Η μάχη του Eurogroup: Στο μικροσκόπιο επιδότηση μισθών και νέα εταιρικά δάνεια

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 15 Μαΐου 2020 09:24 Η μάχη του Eurogroup: Στο μικροσκόπιο επιδότηση μισθών και νέα εταιρικά δάνεια

Να κλείσουν όσο το δυνατό περισσότερο τις εκκρεμότητες που προκύπτουν από το "παρελθόν", δηλαδή από τη συμφωνία που επιτεύχθηκε για πρώτη φορά σε πολιτικό επίπεδο στο Eurogroup της 9ης Απριλίου και συνδέεται με τρία μέτρα αξίας έως 540 δισ. ευρώ, επιχειρούν οι Υπουργοί Οικονομικών σήμερα, σε μία ακόμη Σύνοδο που θα λάβει χώρα μέσω τηλεδιάσκεψης. 

Ο λόγος για τα δάνεια του ESM,  για την πρωτοβουλία SURE που θα παράσχει δάνεια προς το κράτος για τη στήριξη των θέσεων εργασίας, αλλά και για τη νέα γενιά χρηματοδοτήσεων προς επιχειρήσεις από την ΕΤΕπ η οποία θεωρείται και το πλέον "ανώριμο" θέμα προς ολοκλήρωση (τουλάχιστον με βάση την μέχρι χθες προετοιμασία).

Επιχειρείται πάση θυσία να υπάρξει πρόοδος σε όλα τα πεδία. Και τούτο αφού αυτές οι τρεις παρεμβάσεις αφορούν στην κάλυψη άμεσων αναγκών που προέκυψαν από την κρίση και ήδη μετρούν καθυστέρηση (πλέον υπάρχει δέσμευση ενεργοποίησής τους την 1η Ιουνίου).

Επίσης θεωρητικά την επόμενη εβδομάδα αναμένεται το επόμενο βήμα: η πρόταση της Επιτροπής για το σχέδιο ανάκαμψης το οποίο περιέγραψε και σε αδρές γραμμές η Επικεφαλής της Κομισιόν την προηγούμενη Τετάρτη, δημιουργώντας πολλές απορίες για το ύψος της στήριξης, το πότε θα ενεργοποιηθεί, το πώς θα μοιραστεί, για το βάρος ανάμεσα σε επιχορηγήσεις και σε δάνεια, αλλά και για το πώς θα λειτουργήσουν τα νέα εργαλεία που προανήγγειλε.

Μετά τη σημερινή σύνοδο, τη σκυτάλη παίρνουν οι Υπουργοί Οικονομικών σε επίπεδο ΕΕ. Την προσεχή Τρίτη στη σύνοδο του Ecofin δίδεται μία ακόμα ευκαιρία να λυθούν  εκκρεμότητες και να προχωρήσει η συζήτηση για τα μέτρα στήριξης της οικονομίας της ΕΕ.

Η σύνοδος σε τρία στάδια

Η σύνοδος του Eurogroup ξεκινά σήμερα το μεσημέρι και θα γίνει σε τρεις "συνθέσεις". Σε επίπεδο Ευρωζώνης, σε "διευρυμένη" σύνθεση όλων των ΥΠΟΙΚ της ΕΕ, αλλά και με το ρόλο που έχουν οι ΥΠΟΙΚ ως μέλη ΔΣ του ESM για να επικυρώσουν τις νέες πιστοληπτικές γραμμές. Στην ατζέντα επίσης περιλαμβάνονται αναλυτική παρουσίαση των τριγμών στις οικονομίες της ΕΕ από τον COVID-19, η αποτύπωση των παρεμβάσεων της ΕΕ, των κανόνων κρατικών ενισχύσεων αλλά και της συζήτησης για την ανάκαμψη των οικονομιών.

Το Eurogroup θα επικυρώσει με το "καπέλο" του ΔΣ του ESM την απόφαση για το σχέδιο παροχής προληπτικών πιστωτικών γραμμών. Θα είναι διαθέσιμο για όλα τα κράτη-μέλη έως το τέλος του 2022. Στην Ελλάδα αναλογούν περίπου 3,5 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τις δηλώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πρόθεση υποβολής αιτήματος, αν και αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί στο μέλλον, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Η αλήθεια είναι ότι με βάση τα έγγραφα που δημοσιεύθηκαν όλη την προηγούμενη εβδομάδα και συνδέονται με τη σημερινή απόφαση υπάρχει ακόμα μεγάλη ασάφεια αναφορικά με τους όρους που διέπουν τα εν λόγω δάνεια. Η πιο μεγάλη απουσία "ορατότητας" συνδέεται με τις δαπάνες που θα είναι επιλέξιμες για να καλυφθούν από το εν λόγω δάνειο. 

Ο ESM –όπως δεσμεύθηκε- κοινοποίησε την προηγούμενη εβδομάδα αναλυτικά κείμενα τα οποία κατηγοριοποιούν σε τρεις υποενότητες τις επιλέξιμες - άμεσες και έμμεσες - δαπάνες υγείας. Ωστόσο, στον κρίσιμο τρίτο πυλώνα των έμμεσων δαπανών δεν υπάρχει καμιά διευκρίνιση. Απλά αναφέρεται σε δαπάνες για "έμμεσα κόστη συνδεδεμένα με την υγειονομική περίθαλψη, ίαση και πρόβλεψη λόγω της κρίσης Covid 19”.

Με άλλα λόγια, όπως εξηγούν αρμόδιες πήγες, είναι πολύ πιθανόν "αυτό το κράτος που πρώτο θα υποβάλει αίτημα, να είναι αυτό θα πρέπει να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά". Δηλαδή να διεξάγει μία διαπραγμάτευση για τους ακριβείς όρους παροχής του δανείου. Ο ίδιος ο Κλάους Ρέγκλινγκ σε πρόσφατη συνέντευξη του εκτίμησε ότι τελικά από τα 240 δισ. ευρώ που δυνητικά είναι διαθέσιμα με βάση το σύνολο του ποσού που αναλογεί σε όλα τα κράτη-μέλη (2% του ΑΕΠ), θα εκταμιευτούν περί τα 80 δισ. ευρώ...

Το  SURE και η ΕΤΕπ

Επιχειρείται επίσης να υπάρξει πρόοδος αναφορικά με την θέσπιση του "ευρωπαϊκού μέσου προσωρινής στήριξης για το μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης", πιο γνωστού ως πρόγραμμα SURE. Αφορά σε δάνεια 100 δισ. ευρώ που θα διαθέσει η Κομισιόν στα κράτη, αφού πρώτα η ίδια δανεισθεί το ποσό με εγγύηση 25 δισ. ευρώ  από τα κράτη.

Η Ελλάδα διεκδικεί πάνω από 1,5 δισσ. ευρώ, ενώ ήδη θεωρείται δεδομένο πως θα πρέπει να μετάσχει με 343 εκατ ευρώ.

Το σχέδιο θα καλύψει μέρος από το εργατικό κόστος επιχειρήσεων που έχουν δεχθεί πλήγμα. Έχει ήδη συζητηθεί σε επίπεδο Επιτροπής και τεχνικές συζητήσεις λαμβάνουν χώρα σήμερα πριν από την Σύνοδο.

Επίσης έχει πάρει και τη "βούλα" της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που θα συνδράμει στο δανεισμό της Κομισιόν. Θεωρείται πλέον αρκετά "ώριμο" προς απόφαση στη σημερινή Σύνοδο και επιχειρείται να προωθηθεί με δεύτερη λύση την πολιτική του επικύρωση στην επόμενη σύνοδο των υπουργών οικονομικών σε επίπεδο ECOFIN που θα λάβει χώρα την προσεχή Τρίτη 19 Μαΐου.

Το τρίτο πεδίο που θα συζητηθεί σήμερα - και θεωρούταν μέχρι και χθες το πλέον ανώριμο - είναι τα δάνεια 200 δισ. ευρώ που συμφωνήθηκε να δώσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων - ΕΤΕπ προς επιχειρήσεις κρατών μελών ανά την ΕΕ με στόχο τη στήριξη της ρευστότητας. Απαιτούνται μία σειρά από αλλαγές στο καταστατικό της ΕΤΕπ προκειμένου να μπορέσει να παράσχει αυτό το εργαλείο  και - πιθανότατα - έγκριση από τα κοινοβούλια σε κράτη-μέλη προκειμένου να ενεργοποιηθεί.

Θεωρητικά η Ελλάδα από το εν λόγω σχήμα διεκδικεί 3-4 δισ. ευρώ, αν και το ποσό δεν θα είναι αναλογικό αλλά - κατά τη συνήθη πρακτική στα δάνεια της ΕΤΕπ  - θα σχετίζεται με το πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά γίνονται αιτήσεις από τον επιχειρηματικό κόσμο και από ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς (πχ εμπορικές τράπεζες, Αναπτυξιακή Τράπεζα). Ωστόσο, με βάση την εμπειρία του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος (λόγω της δεκαετούς κρίσης) οι επιδόσεις της χώρας ήταν πολύ καλές στο εν λόγω πεδίο.

Το νέο "εργαλείο" ανάκαμψης

Πέρα από τα παραπάνω τρία εργαλεία τα οποία συνδέονται με την άμεση ανταπόκριση των Θεσμών στην αντιμετώπιση της κρίσης, δηλαδή με εργαλεία τα οποία θα έπρεπε θεωρητικά ήδη να καλύπτουν τις δαπάνες κρατών-μελών, υπάρχει και το σχέδιο για το "ταμείο ανάκαμψης" ή για την ακρίβεια όπως πλέον ονομάζεται για το "εργαλείο ανάκαμψης".

Η Πρόεδρος της Επιτροπής μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο περιέγραψε την προηγούμενη Τετάρτη τις βασικές του αρχές ενώ στελέχη της Επιτροπής έχουν προαναγγείλει την παρουσίασή του την προσεχή εβδομάδα.

Προς το παρόν μεγάλες ασάφειες παραμένουν και αναφορικά με το χρόνο έναρξής του και με το περιεχόμενό του, αλλά και με το ύψος των κεφαλαίων του και με τα νέα εργαλεία τα οποία εξετάζεται να εισαχθούν.

Η κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναφέρθηκε σε τρεις πυλώνες παρεμβάσεων:

• Ο πρώτος πυλώνας θα επικεντρωθεί στη στήριξη των κρατών μελών. Θα καταλήξει το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων "σε ένα νέο εργαλείο για την ανάκαμψη και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας που δημιουργήθηκε για τη χρηματοδότηση βασικών δημόσιων επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων" με έμφαση στη διττή μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη και ψηφιοποιημένη και ανθεκτική Ευρώπη. Θα γίνει στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και "θα επικεντρωθεί στα μέρη εκείνα της Ένωσης που έχουν πληγεί περισσότερο και όπου οι ανάγκες όσον αφορά την ανθεκτικότητα είναι μεγαλύτερες". Η Επιτροπή θα προτείνει συμπληρωματικό κονδύλιο συνοχής στο πλαίσιο του ΠΔΠ που "θα διατεθεί με βάση τη σοβαρότητα των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της κρίσης".

* Ο δεύτερος πυλώνας αφορά στην επανεκκίνηση της οικονομίας και στη διευκόλυνση της επανέναρξης των ιδιωτικών επενδύσεων "από το 5G μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη, από το καθαρό υδρογόνο στις υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας". Εργαλεία είναι το InvestEU που θα ενισχυθεί. Θα δημιουργηθεί επιπλεον "για πρώτη φορά έναν νέο Μηχανισμό Στρατηγικών Επενδύσεων"  με έμφαση στον φαρμακευτικό τομέα αλλά και "ένα νέο μέσο φερεγγυότητας" που "θα συμβάλει στην κάλυψη των αναγκών ανακεφαλαιοποίησης των υγιών εταιρειών οι οποίες τέθηκαν σε κίνδυνο ως αποτέλεσμα των μέτρων περιορισμού — οπουδήποτε και αν βρίσκονται στην Ευρώπη".

* Ο τρίτος πυλώνας συνδέεται με προγράμματα που έχουν αποδείξει την αξία τους στην κρίση, όπως το RescEU ή το "Ορίζων Ευρώπη". Αλλά και "ένα νέο, ειδικό πρόγραμμα για την υγεία". Επίσης σε δράσεις εκτός ΕΕ και στην προενταξιακή βοήθεια.

Το "μέσο ανάκαμψης" όπως αναφέρεται θα επικεντρώνεται στα πρώτα έτη της ανάκαμψης, θα περιλαμβάνει επιχορηγήσεις και  "τη δυνατότητα επίσπευσης των επενδύσεων για το τρέχον έτος με χρήση αποδεδειγμένων μοντέλων χρηματοδότησης βάσει εθνικών εγγυήσεων", όπως επισημάνθηκε.

Πηγή: capital.gr

Προσαρμοσμένη αναζήτηση