Γράφει η Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος MSc, Νέλη Μυλωνά (Eπιστημονική συνεργάτις του καταστήματος «Μπουφέ»)*
Η γλυκόζη (σάκχαρο) αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας του ανθρώπινου οργανισμού. Η τροφή που καταναλώνουμε μετατρέπεται κατά κύριο λόγο σε γλυκόζη για να χρησιμοποιηθεί από τον οργανισμό και να παραχθεί ενέργεια για τις φυσιολογικές λειτουργίες του. Η αναγκαιότητά της υποδηλώνεται από το γεγονός ότι φυσιολογικά ο εγκέφαλος και τα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος τρέφονται αποκλειστικά και μόνο από γλυκόζη.
Σκοπός του οργανισμού είναι να διατηρεί τα επίπεδα της γλυκόζης σε συγκεκριμένα όρια κατά τη διάρκεια του 24ωρου. Μετά από την κατανάλωση ενός γεύματος, η τροφή προσφέρει την απαιτούμενη γλυκόζη με αποτέλεσμα το σάκχαρο του αίματος να αυξάνεται. Τότε το πάγκρεας εκκρίνει μία ορμόνη, την ινσουλίνη. Αυτή με τη σειρά της ενώνεται με τη γλυκόζη, όπως το κλειδί με τη κλειδαριά και τη μεταφέρει στα κύτταρα ώστε να παραχθεί ενέργεια.
Στην παθολογική κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν καταφέρνει να παράγει αρκετή ινσουλίνη ή / και όταν η ινσουλίνη που παράγει δε δρα αποτελεσματικά, η ποσότητα της γλυκόζης (σάκχαρο) του αίματος ανέρχεται σε υψηλά επίπεδα. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται διαβήτης και συνιστά ένα συνηθισμένο χρόνιο νόσημα.
Ο διαβήτης τύπου 2 ή σακχαρώδης διαβήτης συνήθως προσβάλλει τα άτομα που είναι μεγαλύτερα των 30 ετών. Τα τελευταία χρόνια όμως εμφανίζεται σε νεαρά άτομα καθώς και σε παιδιά. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνισή του είναι: η μεγάλη ηλικία, η παχυσαρκία και κυρίως η κεντρική παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη και η παρουσία διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Το βασικό σύμπτωμα του διαβήτη είναι τα αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Συνήθη συμπτώματά του είναι επίσης: υπεργλυκαιμία, αυξημένη δίψα και διούρηση, πολυφαγία, επανεμφανιζόμενες μολύνσεις, αίσθημα κούρασης και θαμπή όραση.
Ο διαβήτης μπορεί να επηρεάσει πολλά όργανα του ανθρώπινου οργανισμού όπως τα μάτια, τους νεφρούς, την καρδιά και τα πόδια. Οι διαβητικοί διατρέχουν παράλληλα αυξημένο κίνδυνο νευροπάθειας, επιπλοκών εγκυμοσύνης, διπλάσιο κίνδυνο κατάθλιψης και αυξημένο κίνδυνο σεξουαλικής ανικανότητας. Απ’ τις σημαντικότερες επιπλοκές του είναι άλλωστε ο αυξημένος καρδιαγγειακός κίνδυνος. Εκτιμάται ότι ένας διαβητικός διατρέχει 2 με 4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσει κάποιο καρδιαγγειακό επεισόδιο (έμφραγμα, εγκεφαλικό κ.α.)
Όμως η έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη και η σωστή θεραπευτική αγωγή, μπορούν να μειώσουν τις επιπλοκές του.
Σκοπός της θεραπευτικής αντιμετώπισης του διαβήτη είναι ο υγιεινός τρόπος ζωής. Η υγιεινή διατροφή, η απώλεια βάρους εάν απαιτείται, η σωματική άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος και η τακτική παρακολούθηση της πορείας της νόσου, αποτελούν τις βασικότερες πτυχές της θεραπευτικής αγωγής που πρέπει να ακολουθεί ένας διαβητικός. Χαρακτηριστικό είναι ότι απώλεια βάρους κατά 5% βελτιώνει τις αυξημένες τιμές γλυκόζης.
Παρακάτω παρατίθενται ορισμένες χρήσιμες συμβουλές που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των συνεπειών του διαβήτη και στην πρόληψη του.
Χρήσιμες Συμβουλές Για τη Διαχείριση Του Σακχαρώδη Διαβήτη
1. Εάν είστε υπέρβαροι, επιθυμητό θα ήταν να αποκτήσετε και να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό βάρος με αργό και σταθερό ρυθμό μέσω υγιεινής διατροφής και άσκησης.
2. Υιοθετήστε υγιεινές διατροφικές συνήθειες- Φάτε Μεσογειακά!!!
Π ρ ο τ ι μ ή σ τ ε:
- Ποικιλία τροφίμων
- Μικρά και συχνά γεύματα
- Αμυλούχες τροφές όπως ζυμαρικά, ψωμί και δημητριακά πλούσια σε φυτικές ίνες (ολικής αλέσεως, πολύσπορα) σε μέτριες ποσότητες
- Φρέσκα φρούτα και λαχανικά
- Ψάρια και όσπρια
- Την κατανάλωση ελαιολάδου ως πηγή λίπους
Π ε ρ ι ο ρ ί σ τ ε:
- Την κατανάλωση λιπαρών τροφών
Εναλλακτικά: Προτιμάτε χαμηλά σε λιπαρά τυριά και λοιπά γαλακτοκομικά προϊόντα και κρέατα
- Την κατανάλωση ζάχαρης. Προτιμάτε να την καταναλώνετε ως συστατικό των τροφίμων και όχι μόνη της.
Εναλλακτικά: Προτιμάτε τα υποκατάστατα ζάχαρης και τα προϊόντα που δεν την περιέχουν π.χ. αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη.
- Την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ. Ενδείκνυται να το καταναλώνετε συνοδεία τροφής σε όσο το δυνατόν μικρότερες ποσότητες.
- Την κατανάλωση πρόσθετου αλατιού. Θυμηθείτε ότι τα τρόφιμα περιέχουν αλάτι από μόνα τους.
Εναλλακτικά: Χρησιμοποιείτε καρυκεύματα, λεμόνι και ξύδι.
3. Προσπαθήστε να εισάγετε στην καθημερινότητά σας τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης φυσικής δραστηριότητας για την καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου.
4. Επιθυμητή θα ήταν η διακοπή του καπνίσματος για να μειωθεί ο καρδιαγγειακός κίνδυνος.
5. Ελέγχετε το άγχος σας.
Συνοψίζοντας , τα άτομα με διαβήτη πρέπει να ακολουθούν ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο που να περιέχει όλα τα τρόφιμα χωρίς στερήσεις και απαγορεύσεις. Σημαντικό λοιπόν είναι πρωτίστως να οργανώνουν τα γεύματα τους και όχι να αποκλείουν ομάδες τροφίμων από το ημερήσιο διαιτολόγιο τους. Ισορροπημένη διατροφή άλλωστε, σημαίνει οργάνωση και όχι στέρηση! Μην ξεχνάτε ότι είναι πολύ σημαντικό να κάνετε αργές αλλά σταθερές αλλαγές στις καθημερινές σας συνήθειες.
*Τώρα πλέον υπάρχει και στην πόλη μας η εύκολη, νόστιμη και σπιτική λύση από το «ΜΠΟΥΦΕ», όπου μπορείτε καθημερινά να βρείτε μενού κατάλληλα για διαβητικούς, ειδικά διαμορφωμένα από την Κλινική Διαιτολόγο Νέλη Μυλωνά, για να τρέφεστε νόστιμα και υγιεινά χωρίς συμβιβασμούς στην ποιότητα και τη γεύση! Δείτε εδώ
Η Νέλη Μυλωνά είναι επιστημονική συνεργάτις του «ΜΠΟΥΦΕ» - Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί σχετική συνέντευξη με διατροφικές συμβουλές:
