Η ηθική παρενόχληση στους χώρους εργασίας και ο εργασιακός εκφοβισμός εξελίσσονται σε μάστιγα της εποχής μας

Οι βασικές εκφράσεις της ηθικής παρενόχλησης στους εργασιακούς χώρους είναι:

α. Προσβολή των συνθηκών εργασίας:

Πρόκειται για περιπτώσεις που ο θύτης δυσχεραίνει την επαγγελματική ζωή του θύματος ασκώντας κακόβουλη κριτική, αμφισβητώντας τις αποφάσεις του, αφαιρώντας αρμοδιότητες, αναθέτοντας επικίνδυνα καθήκοντα, στήνοντας παγίδες που οδηγούν σε εσκεμμένα λάθη ή βάζοντας εμπόδια στην άσκηση των δικαιωμάτων του.

β. Προσβολή της ατομικής αξιοπρέπειας:

Αναφέρεται στις περιπτώσεις που ο θύτης μιλά περιφρονητικά στο θύμα, ασκεί κριτική στην εμφάνιση, στην καταγωγή ή την εθνικότητά του, την προσωπική του ζωή και τις θρησκευτικές ή πολιτικές πεποιθήσεις του, ενώ συχνά μπορεί να δυσφημεί το θύμα ή να διαδίδει ανακρίβειες γι' αυτό.

γ. Λεκτική η' /και σωματική βία:

Η έκφραση ανοικτής σωματικής ή ψυχολογικής βίας δείχνει την εδραίωση της παρενόχλησης σε έναν αρκετά έντονο βαθμό. Οι πιο χαρακτηριστικές «τακτικές» mobbing στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι οι ψευδείς κατηγορίες, η συστηματική επίκριση, η ενθάρρυνση πολλών άβουλων και τρομοκρατημένων εργαζομένων να στραφούν ενάντια στο θύμα, η χρησιμοποίηση εμπιστευτικών πληροφοριών με στόχο την ταπείνωσή του, η διάδοση φημών, η λεκτική υποτίμηση, η υπονόμευση του έργου του, οι υπερβολικές απαιτήσεις και η εξαπόλυση ευθέων απειλών.

δ. Σεξουαλική παρενόχληση:

Πρόκειται για τις μη καλοδεχούμενες σεξουαλικού τύπου απαιτήσεις και τις λεκτικές ή άλλες συμπεριφορές σεξουαλικής φύσης. Ως κατάσταση δεν αναφέρεται στην απλή έκφραση ενός ειλικρινούς ενδιαφέροντος, αλλά στη πιεστική και σε αρκετές περιπτώσεις καταχρηστική συμπεριφορά που ασκεί κάποιος με αποτέλεσμα να θίγεται η αξιοπρέπεια του θύματος και η εργασιακή και προσωπική του καθημερινότητα.

Η ανάγκη προστασίας της ψυχικής υγείας των εργαζομένων έχει αναβαθμιστεί. Σύμφωνα με την απόφαση υπ' αριθ. 1358/2018 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, το δικαστήριο δέχθηκε ότι θάνατος του εργαζομένου που οφείλεται σε εργασιακό στρες, συνιστά εργατικό ατύχημα και ότι η παράλειψη του εργοδότη να αμβλύνει τις στρεσσογόνες αιτίες μπορεί σε περίπτωση βλάβης του εργαζομένου να οδηγήσει σε αξίωση αποζημίωσης από αδικοπραξία. Το δικαστήριο επιδίκασε αποζημίωση 160.000€ στην οικογένεια του θανόντος από τον εργοδότη του για εργασιακό bullying.

Οι εργοδότες έχουν υποχρέωση να:
• αξιολογούν τους ψυχοκοινωνικούς κινδύνους, μεταξύ άλλων τους κινδύνους της βίας και της παρενόχλησης και να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο και περιορισμό αυτών.
(τροποποίηση της παραγράφου 6 του άρθρου 42 του ν. 3850/2010).
• λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, να επιδεικνύουν μηδενική ανοχή σε τέτοιου είδους περιστατικά ή συμπεριφορές όταν λαμβάνουν και καλούνται να διαχειριστούν σχετικές καταγγελίες, να παρέχουν σε προσβάσιμες μορφές ενημέρωση και εκπαίδευση σχετικά με τους κινδύνους, την πρόληψη, την προστασία της ψυχικής υγείας των εργαζομένων και τις βαριές κυρώσεις των κακοποιητών.

Το εργασιακό bullying διώκεται νομικά στην Ελλάδα, ποινικά και αστικά, και ο κάθε εργαζόμενος - θύμα μπορεί να απευθυνθεί στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, στην Αστυνομία και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών.

Βάγια Λιούτα,
φυσικοθεραπεύτρια MSc