Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Cogito ergo sum... (της Χαράς Ζούκα)

Δημοσιεύτηκε: Σάββατο, 08 Σεπτεμβρίου 2018 12:58 Cogito ergo sum... (της Χαράς Ζούκα)

Γράφει η Χαρά Ζούκα...

Η παιδεία αποτελεί το χαρακτηριστικό γνώρισμα του κάθε ανθρώπου, είτε η πληρότητα της τον εξυμνεί είτε η έλλειψη της τον αφήνει έρμαιο του χάους. Σε κάθε περίπτωση αποτελεί μια διαφορά-προσόν για το ανθρώπινο είδος που τον διακρίνει από οποιοδήποτε άλλο θηλαστικό. Όπως η παιδεία χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, έτσι λοιπόν και το εκπαιδευτικό σύστημα μιας χώρας της δίνει τον δικό της αέρα, προσδιορίζει την ολότητα του κοινωνικού πλήθους είτε με ένα δυνατό χειροκρότημα είτε με έναν αναστεναγμό απογοήτευσης. Εμείς, άραγε σε ποια κατηγορία συναισθημάτων ανήκουμε; Μπορούμε να χαρακτηρίσουμε  το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα ως ένα δείγμα παιδείας και κριτικής όξυνσης ή το αφήνουμε συνειδητά έρμαιο του χάους;

Η αμφιταλάντευση είναι μεγάλη. Ακούμε συχνά για ντόπιους επιστήμονες που διαπρέπουν στην επιστημονική κοινότητα, θαυμάζουμε τον αρχαίο πολιτισμό και τα έργα του που μας συντροφεύουν ως λαός, αλλά από την άλλη πλευρά ακυρώνουμε καθετί προοδευτικό, καθετί που μπορεί να μας φέρει κοντά στην πνευματική μας ανέλιξη και κυρίως λησμονούμε την αφετηρία του πολιτισμού μας.

 Η αρχή αυτού του μοναδικού ελληνικού παραληρήματος έγινε πριν λίγα χρόνια με την κατάργηση της λογοτεχνίας ως εξεταζόμενο μάθημα πανελληνίων και την ακύρωση  της έστω και μία ελάχιστης πιθανότητας να βρεθεί ο έφηβος κοντά στην ποίηση, στην πεζογραφία  και γενικότερα στον πνευματικό εκείνο πολιτισμό που νιώθουμε περήφανοι, αρκεί να μην εξεταζόμαστε . Η λογοτεχνία αποτελούσε για πολλούς και για μένα προσωπικά το μάθημα που ξεχνούσες ότι ήταν μάθημα. Άφηνε τον έφηβο, εκείνο νέο να νιώσει ότι φεύγει από την παπαγαλία του συστήματος και να βιώσει την ποίηση σαν μια πόρτα ανοιχτή, όπως την χαρακτήριζε και ο Παυλόπουλος. Δεν ένιωθε φυλακισμένος στους κανόνες της γραμματικής, αλλά γνώριζε ένα αλλιώτικο αέρα προβληματισμού και κρίσης. Έναν αέρα που για πολλούς φυσούσε απειλητικά καθώς ξυπνούσε το μυαλό των λίγων.

Το θύμα των καιρών δεν παύει να είναι ένα, αλλά βρίσκει συντροφιά στα λατινικά. Η ιδέα της κατάργησης του μαθήματος αυτού, πλέον μετατρέπει το παραλήρημα σε σύγχρονη τραγωδία. Τη γλώσσα που διδάσκεται ο πολιτισμός στα ξένα θέλουμε εμείς να την ακυρώσουμε στα εντός ξεχνώντας ότι αποτελεί αφετηρία των περιβόητων ξένων γλωσσών που απαιτούν να γνωρίζουμε για να λάβουμε μια θέση εργασίας. Νεκρή γλώσσα ισχυρίζονται, αλλά ζωντανό πολιτισμό σκοτώνουν. Θα φτάσουμε πλέον στη θέση αυτή να σκοτώνουμε και συνειδητά αποφθεύγματα φιλοσόφων πατώντας googletranslate. Θα αφήσουμε χωρίς θεμέλια τη νομική επιστήμη κλέβοντας την  βάση της νομικής ορολογίας, τα λατινικά. Και άλλα πολλά σε ένα σύστημα που αντί να προωθεί τη σκέψη και να ενσαρκώνει το γνωμικό του Ρενέ Ντεκάρτ, cogito ergo sum, μένει στα επιφανειακά και επιδερμικά.

Μήπως στη συνέχεια οδεύουμε στην κατάργηση και του τονισμού και των κανόνων γραμματικής; Ας είναι τουλάχιστον η Κοινωνιολογία, ένα περαιτέρω βήμα αφύπνισης και εξέλιξης. Η απορία είναι όμως αυτονόητη. Θα ακολουθήσει τα βήματα του προβληματισμού ή της παπαγαλίας; Θα δείξει στους νέους από που ξεκινήσαμε και τι σημαίνει να είσαι μια συγκροτημένη κοινωνία ή θα φέρει στο φως τις αλήθειες που θέλουμε να ορίζουμε αλήθειες; Videbimus…( = θα δούμε).

Χαρά Ζούκα