Γράφει ο Κώστας Θερμογιάννης...
Αλλιώτικες ημέρες γυρνάνε στα ημερολόγια τούτο τον καιρό. Μουντές λόγω της πανδημίας που γίνονται σκοτεινότερες επειδή ακόμα και σ’ αυτές τις στιγμές προτάσσεται ως σημαντικότερο το μικροκομματικό συμφέρον απέναντι στο θάνατο ανθρώπων. Αλλά, μοιραία, αυτό συμβαίνει όταν οι άνθρωποι χάνουν το όνομά τους και γίνονται νούμερα σε μια εφήμερη και περαστική αναφορά, αυτό επιβάλλει η οικονομία των κεφαλαίων και των απρόσωπων funds. Η Ευρώπη περπατάει κουρασμένη μέσα στη νύχτα που της έχουν επιβάλλει οι μισθοφόροι τής λιτότητας. Σ’ αυτές λοιπόν, τις κρίσιμες και ιστορικές στιγμές κάποιοι επιμένουν να ζουν μέσα στη γυάλα των θεωριών μακριά από την πραγματικότητα. Είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο πως η Ε.Ε. χρειάζεται μια σοβαρή ένεση ρευστότητας για να μπορέσει με αξιώσεις να διεκδικήσει το μέλλον που της αρμόζει και να σταθεί με αξιοπρέπεια στα πόδια της. Η έκδοση ενός ευρωομολόγου μπορεί να δώσει τη λύση στο πρόβλημα και να λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας τής οικονομίας. Μια ενδεχόμενη τέτοια έκδοση όμως θα σημαίνει ταυτόχρονα δύο πράγματα. Αφενός πως το χρέος δανεισμού θα βαρύνει όλες τις χώρες από κοινού κι αφετέρου πως οι ισχυρότερες χώρες μοιραία θα πρέπει να εγγυηθούν για την αποπληρωμή του με τον κίνδυνο για τις ίδιες να μειωθεί η πιστοληπτική τους ικανότητα. Κυρίως δηλαδή της χαρακτηρισμένης ως «ατμομηχανή» της Ευρώπης, Γερμανίας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βιώνει μια κρίση πρωτοφανή που κλονίζει ίσως ακόμα και την ίδια της την υπόσταση. Διότι, αν η ίδια δεν μπορεί να υποστηρίξει τον θεμελιώδη σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, την αλληλεγγύη, τότε ποιος ο λόγος ύπαρξής της; Η ιστορική συγκυρία που βιώνουμε αποτελεί ένα κρίσιμο σημείο για την εξέλιξή της, ένα σημείο που κάθε σκεπτόμενος Ευρωπαίος δεν επιθυμεί να γίνει σημείο καμπής και πτώσης που θα οδηγήσει στην αποσάθρωσή της. Συναισθηματισμοί δε χωρούν. «Δει δή χρημάτων και άνευ αυτών ουδέν γενέσθαι» είναι η ρήση του Δημοσθένη που στις μέρες μας επαληθεύεται απολύτως. Η Ε.Ε. έχει ανάγκη στήριξης και κανένας από μηχανής θεός δεν πρόκειται εμφανιστεί ξαφνικά για τη βοηθήσει. Οι αγκυλώσεις για εσωτερική μικροπολιτική κατανάλωση εντός της Γερμανίας, που σθεναρά αρνείται την επιλογή της έκδοσης του ευρωομολόγου, δεν έχουν θέση στη μεγάλη εικόνα της Ευρώπης.
Οι οραματιστές που δημιούργησαν το οικοδόμημα της Ε.Ε. είχαν όλοι ένα κοινό χαρακτηριστικό. Δεν ήταν δειλοί! Γνώριζαν πως σε μια ένωση κάθε μέλος αποτελεί ένα σημαντικό κρίκο στην κοινή αλυσίδα τής συμπόρευσης στο μέλλον. Στις μέρες μας αυτό φαίνεται πως έχει εκλείψει, οι δειλοί, που -φευ- μπορεί να αποδειχθούν τελικώς και μοιραίοι, πριονίζουν τα θεμέλια τής αλληλέγγυας συνύπαρξης για να μην απομακρυνθούν από τους θρόνους εξουσίας και τις μικροπολιτικές τους ματαιοδοξίες. Το οικοδόμημα όμως δεν αντέχει απροσάρμοστους ηγέτες και δεν επιδέχεται περαιτέρω τραύματα σε τούτη τη συγκυρία. Ευρώπη δε σημαίνει μοναξιά του ενός. Δε σημαίνει ταξίδι χωρίς Ιθάκη. Δε σημαίνει αλήθειες νεκρές ή έστω και συμβατικές σαν μια ανέραστη γυναίκα. Ευρώπη είναι μια φιλοσοφία προόδου που την έσπειραν κάποιοι πολίτες στα χρόνια του Παρθενώνα και την ποτίσαμε όλοι εμείς στο πέρασμα των αιώνων. Αλλά που σήμερα πρέπει να στηριχτεί για να συνεχίσει να παρέχει ευκαιρίες και ταυτόχρονα μια ισχυρή Αιγίδα προστασίας στους πολίτες της.
Είναι άραγε η Γερμανία η ατμομηχανή της Ευρώπης σε μια Ευρώπη που η Γερμανία δεν αντιλαμβάνεται τη σπουδαιότητά της; Ακόμα κι αν η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα είναι θετική, ποτέ κανένας κυρία Μέρκελ δεν ονειρεύτηκε μια ατμομηχανή, ούτε μια τράπεζα, ούτε τους δείχτες τους χρηματιστηριακούς, μάλλον ούτε καν οι ίδιοι οι Γερμανοί. Τα όνειρα τής Ευρώπης είναι πιο περίτεχνα καλλιεργημένα μέσα στους αιώνες που την έκαναν Γηραιά. Γιατί οι Ευρωπαίοι, όσο χτυπάει η καρδιά τής Ευρώπης, τα απάτητα θα ονειρεύονται και τ’ άψαχτα του κόσμου[1].
