Ο πόλεμος ως έννοια είναι πανανθρώπινο φαινόμενο, εκφραζόμενος, ως σημαίνον,  με διαφορετική φωνητική εκφορά για κάθε κρατική οντότητα. Για το δικό μας αρχαίο φιλόσοφο  Ηράκλειτο «Πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς».

O Hράκλειτος  παρατηρεί την αληθινή πορεία του κόσμου, αφού πρώτα βλέπει την πορεία του ανταγωνισμού μέσα από μια αέναη σύγκρουση που οδηγεί σ΄ένα αέναο γίγνεσθαι.* .

Ο σοφός αυτός δεν αρκείται βέβαια μόνο στη ρήση αυτή. Υπονοεί βαθύτερες  αλήθειες. Αυτές δεν τις κάνει εύκολα φανερές. Χρειάζονται λογική έρευνα, μια νοηματική αναδίφηση για την ανεύρεσή τους, διαδικασία που κάνει τον Ηράκλειτο «σκοτεινό», για πολλούς σύγχρονους ερευνητές.

 Θα περιορισθώ όμως εδώ σε μια ειδικότερη συνέπεια της τρέχουσα σύρραξης, που γεννά σοβαρό προβληματισμό για πολλούς. Εκτός των πολλών κακών του πολέμου, οργανισμοί διεθνούς κύρους, ειδικότερα ο ΟΗΕ, τονίζουν το ενδεχόμενο δημιουργίας επισιτιστικού προβλήματος με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Οι δύο εμπόλεμες χώρες, Ρωσία και Ουκρανία,  είναι ως γνωστόν δύο από τους μεγαλύτερους σιτοβολώνες παγκοσμίως. Ο πόλεμος αυτός δημιουργεί την αδυναμία παραγωγής σίτου στις δύο χώρες, οπότε η έλλειψη σιτηρών και άλλων προϊόντων θα προκαλούσει τη στέρηση, κυρίως στις φτωχότερες χώρες. Μια πρώτη  συνέπεια αυτού του φαινομένου θα  είναι η εμφάνιση μεταναστευτικών κυμάτων προς όλες τις πλούσιες χώρες, ειδικότερα της Ευρώπης, στην οποία είναι σχετικά εύκολη η  πρόσβαση. Εδώ υπάρχει για την ώρα επάρκεια τροφίμων και άλλων αγαθών της πλούσιας βιομηχανίας που προσφέρει άνεση και ασφάλεια. Αυτό σημαίνει ότι η συνέχιση της μετανάστευσης με αυξανόμενη ροή, θα επιφέρει αλλαγή στο στάτους κβο της πληθυσμιακής ομοιογένειας των ευρωπαϊκών κοινωνιών, μια αλλαγή  με διττό γνώρισμα, ποιοτικό και ποσοτικό, ήτοι ένα συνονθύλευμα ετερογενών πολιτισμικών στοιχείων, που θα προκαλούσε κοινωνική και πολιτιστική μετάλλαξη της ευρωπαϊκής μονοτροπίας.

Μια άλλη σημαντική συνέπεια, με διπλό πρόσημο, θα είναι, όπως φαίνεται ήδη, η αύξηση της τιμής των παραγόμενων προϊόντων, με βασικά τα δημητριακά, γιατί το κύκλωμα σίτος –άλευρα συμπιέζει τη ζήτηση  προς τα άνω, με συνέπεια την αναπόφευκτη άνοδο των τιμών σε όλο το φάσμα του οικονομικού επιπέδου, λόγω της αλληλεξάρτησης των βιοποριστικών παραγώγων και του εμπλεκόμενου οικονομικού μηχανισμού, όπως είναι τα καύσιμα( πετρέλαιο, βενζίνη,  αέριο κλπ)που ανεβάζουν τις τιμές τους δημιουργώντας ασφυκτικές πιέσεις στους καταναλωτές και γενικά στο επίπεδο της οικονομικής ζωής της κοινωνίας , απαρχή των οικονομικών κρίσεων.  Η διαγραφόμενη θα είναι από τις χειρότερες οικονομική κρίση στον αιώνα της υλικής ευημερίας και της υπερβατικής επιστημονικής και τεχνολογικής ακμής.

Τον επισιτιστικό κίνδυνο τον επισημαίνει και ο ΟΗΕ, Έως εκεί όμως! Οι διαπιστώσεις και οι προβλέψεις είναι μεν αναγκαίες, δεν λύνουν όμως τα προβλήματα. Δε γνωρίζουμε έτσι τι σχεδιάζει ο Οργανισμός αυτός που είναι επιφορτισμένος με την ασφάλεια των Κρατών-μελών του. Αναρωτιέται κανείς αν στην περίπτωση του πολέμου της  Ουκρανίας, ο ΟΗΕ, δια του Συμβουλίου  Ασφαλείας, έχει τη δυνατότητα της παρέμβασης,  με τα νόμιμα διεθνή  μέσα (δικαστήρια), να βάλει τέρμα στην επικίνδυνη αυτή ρήξη, που θα έβλαπτε την παγκόσμια ειρήνη, δεδομένου ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις διαθέτουν οπλισμούς ικανούς να καταστρέψουν τον Πλανήτη.

Κάθε πολίτης δημοκρατικής χώρας, έχει όχι μόνο το δικαίωμα, αλλά και την υποχρέωση να αναφερθεί κριτικά έναντι του πλανητικού Οργανισμού, αμφιβάλλοντας για τις δυνατότητες του ΟΗΕ να αποκαταστήσει την τάξη και την ειρήνη στην παρούσα κατάσταση.  Το ίδιο ισχύει και για το ΝΑΤΟ, μια συμμαχία του δυτικού κόσμου, που είναι το αντίπαλο δέος του ανατολικού συνασπισμού, πρωτίστως της Ρωσίας και δευτερευόντως της Κίνας, η οποία δεν έχει εισέλθει  ακόμη δυναμικά στο παιγνίδι της ανταγωνιστικής διελκυστίνδας.  Στηρίζω το συλλογισμό μου στη σχετικά πρόσφατη  ιστορία του περασμένου αιώνα(2η δεκαετία του 20ου αιώνα,1917), ήτοι στον Α’ παγκόσμιο πόλεμο, που προξένησε καταστροφές και αφάνισε την τότε ευρωπαϊκή νεολαία. Ιδρύθηκε ως συνέπεια εκείνου  του πολέμου, η Κοινωνία των Εθνών, με σκοπό την ειρήνη και την ασφάλεια όλων ανεξαιρέτως των χωρών. Δε στάθηκε όμως ικανή να αποτρέψει το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο (1940-1945) που έφερε την ερήμωση των ευρωπαϊκών χωρών ( υλικές καταστροφές και εκατομμύρια ανθρώπινα θύματα). Έχουμε εδώ μια επανάληψη  των όσων συνέβησαν τότε, έστω και σε περιορισμένη έκταση. Ετούτον εδώ τον πόλεμο μεταξύ δύο γειτονικών χωρών με τα τόσα κοινά γνωρίσματα, βασικά  γλώσσα και  θρησκεία, πώς θα τον διαχειριστεί ο ΟΗΕ; Είναι ένα κρίσιμο ερώτημα, γιατί τώρα οι συνθήκες που αφορούν πολεμικές επιχειρήσεις καθορίζονται υπό το πρίσμα διαφορετικής προοπτικής.  Ο ρωσικός λαός μάλλον αγνοεί το μακελειό και τις θηριωδίες που προκαλούν τα εξελιγμένα πολεμικά μέσα της ρωσική πολεμικής μηχανής, ικανά να καταστρέφουν τις κρατικές υποδομές των αντιπάλων, αλλά και να δολοφονούν αδίστακτα τους αμάχους, μη εξαιρουμένων των μικρών παιδιών. Οι εικόνες φρίκης και οι κτηνωδίες που μεταδίδονται από την tv, φανερώνουν πως ο σύγχρονος εξελιγμένος πολιτισμός είναι επιφανειακός, ουσιαστικά γυμνός ( «ο βασιλιάς είναι γυμνός»), χωρίς την πραγματική του ουσία,  που είναι ο ανθρωπισμός,  στοιχείο που να τον καθιστά ουσιώδη, με βαθύτερη ηθική, κοινωνική και ηθική διάσταση.  Πώς να σταματήσει ο Πούτιν τον καταστροφικό οίστρο που τον κατέλαβε, αν δεν ικανοποιήσει τα σχέδιά του, ήτοι την υποταγή με κάθε τρόπο της Ουκρανίας; Οι οικονομικοί αποκλεισμοί της Ρωσίας του Πούτιν από τη Δύση, έχουν, ίσως μεσοπρόθεσμα ή και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, όμως μια χώρα με το λαό της  ασφυκτιά, υποφέρει, καταστρέφεται,  εξοντώνεται κάθε μέρα!     Η αναζήτηση άμεσης λύσης του προβλήματος σκοντάφτει σε πολλά εμπόδια, δύσκολα να υπερκεραστούν. Η Παγκοσμιοποίηση έχει δημιουργήσει πολλούς γόρδιους δεσμούς για να κοπούν διαμιάς. Εδώ ανακύπτει η ευθύνη του ΟΗΕ. Π.χ, η προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης, θα ήταν ένα πρώτο βήμα εναντίον του Πούτιν, ο οποίος αξίζει να κηρυχτεί ένοχος, εγκληματίας πολέμου και επικίνδυνος για την ασφάλεια του Πλανήτη, τη στιγμή που απειλεί με  χρήση πυρηνικών όπλων! Το διακύβευμα εδώ είναι στο έπακρο σοβαρό, δεν επιδέχεται άγνοια και αναστολές. Πρέπει να εκλείψει το αίτιο του κακού. Να γενικευτεί μια αντίδραση του ρωσικού λαού εναντίον του Πούτιν που  έχει επιβάλει τη φίμωση σε όλα τα μέσα ενημέρωσης για να κυβερνά ανενόχλητος. Η καταδίκη του κρίνεται άμεση, τελεσίδικη. Η ανθρωπότητα δεν μπορεί να είναι έρμαιο τωνι παρανοϊκών διαθέσεων ενός ατόμου, όση υλική δύναμη και αν διαθέτει.

* Κ. Ναυπλιώτης,6-3-22, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

                                  Γιάννης Γουργιώτης,  3-4-22