Η Ευρώπη -ή τουλάχιστον η Κομισιόν- διέψευσε και τους πλέον αισιόδοξους! Πήρε το όπλο της και με ένα γενναίο πακέτο ύψους 1,85 τρισ. ευρώ σπέρνει χαμόγελα στις αγορές, τις κυβερνήσεις και τους πολίτες της Ευρώπης που μπορούν να είναι περισσότερο αισιόδοξοι ή έστω λιγότερο απαισιόδοξοι για την επόμενη ημέρα.

Μέσα από αυτή την διαδικασία η Ελλάδα φαίνεται να λαμβάνει ένα ποσό περί 32 δισ. σε δάνεια και επιδοτήσεις, ποσό που αν μη τι άλλο δίνει την δυνατότητα στην χώρα να ατενίζει με μεγαλύτερη αισιοδοξία την επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, οι επιδοτήσεις που αναλογούν στην Ελλάδα είναι οι πέμπτες υψηλότερες στην Ευρωζώνη.

Το συνολικό πακέτο ύψους 1,85 τρισ. ευρώ για τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ στον οποίο περιλαμβάνεται και το ταμείο ανάκαμψης πρότεινε σήμερα η Κομισιόν, με την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να ονομάζει το φιλόδοξο πρόγραμμα «Next Generation EU». Το πακέτο στήριξης της ευρωπαϊκής οικονομίας θα αγγίζει το ποσό των 750 δισ. ευρώ, ενώ ο κοινός προϋπολογισμός του ευρωπαϊκού μπλοκ για την περίοδο 2021-27 θα ανέλθει στο 1,1 τρισεκατομμύριο ευρώ.

Εάν γίνει αποδεκτή, η πρόταση αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο πρόγραμμα οικονομικής ανάκαμψης στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Υπερταμείο 750 δισ.: Το “μπαζούκα” της Κομισιόν

Με ένα Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ για την στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας που πλήττεται από τις επιπτώσεις της πανδημίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποκάλυψε σήμερα ένα πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας εξαιρετικού χαρακτήρα προς τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση.

Το σχέδιο ανάκαμψης βασίζεται στο αναθεωρημένο πρόγραμμα του ευρωπαϊκού πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, το οποίο εμπλουτίζεται με ένα ταμείο ανάκαμψης που θα χρηματοδοτηθεί από μεγάλης κλίμακας δανεισμό εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Από τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ που προτείνει η Κομισιόν, τα 500 δισεκατομμύρια θα χορηγηθούν υπό μορφήν επιχορηγήσεων – όπως προέβλεπε η κοινή γαλλο-γερμανική πρότασηπου παρουσιάσθηκε την περασμένη εβδομάδα- και το υπόλοιπο υπό μορφήν δανείων προς τα κράτη μέλη.

Όμως, η ομόφωνη έγκριση του προγράμματος ανάκαμψης από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα.

Ήδη πριν από την πανδημία, οι 27 είχαν αποτύχει να συμφωνήσουν τον Φεβρουάριο για τον πολυετή (2021-2027) ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ύψους 1 τρισ. Η οικονομική καταιγίδα που ακολούθησε δεν οδήγησε σε προσέγγιση των θέσεων του Βορρά και του Νότου της Ένωσης, παρά το γεγονός ότι οι χώρες της νότιας Ευρώπης είναι οι περισσότερο πληγείσες από την κρίση της πανδημίας.

Τα δύο στρατόπεδα διαμορφώθηκαν εκατέρωθεν μίας νέας διαχωριστικής γραμμής: Οι υπερασπιστές της δημοσιονομικής “ορθοδοξίας” (Ολλανδία, Αυστρία, Δανία και Σουηδία) υποστηρίζουν ότι η οικονομική βοήθεια πρέπει να χορηγηθεί μόνο μέσω δανείων τα οποία θα πρέπει να αποπληρωθούν, ενώ το αντίπαλο στρατόπεδο θεωρεί ότι η στήριξη πρέπει να έρθει υπό μορφήν επιχορηγήσεων αποκλειστικά.

Το σχέδιο της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποτελεί συγκερασμό των δύο απόψεων και κατά την έννοια αυτή δεν είναι «copy-paste» της γαλλο-γερμανικής πρότασης, τονίζουν ευρωπαϊκές πηγές.

Το ποσόν που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και οι όροι χορήγησής του, μένει να οριστικοποιηθούν και εξαρτώνται από την ικανότητα δανεισμού των Βρυξελλών.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θέλει να αυξήσει στο 2% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος τους ίδιους πόρους, έναντι το 1,2% που ισχύει σήμερα, σύμφωνα με πηγή της Κομισιόν.

Τι έχει λαμβάνειν η Ελλάδα

Η πρόταση της Κομισιόν και η κατανομή των ποσών σκόρπισε χαμόγελα στην Αθήνα. Και μάλλον δικαιολογημένα, καθώς ποσοστιαία η Ελλάδα ωφελείται περισσότερο από άλλες χώρες, τουλάχιστον συγκριτικά με την συμβολή της στον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Αναλυτικότερα η Κομισιόν προτείνει τη χορήγηση στην Ελλάδα του ποσού των 43,5 δισ. ευρώ. Το καθαρό όφελος για την Ελλάδα με βάση την πρόταση αυτή ανέρχεται σε 33,4 δισ. ευρώ, καθώς η συνεισφορά της για την αποπληρωμή των 750 δισ. ευρώ που θα δανεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τις αγορές, προβλέπεται στα 10,1 δισ. ευρώ.

Σε ανάλυσή της για τις ανάγκες ανάκαμψης της Ευρώπης, η Κομισιόν προτείνει να δοθεί στην Ελλάδα ένα πολύ μεγαλύτερο ποσοστό από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης σε σχέση με τη συμμετοχή της χώρας στο ΑΕΠ της ΕΕ, καθώς προβλέπει ότι η μείωση του ΑΕΠ της φέτος θα είναι μεγαλύτερη από τον μέσο όσο των χωρών της ΕΕ. Συνυπολογίζεται επίσης το γεγονός ότι το κατά κεφαλήν εισόδημά της είναι μικρότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο και ότι έχει υψηλό χρέος.

Συγκεκριμένα, το ποσό των 43,5 δισ. ευρώ αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό 5,8% των 750 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ η συμμετοχή της Ελλάδας στο ΑΕΠ της ΕΕ ανέρχεται σε 1,3%. Το καθαρό ποσό των 33,4 δισ. ευρώ αντιστοιχεί στο 17,8% του ελληνικού ΑΕΠ, ενώ μόνο η Κροατία και η Βουλγαρία προτείνεται να έχουν μεγαλύτερο καθαρό όφελος ως ποσοστό του ΑΕΠ τους (22,4% και 19,3%, αντίστοιχα), αλλά με μικρότερα απόλυτα ποσά (12,1 και 11,7 δισ. ευρώ, αντίστοιχα). Τα μεγαλύτερα ποσοστά από το Ταμείο Ανάκαμψης προτείνεται να λάβουν δύο άλλες μεσογειακές χώρες, η Ιταλία (20,4%) και η Ισπανία (19,9%).

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το 93,5% του συνολικού ύψους του Ταμείου Ανάκαμψης προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί για δημόσιες επενδύσεις, κυρίως μέσω επιχορηγήσεων αλλά και με ένα σημαντικό ποσό δανείων προς τις χώρες – μέλη. Το υπόλοιπο 6.5% προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων από το EFSI και το InvestEU. Αυτές οι εγγυήσεις θα επιτρέψουν την κινητοποίηση ενός σημαντικά μεγαλύτερου όγκου χρηματοδότησης.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, το Ταμείο Ανάκαμψης είναι πιθανό να έχει ένα μόνιμο θετικό αποτέλεσμα στο πραγματικό ΑΕΠ των χωρών της ΕΕ. Οι επενδύσεις που θα κινητοποιηθούν αναμένεται να αυξήσουν τα επίπεδα του πραγματικού ΑΕΠ της ΕΕ κατά περίπου 1,75% το 2021 και το 2022, ποσοστό που θα αυξηθεί στο 2,25% έως το 2024.

Οι χώρες με χαμηλότερο από τον μέσο όρο κατά κεφαλήν ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα έχουν τη μεγαλύτερη ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα μεσοπρόθεσμα, με τα επίπεδα του ΑΕΠ να κινούνται 4,5% υψηλότερα από το βασικό σενάριο έως το 2024 για τις χώρες της κατηγορίας αυτής που έχουν χαμηλότερο χρέος και στο 4,25% για τις χώρες, όπως η Ελλάδα, με υψηλότερο χρέος.

Εκτιμάται, επίσης, ότι θα δημιουργηθούν έως δύο εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας συνολικά στην ΕΕ με τη χρήση των πόρων του Ταμείου μεσοπρόθεσμα. Τα επίπεδα απασχόλησης στην περίοδο 2021-2024 αναμένεται να είναι κατά 1% υψηλότερα κατά μέσο όρο σε σχέση με το βασικό σενάριο. 

πηγή: newsit.gr