Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Μνήμη, Δικαιοσύνη και Αποζημίωση 77 χρόνια από την μεγαλειώδη αντιφασιστική νίκη των λαών

Δημοσιεύτηκε: Δευτέρα, 09 Μαΐου 2022 19:04 Μνήμη, Δικαιοσύνη και Αποζημίωση 77 χρόνια από την μεγαλειώδη αντιφασιστική νίκη των λαών

Της Δρ. Βασιλικής Λάζου, διδάσκουσας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ.

Ήταν 77 χρόνια πριν, τα μεσάνυχτα της 8ης προς την 9η του Μάη του 1945, όταν στην αίθουσα της στρατιωτικής σχολής μηχανικού στο προάστιο Κάρλσχορστ του Βερολίνου ο χιτλερικός στρατάρχης Κάιτελ υπέγραψε μπροστά στον επικεφαλής του Σοβιετικού Ανωτάτου Στρατηγείου στρατάρχη Ζούκοφ τη συνθηκολόγηση όλων των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων στην ξηρά, τη θάλασσα και στον αέρα. Στην ιστορική αυτή σκηνή παρόντες ήταν ακόμη οι πληρεξούσιοι της Γερμανικής Ανώτατης Διοίκησης ναύαρχος Φρίντεμπουργκ και στρατηγός της αεροπορίας Στουμπφ και εκ μέρους της αντιφασιστικής συμμαχίας ο Βρετανός στρατάρχης Τέντερ, ο Αμερικανός στρατηγός Σπάατς και ο Γάλλος στρατηγός Ντε Λατρ ντε Τασινί. Η άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας τερμάτιζε οριστικά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη. Επρόκειτο για τον καταστροφικότερο πόλεμο που είχε γνωρίσει η ανθρωπότητα. Πίσω του άφηνε 80 εκατομμύρια νεκρούς στα πεδία των μαχών και τα μετόπισθεν, τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα κρεματόρια, στις φυλακές και στους τόπους εκτέλεσης.

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος όμως δεν διεξήχθη μόνο μεταξύ των οργανωμένων στρατών. Μαζικά αντιστασιακά κινήματα υπονόμευσαν τη μαχητική ισχύ του ναζιστικού στρατού και τη σταθερότητα των καθεστώτων συνεργασίας. Πλατιά αντιφασιστικά μέτωπα θεμελιωμένα στη συσπείρωση όλων των πολιτικών δυνάμεων που ήταν αποφασισμένες να πολεμήσουν τον ναζισμό αγωνίστηκαν με αυταπάρνηση και ηρωισμό. Πρόβαλλαν την προοπτική για μια ελεύθερη και δικαιότερη κοινωνία που θα ξεπηδούσε πάνω από τα ερείπια του πολέμου. Στην Ελλάδα αναπτύχθηκε ένα από τα μαζικότερα και αποτελεσματικότερα κινήματα αντίστασης, με πρωτοπόρους το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ και την ΕΠΟΝ που έδωσαν τη μάχη για την εθνική αλλά και την κοινωνική απελευθέρωση.

Σήμερα, 77 χρόνια μετά,  η Γερμανία δεν έχει υπογράψει  συνθήκη ειρήνης με την Ελλάδα. Ακόμα παραμένουν αδικαίωτες οι απαράγραπτες γερμανικές οφειλές προς τη χώρα μας, ζήτημα νομικό αλλά και πολιτικό. Όσο δεν υπάρχει δικαίωση τόσο παραμένει ανοιχτός ο κύκλος αδικίας και αίματος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που περιλαμβάνει σελίδες ιστορίας γραμμένες με αίμα, φρικώδεις σκηνές εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Για τις μαζικές θηριωδίες ουδέποτε αποδόθηκε δικαιοσύνη από τη συντεταγμένη πολιτεία, στο πλαίσιο του ποινικού μηχανισμού, αλλά και από την πολιτική δικαιοσύνη. Και όσο δεν αποδίδεται δικαιοσύνη,  όσο δεν τιμωρούνται οι θύτες και δεν αποζημιώνονται τα θύματα, ανοίγει ο δρόμος για την επανάληψη αυτών των εγκλημάτων.  

Όπως διατρανώνει το ψήφισμα του 1ου Συνεδρίου Μαρτυρικών Κοινοτήτων (Ελασσόνα – Δομένικο, 7-8 Μαίου 2022) σήμερα καλούμαστε να αγωνιστούμε ενάντια στη λήθη και τη παραχάραξη της Ιστορίας. Καλούμαστε να υπερασπιστούμε την κληρονομιά της Εθνικής και Ευρωπαϊκής Λαϊκής Αντίστασης απέναντι στον ναζισμό – φασισμό. Η 9η Μάη είναι μια υπενθύμιση ότι αγώνας για Μνήμη, Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση είναι διαρκής και επίμονος. Είναι είναι ένας αγώνας που αποτελεί γέφυρα πραγματικής Φιλίας, Ειρήνης και Δημοκρατίας μεταξύ των Λαών.  

Δρ. Βασιλική Λάζου
ΕΔΙΠ Τμήματος Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ