Θολό παραμένει το αν τελικά το τουρκικό γεωτρύπανο προχώρησε σε γεώτρηση ή απλά πρόκειται για μια ακόμη κίνηση στη διπλωματική σκακιέρα εκ μέρους της Άγκυρας.

Επιμένει η Άγκυρα στις προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ και με ανακοίνωση του το τουρκικό ΥΠΕΞ απορρίπτει την Κοινή Διακήρυξη των επτά χωρών του ευρωπαϊκού νότου, κάνοντας λόγο για «προκατειλημμένες, αποκομμένες από την πραγματικότητα απόψεις που αντιβαίνουν στο Διεθνές Δίκαιο».

Στην ανακοίνωση υποστηρίζεται ότι «τέτοιες δηλώσεις αντανακλούν τις εθνικές θέσεις των Ελληνοκυπρίων που δεν είναι συμβατές με τις αρχές του ΟΗΕ όσον αφορά την επίλυση του Κυπριακού και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Δεν έχει καμία αξία, καμία επίπτωση και δεν μας επηρεάζει».

Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι η ανακοίνωση που εκδόθηκε το βράδυ της Παρασκευής μετά τη συνεδρίαση της MED7 στη Μάλτα «αποτελεί παράδειγμα του πώς οι Ελληνοκύπριοι εκμεταλλεύονται την παρουσία τους στην ΕΕ και πώς ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ συνεργάζονται σε αυτό».

«Γι’ αυτό η ΕΕ και τα κράτη μέλη της δεν μπορεί να αποτελούν αξιόπιστο παράγοντα στην επίλυση του Κυπριακού» προσθέτει το τουρκικό ΥΠΕΞ επανερχόμενο στη θέση ότι «πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι τουρκοκύπριοι έχουν τα ίδια δικαιώματα στις φυσικές πηγές ενέργειας του νησιού».

Οι δηλώσεις Τσαβούσογλου και η «γεώτρηση» του Πορθητή

Υπενθυμίζεται ότι την Παρασκευή «λάδι στη φωτιά» έριξαν οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, σύμφωνα με τις οποίες το γεωτρύπανο «Πορθητής», που βρίσκεται δυτικά του Ακάμα, «ξεκίνησε αμέσως γεώτρηση δυτικά της Πάφου».

Ωστόσο ,θολό παραμένει το αν τελικά το τουρκικό γεωτρύπανο προχώρησε σε γεώτρηση ή απλά πρόκειται για μια ακόμη κίνηση στη διπλωματική σκακιέρα εκ μέρους της Άγκυρας, καθώς αυτό δεν ξεκαθαρίζεται ακόμη και στην Κοινή Διακήρυξη της Συνόδου Κορυφής των επτά χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, όπου γίνεται αναφορά σε «υφιστάμενες ή ενδεχόμενες γεωτρητικές δραστηριότητες εντός της ΑΟΖ της Κύπρου».

Την ίδια στιγμή η Άγκυρα δέχτηκε αργά το βράδυ της Παρασκεύης νέο «χτύπημα» από τον αμερικανικό οίκο Moody's ο οποίος υποβάθμισε περαιτέρω την πιστοληπτική αξιολόγηση της Τουρκίας στην βαθμίδα «Β1» από «Ba3», προκαλώντας την αντίδραση της Άγκυρας. Το τουρκικό υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας από την Moody's δεν συμβαδίζει με τους οικονομικούς δείκτες της χώρας. «Η απόφαση δεν συμβαδίζει με τους βασικούς δείκτες της τουρκικής οικονομίς και ως εκ τούτου εγείρει ερωτηματικά για την αντικειμενικότητα και την αμεροληψία της ανάλυσης του οργανισμού», υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου.

Τι λέει το Anadolu για την ενεργειακή ισορροπία στην περιοχή και τη «γεώτρηση» του Πορθητή 

Στο μεταξύ το πρακτορείο Anadolu σε ανάλυσή του επιχειρεί να αποκρυπτογραφήσει την ενεργειακή ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο μέσα από δέκα ερωτήσεις και απαντήσεις:

1- Ποιες χώρες δραστηριοποιούνται σήμερα και επιθυμούν να επωφεληθούν από τις ενεργειακές πηγές της περιοχής;

Γεωγραφικά, η περιοχή είναι γειτονική από την Τουρκία, την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ), την Αίγυπτο, την Ελλάδα, το Λίβανο, τη Συρία, τη Λιβύη, το Ισραήλ και τη νότια Κύπρο. Όλες οι χώρες έχουν ενεργές  πολιτικές στην πλούσια σε πόρους περιοχή. Παρά το γεγονός ότι δεν συνορεύουν με την περιοχή, οι ΗΠΑ, η Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ιταλία προσπαθούν επίσης να διατηρήσουν την επιρροή τους στην περιοχή.

2- Ποιο είναι το εκτιμώμενο μέγεθος των αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην περιοχή;

Σύμφωνα με στοιχεία της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, η περιφέρεια της Ανατολικής Μεσογείου - η οποία περιλαμβάνει τις ακτές της Συρίας - διαθέτει αποθεματικό 1,7 δισεκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου και 3,5 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

3 - Ποιες ενεργειακές εταιρείες λειτουργούν επί του παρόντος στην Ανατολική Μεσόγειο;

Η Τουρκική πετρελαϊκή εταιρία (TPAO), η ExxonMobil και η Noble Energy με έδρα τις Η.Π.Α., η ενεργειακή εταιρεία της Ιταλίας Eni, η Kogas της Νότιας Κορέας, η Qatar Petroleum, η βρετανική αερίου του Ηνωμένου Βασιλείου, η Delek Drilling του Ισραήλ και η Avner Oil που λειτουργούν στην περιοχή.

4- Πόσα οικόπεδα περιλαμβάνουν οι ερευνητικές περιοχές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου;

Η περιοχή αποτελείται από 13 λεγόμενα ερευνητικά οικόπεδα, τα οποία ανακοινώθηκαν μονομερώς από τη νότια Κύπρο. Τα αγροτεμάχια 1, 2 και 3 βρίσκονται στο βορρά. τα αγροτεμάχια 4,5,6,7,8,9 και 13 βρίσκονται στη μέση, ενώ τα δέματα 10, 11 και 12 βρίσκονται στο νότο.

5 - Σε ποια τεμάχια τέμνονται μέρη στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) στην Ανατολική Μεσόγειο;

Οι μόνες περιοχές όπου η Τουρκία και οι ισχυρισμοί της ΤΔΒΚ δεν συγκρούονται με τη λεγόμενη ΑΟΖ που δηλώνει μονομερώς η νότια Κύπρος είναι η 10η και η 11η. Υπάρχουν ακόμα «θερμές» συζητήσεις σχετικά με όλα τα άλλα οικόπεδα.

6- Ποιες εταιρείες λειτουργούν στα 13 οικόπεδα;

Η ιταλική εταιρεία Eni και η Kogas της Νότιας Κορέας έχουν κοινή άδεια εκμετάλλευσης στο 2ο, 3ο και 9ο τεμάχιο. Η Eni κατέχει το 80% της εταιρικής σχέσης, ενώ η Kogas κατέχει το 20%. Η Eni και η Total έχουν ίσα μερίδια στο 6ο και το 11ο τεμάχιο. Η Ένι είναι η μόνη με άδεια στο 8ο τεμάχιο. Όσον αφορά το 12ο τεμάχιο, η Delek Drilling του Ισραήλ έχει μερίδιο 30%, ενώ η Noble Energy των ΗΠΑ και η BG του Ηνωμένου Βασιλείου κατέχουν το 35% των μετοχών αντίστοιχα. Στο δέκατο οικόπεδο, μια εταιρική σχέση μεταξύ της ExxonMobil και της Qatar Petroleum κατέχει επί του παρόντος τις αποκαλούμενες άδειες. Οι διαπραγματεύσεις για το 1ο, 4ο, 5ο, 7ο και 13ο τεμάχιο συνεχίζονται.

7- Ποια είναι η πολιτική της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο;

Η Τουρκία υποστηρίζει ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν ίσα δικαιώματα με τους Ελληνοκύπριους, οπότε η ΤΔΒΚ πρέπει να επωφελείται από τους πόρους υδρογονανθράκων με ίσο τρόπο. Η Άγκυρα τόνισε ότι δεν αναγνωρίζει τις περιοχές ΑΟΖ που δηλώθηκαν μονομερώς από τη νότια Κύπρο, όπου λειτουργούν οι εταιρείες ενέργειας και οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Η τουρκική διοίκηση έχει υπογραμμίσει ότι δεν θα επιτρέψει σε αυτά τα μέρη να διεξάγουν ερευνητικές και παραγωγικές επιχειρήσεις στις περιοχές που συγκρούονται με τη θαλάσσια σφαίρα της Τουρκίας.

Επιπλέον, η Τουρκία έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η νότια Κύπρο δεν είναι κράτος που εκπροσωπεί ολόκληρο το νησί, επομένως δεν έχει το δικαίωμα να δημιουργεί ΑΟΖ ή να τις υποβάλλει σε συμβάσεις.

Καθώς η νότια Κύπρο θα μπορούσε να προκαλέσει παράνομη κατάσταση στις βόρειες, ανατολικές και νότιες περιοχές του νησιού - όπου τα μέρη δεν έρχονται σε σύγκρουση σε επιχειρησιακές ζώνες - η ΤΔΒΚ έδωσε περιοχές άδειας στην Turkish Petroleum Corporation. Ως εκ τούτου, αντέδρασε στις προσπάθειες της νότιας Κύπρου να δημιουργήσει ΑΟΖ με το σχηματισμό οικοπέδων, παρά το γεγονός ότι δεν αντιπροσωπεύει ολόκληρο το νησί.

8- Η Τουρκία διεξάγει ερευνητικές δραστηριότητες στην περιοχή;

Το γεωτρητικό πλοίο της Τουρκίας Fatih (Conqueror) διεξάγει ενεργά δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης στις περιοχές Α, Β, Γ, Δ, Ε, ΣΤ και Ζ, οι οποίες έχουν λάβει άδεια από την ΤΔΒΚ. Οι προαναφερόμενες περιοχές περιλαμβάνονται στις ΑΟΖ που δήλωσαν οι Τουρκοκύπριοι. Επιπλέον, το δεύτερο σκάφος γεώτρησης της Τουρκίας, Yavuz, αναμένεται να λειτουργήσει στην περιοχή από τον Ιούλιο.

9- Ποια είναι η πολιτική που ακολουθεί η νότια Κύπρος στην περιοχή;

Οι ανταγωνιστικές εταιρείες ενέργειας και χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Ιταλία - που κατέχουν άμεσα ή έμμεσα αυτές τις εταιρείες - βλέπουν τη νότια Κύπρο σαν να έχουν κυριαρχία σε ολόκληρο το νησί και ισχυρίζονται ότι οι άδειες τους είναι νόμιμες. Για τις ενεργειακές έρευνες και τις εργασίες εξόρυξης, η νότια Κύπρο συνεργάζεται με εξωτερικούς παράγοντες όπως οι Η.Π.Α., η Ιταλία και η Γαλλία, ενώ συνεργάζεται και με περιφερειακούς παράγοντες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Ελλάδα για τη μεταφορά ενέργειας.

10- Τι είναι το έργο αγωγού East-Med; Μπορεί το σχέδιο αυτό να αποκλείσει την Τουρκία από την ενεργειακή ισορροπία στην περιοχή;

Το έργο του αγωγού East-Med στοχεύει στη μεταφορά αερίου της Μεσογείου στην Ευρώπη μέσω του Ισραήλ, της νότιας Κύπρου και της Ελλάδας. Λόγω της γεωλογικής ευθραυστότητας της περιοχής και του μήκους του αγωγού, ο προβλεπόμενος αγωγός δεν θεωρείται εφικτός από τεχνικές και οικονομικές γωνίες. Πέρα από αυτό, το έργο αυτό - το οποίο υποστηρίζεται επίσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση - περνά από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας. Για να μπορέσουν να λειτουργήσουν σε νομική βάση, οι παράγοντες της αμφιλεγόμενης περιοχής πρέπει να λάβουν υπόψη την Τουρκία.

πηγή: thetoc.gr

Με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, Anadolu, Cyprus Times