσμιο εικαστικό αντικείμενο  θαυμασμού.

Η Πιετά (Ιταλικά: Pietà), που σημαίνει θλίψη, αποτυπώνει τον ανθρώπινο πόνο της ψυχής της Μητέρας μπροστά στον  πόνο και τον θάνατο του σώματος του Παιδιού της. Θέμα της είναι η Παναγία με το Χριστό ακουμπισμένο στα γόνατά  της. Εμφανίσθηκε στην Ιταλική Αναγέννηση και αποτυπώθηκε μέσα από τη Γλυπτική και τη Ζωγραφική. 

Ωστόσο, η αρχική ιδέα που προηγήθηκε και της Ιταλικής Πιετά, αποδίδεται στη Γερμανία του 14ου αιώνα, όπου  εμφανίσθηκε και ξεκίνησε (Γερμ. Vesperbild).

Σε μία Πιετά, μέσα από το Θείο Πάθος τονίζεται και αναδεικνύεται περισσότερο το ανθρώπινο στοιχείο και η  σχέση του Ιησού με τη μητέρα του.

 
Ιmago Pietatis. Του Φλωρεντιανού ζωγράφου Lorenzo Di Bicci (αρχές 15ου αι.) 
 

Μια εικαστική ιδέα παρόμοια με εκείνη της Πιετά, που την πλησιάζει αλλά όχι απόλυτα, και στην οποία μέσα από το Θείο Πάθος τονίζεται, κυρίως, το συμβολικό στοιχείο του, είναι το Imago Pietatis: Εικόνα Οίκτου, Θλίψης, Ταπείνωσης. Η Αποκαθήλωση. .    

Πρόκειται για τέχνη του Ώψιμου Μεσαίωνα και αναπαριστούσε τον Ιησού ανασηκωμένο στον τόπο του μαρτυρίου του ή στον Τάφο του, υποβασταζόμενο από άλλα πρόσωπα. 

Ενώ, σε ένα Ιmago Pietatis, η λυτρωτική σημασία του μαρτυρίου του Ιησού, συχνά, αποτυπώνεται μέσα από σύμβολα του Θείου Πάθους, όπως είναι ο Σταυρός του μαρτυρίου, που προστίθενται στη βασική εικόνα ή παράσταση.

 
Αποκαθήλωση (1990) Tempera και σφουμάτο, του Λαμιώτη σύγχρονου εικαστικού, Κίμωνα Κολοκυθά.
 

Ένα ιμπρεσσιονιστικό Imago pietatis σε παστέλ αποχρώσεις... Ξεχωρίζει το κάθετο κομμάτι του ξύλινου Σταυρού. Συμβολικό στοιχείο... Σε σφουμάτο (Ιταλικά: sfumato, "σαν καπνός που διαλύεται"...), με απόδοση της φόρμας με λεπτές τονικές διαβαθμίσεις, χωρίς έντονα ή σαφή περιγράμματα.

Η πιο ταιριαστή, ίσως, τεχνική για να αποδοθεί κάτι που κινείται ανάμεσα στο θεατό και το αθέατο. Στο γήινο και το επουράνιο. Στο ανθρώπινο και το Θείο.  

Το σφουμάτο, αγαπημένη τεχνική του Λεονάρντο, είναι προφανές ότι επηρέασε και τον αγαπημένο φίλο και σύγχρονο εικαστικό, τον Κίμωνα Κολοκυθά, από την εποχή που σπούδαζε στη Ρώμη, και έγινε και δική του αγαπημένη τεχνική.


Ξυλόγλυπτο. Κάπου το Μέλανα Δρυμό. 
 
Μια ακόμη εικαστική απόδοση του Θείου Πάθους. Η μορφή του Εσταυρωμένου, σκαλισμένη παραδοσιακά στο χέρι με περίσσιο μεράκι, σε φίνο ξύλο σφένδαμου...
 
 
Καλή Ανάσταση σε όλους!   Λ.Μ.-Τ. 
Προσαρμοσμένη αναζήτηση