De facto γκριζάρισμα των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας επιδιώκει η Άγκυρα η οποία απειλεί στην πράξη με το πάγιο αίτημα ότι η τουρκική υφαλοκρηπίδα εκτείνεται εντός της Κυπριακής ΑΟΖ και πιο συγκεκριμένα επί τμημάτων των θαλάσσιων τεμαχίων 1, 4, 5, 6, και 7, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν δικαιούται ΑΟΖ.

Με την κάθοδο του ερευνητικού πλοίου - γεωτρύπανου «Πορθητή» (‘Fatih') εντός των ορίων της κυπριακής ΑΟΖ η Άγκυρα βάζει νέα δεδομένα στην περιοχή καθώς το γεωτρύπανο βρίσκεται από την Παρασκευή στα δυτικά της Πάφου, περίπου 40 ναυτικά μίλια από τις κυπριακές ακτές.

Ωστόσο, αρκετοί, ανάμεσα τους και ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, εκτιμούν πως δεν πρόκειται για παρουσία ουσίας, αφού τόσο το Barbaros όσο και το Fatih, δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για πραγματικές εξορύξεις στην περιοχή.

Την ίδια στιγμή ο τούρκος πρόεδρος μετά την κριτική που δέχεται από ΕΕ και ΗΠΑ αναζητά στήριξη από το ΝΑΤΟ, καθώς παρουσία του Γενς Στόλτενμπεργκ, αναφέρθηκε τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στην αγορά των ρωσικών S-400.

«Η χώρα μας είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα δικαιώματά της και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Αναμένουμε από το ΝΑΤΟ σε αυτή τη διαδικασία να σεβαστεί τα δικαιώματα της Τουρκίας και να μας στηρίξει για να αποτραπεί η ένταση», δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας στη σύνοδο του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου του ΝΑΤΟ που πραγματοποιείται στην Κωνσταντινούπολη. «Μπορεί η χώρα μας σε κάποια πεδία να έχει διαφορετική άποψη. Αλλά η προτεραιότητα αυτής της συμμαχίας να αγωνίζεται με συνέπεια μαζί έναντι της κοινής απειλής αποτελεί όρο. Τα μεγαλύτερα προσκόμματα που υπάρχουν εδώ θα δώσουν το μεγαλύτερο πλήγμα στη συμμαχία μας, στο κύρος της συμμαχίας», συμπλήρωσε.

Ο Ερντογάν είπε ακόμη πως η Τουρκία απορρίπτει τους ισχυρισμούς σύμφωνα με τους οποίους η συμφωνία της για την αγορά των ρωσικών πυραυλικών αμυντικών συστημάτων S-400 σημαίνει πως η Άγκυρα ψάχνει για εναλλακτικές στις διεθνείς σχέσεις της. Οι σχέσεις που έχει αναπτύξει η Τουρκία με διάφορες χώρες στην περιοχή δεν είναι εναλλακτικές αλλά συμπληρωματικές, είπε ο Τούρκος πρόεδρος, προσθέτοντας: «Δεν αποδεχόμαστε την προσπάθεια αναζωπύρωσης της συζήτησης για τους S400. Για να μπορεί κάποιος να κάνει εικασίες για τους ελιγμούς μας θα πρέπει να γίνει αντιληπτή η ιστορία και η γεωγραφική μας θέση. Δίνουμε σημασία στο να είναι λίμνη ειρήνης η Μεσόγειος την οποία βλέπουμε ως λίκνο του πολιτισμού. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί και να προσπαθούμε να αναπτύσσουμε νέες ιδέες».

Σύμφωνα με την EUobserver η στάση της Τουρκίας «προκύπτει καθώς απομακρύνεται από ΕΕ και ΝΑΤΟ και προσεγγίζει περαιτέρω τον απολυταρχισμό και τη Ρωσία». Σύμφωνα με το άρθρο ο τούρκος πρόεδρος έχει αγνοήσει τις ευρωπαϊκές εκκλήσεις να σταματήσει τη φυλάκιση και τα βασανιστήρια των πολιτικών αντιπάλων του. Η Τουρκία συνεχίζει να διατηρεί στρατεύματα χιλιάδων, όντας η μόνη χώρα που έχει αναγνωρίσει την κυριαρχία της λεγόμενης «ΤΔΒΚ». Επίσης, είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που υποστηρίζει ότι η κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί δική της θαλάσσια ζώνη, και τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, απέτρεψε με πολεμικά της σκάφη κυπριακές δραστηριότητες εξόρυξης φυσικού αερίου στην περιοχή. 

Νέα ένταση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις λόγω Κύπρου

Παράλληλα η παρουσία των τουρκικών πλοίων στην κυπριακή ΑΟΖ έριξε περισσότερο λάδι στη φωτια στις ήδη τεταμένες αμερικανοτουρκικές σχέσεις, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να προειδοποιεί την Άγκυρα και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να απαντά ότι οι αμερικανικές θέσεις είναι «μη ρελαλιστικές», αναφορικά με τις γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σε ανακοίνωση του εκφράζει την ανησυχία του και καλεί την Τουρκία να μην συνεχίσει τη δραστηριότητα αυτή σε μια περιοχή την οποία έχει οροθετήσει η Κυπριακή Δημοκρατία ως την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.

«Η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με ημερομηνία 5ης Μαΐου, σχετικά με τις δραστηριότηες γεωτρήσεων της Τουρκίας στη δική της υφαλοκρηπίδα, είναι μη ρεαλιστική» ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας. Η Άγκυρα εκτιμά ότι δεν δεσμεύεται από τις συμφωνίες οριοθέτησης μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και άλλων χωρών της Μεσογείου και ότι έχει το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τη δική της υφαλοκρηπίδα.

«Κατά συνέπεια, οι προσπάθειες τρίτων μερών να υποκαταστήσουν τα διεθνή δικαστήρια για να οριοθετήσουν τα θαλάσσια σύνορα είναι απαράδεκτες], πρόσθεσε, τονίζοντας ότι «οι επιχειρήσεις εξόρυξης και σεισμικής έρευνας θα συνεχιστούν στην υφαλοκηπρίδα μας, στις ζώνες για τις οποίες η κυβέρνησή μας είχε χορηγήσει άδειες στην Turkish Petroleum το 2009 και το 2012».

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε χαρακτηρίσει «πολύ προκλητικό» βήμα τις εν λόγω δραστηριότητες του τουρκικού ναυτικού στην περιοχή τονίζοντας ότι εγείρεται ο κίνδυνος «να αυξηθεί η ένταση στην περιοχή».

ΕΕ: Η θέση μας είναι ξεκάθαρη

Εξάλλου, για δεύτερη ημέρα η ΕΕ εκφράζει δημόσια την αντίδραση της για τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Να αποσύρει τα πλοία της από την Κυπριακή ΑΟΖ κάλεσε την Τουρκία ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι. Σε ανακοίνωση του ο κ. Ταγιάνι εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τα σχέδια της Τουρκίας να προβεί σε γεώτρηση σε θαλάσσια περιοχή εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου.

Καλώ τις τουρκικές αρχές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να ενεργήσουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο τερματίζοντας τις δραστηριότητές τους και αποσύροντας τα σκάφη υποστήριξης από την ΑΟΖ της Κύπρου σημειώνει. 

«Προς τούτο, υπενθυμίζω το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με την τουρκική δράση που προκαλεί ένταση στην ΑΟΖ της Κύπρου. Η πρόθεση της Τουρκίας να προβεί σε γεώτρηση στην ΑΟΖ της Κύπρου αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει αποκλειστικά το κυρίαρχο δικαίωμα να προβεί σε έρευνες και να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς πόρους μέσα στην ΑΟΖ της. Εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επαναλαμβάνω την πλήρη αλληλεγγύη μας προς την κυβέρνηση και τον λαό της Κύπρου. Στεκόμαστε στο πλευρό της Κύπρου για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων της όπως αυτά κατοχυρώνονται από το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο».

Επιπλέον, σε τοποθέτηση της η εκπρόσωπος της Φεντερίκα Μογκερίνι επανέλαβε δημόσια τη δήλωση της Ύπατης Εκπροσώπου, ότι θέση της ΕΕ είναι ξεκάθαρη.

«Εχουμε μια ξεκάθαρη τοποθέτηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο” (Μάρτιος 2018)», δήλωσε η Μ.Κοτσίγιανιτς και σημείωσε ότι η ΕΕ παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την εξαγγελθείσα πρόθεση της Τουρκίας να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις και της ζητά να σεβαστεί την κυπριακή ΑΟΖ και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου, επαναλαμβάνοντας την προειδοποίηση για ανάληψη κατάλληλης δράσης σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Από την πλευρά της και η Ιταλία παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις και η θέση της είναι ευθυγραμμισμένη με τη δήλωση της Υπάτης Εκπροσώπου της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας, Φεντερίκα Μογκερίνι, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Ιταλός Πρέσβης στην Κύπρο, Αντρέα Καβαλλάρι. «Παρακολουθούμε τις εξελίξεις με ανησυχία. Είμαστε σε επαφή με το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας και με πρεσβείες χωρών μελών της ΕΕ στην Κύπρο», ανέφερε ο κ. Καβαλλάρι. Πρόσθεσε πως «η θέση μας είναι ευθυγραμμισμένη με τη δήλωση της κ. Μογκερίνι». 

Υπενθυμίζεται ότι πέρσι τουρκικά πολεμικά πλοία είχαν παρεμποδίσει το πλοίο-γεωτρύπανο της ιταλικής εταιρείας ENI, SAIPEM 12000, να κατευθυνθεί στον στόχο “Σουπιά”, στο τεμάχιο 3 της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, όπου ήταν προγραμματισμένο να διεξαχθεί γεώτρηση.

Κύπρος: Παρακολουθούμε τις δραστηριότητες του «Πορθητή» 

Την ίδια στιγμή, η Κύπρος απεθύνεται στη διοεθνή κοινότητα ενώ προχώρησε και στην κατάθεση συντεταγμένων για τις θαλάσσιες περιοχές μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, στη βάση της μέσης γραμμής. Σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, οι διπλωματικές υπηρεσίες προχώρησαν στην ετοιμασία του σχετικού φακέλου με τις συντεταγμένες και τον κατέθεσαν στα Ηνωμένα Έθνη το Σάββατο.

Ο κύπριος υπουργός Εξωτερικών δήλωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία παρακολουθεί τις δραστηριότητες του «Πορθητή» σε συνεργασία με άλλα κράτη, ενώ ενημέρωσε ότι το Σάββατο συγκαλείται από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη σύσκεψη του Εθνικού Συμβουλίου. 

Επίσης, ο Νίκος Χριστοδουλίδης αναχωρεί την Τρίτη για το Παρίσι, όπου θα πραγματοποιήσει μονοήμερη επίσκεψη εργασίας, κατά την οποία θα έχει σειρά επαφών με επίκεντρο τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ, τις διμερείς σχέσεις και ενεργειακά θέματα.

Επιπλέον, ο Πρόεδρος της Βουλής, Δημήτρης Συλλούρης, απέστειλε επιστολή-διάβημα προς Προέδρους διεθνών και περιφερειακών κοινοβουλευτικών οργανισμών, τους Πρόεδρους των Κοινοβουλίων των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και προς τους Προέδρους των εθνικών κοινοβουλίων των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Υπενθυμίζεται ότι ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα θέσει το θέμα στο ερχόμενο Άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Σίμπιου της Ρουμανίας, στις 9 Μαΐου.

Τέλος, η Κυπριακή Δημοκρατία προχώρησε σε ένα ακόμη μέτρο αντίδρασης προειδοποιώντας το προσωπικό του τουρκικού πλωτού γεωτρύπανου με έκδοση διεθνούς εντάλματος σύλληψης αν συνεχιστούν οι παράνομες δραστηριότητες στην κυπριακή ΑΟΖ. 

πηγή: thetoc.gr