«Τρωτά σημεία της σχολικής εκπαίδευσης»

Αφορμή για να ασχοληθώ με το παρόν θέμα, είναι  τα όσα περίεργα σημειώθηκαν στα ελληνικά σχολεία αυτό το σχολικό χρόνο,  τα δημοσίευσαν δε τα ΜΜΕ, προκαλώντας αντίστοιχα συναισθήματα στο ελληνικό κοινό, ειδικότερα δε  σ τους ασχολούμενους με την Εκπαίδευση. Εννοείται πως η υποχρεωτκή εκπαίδευση ( Στοιχειώδης και Μέση) είναι τμήμα της εθνικής παιδείας, συνεπώς απεικονίζει το ποιόν αυτής, εν ολίγοις τα θετικά  και τα αρνητικά γνωρίσματα της γενικής  Εκπαίδευσης

1. Πρώτο και ενδιαφέρον θέμα, ως τρωτό χαρακτηριστικό, είναι η παιδική παραβατικότητα, συγκεκριμένα δε όπως αυτή εκδηλώνεται στο σχολικό περιβάλλον, αυτό που θα έπρεπε να είναι το δεύτερο σπίτι των παιδιών, το υποκατάστατο της οικογένειας, με την ευρύτερη έννοια.

Συνασπισμένοι μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων δείχτηκε να  στοχοποιούν μικρότερους μαθητές στο διάλειμμα, συνήθως ένα μόνον αγόρι, ίσως επιλεκτικά, άγνωστο. Το είδος του μπούλιγκ που εφαρμόστηκε  ξεπερνά ακόμα και τη φαντασία: κλωτσιές αδιάκριτα, με μίσος,  στο πεσμένο θύμα. Καμιά επίβλεψη! Η απάντηση κάποιας του διδακτικού προσωπικού: «παιδιά είναι, παίζουν κάπως ζωηρά…», έτερον ουδέν. Το ζήτημα όμως παίρνει διαστάσεις, τώρα από την  οικογένεια  του παθόντος και το ΥΠΕΠΘ.

Αναφέρεται,  επίσης,  ότι κυκλοφορούν ανήλικοι με σουγιάδες ,φονικό όργανο στα χέρια ανηλίκων, εκτός σχολείου τώρα.

Τελευταία, συγκροτούνται  και ομάδες  επιτιθέμενων ανηλίκων, αποτέλεσμα μίμησης ξένων προτύπων(« μπάντες» ανηλίκων παραβατικών).

Αυτά και άλλα πολλά είναι αρνητικά στοιχεία συμπεριφοράς, που έχουν αιτία γένεσης πολλούς παράγοντες, εξωγενείς ή ενδογενείς.

Εδώ τονίζω μόνον τους εξωγενείς παράγοντες, όπως τους αναφέρω πιο πάνω, που παραπέμπουν στην εκπαίδευση, ήτοι στην πρώτη βαθμίδα της.

2. Σ’ ένα απώτερο πλάνο, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εμφανίζεται και εδώ η έλλειψη αποδοτικότητας και κοσμιότητας της εκπαίδευσης. Αποφεύγω να μεγεθύνω τα κακώς κείμενα εκεί, που θολώνουν όλη την εικόνα του κρίσιμου επιπέδου αγωγής και μάθησης της εφηβικής μαθητείας.

Δε λείπουν και στην εφηβεία ή στη νεώτερη ανδρική περίοδο, παραβατικές ή και εγκληματικές περιπτώσεις, αποκρουστικής αγριότητας, που δημιουργούν σκεπτικισμό στους ειδικούς των ανθρωπιστικών επιστημών, ψυχολόγους, κοινωνιολόγους κλπ. Πχ, νέος προβαίνει σε ευθανασία του γέροντα και ασθενούς πατέρα του, μη υπολογίζοντας  τον ποινικό κώδικα και τις ποινικές  συνέπειες για τον ίδιο. Πρόκειται για εξαιρέσεις του γενικά καλού κανόνα λειτουργίας της εκπαίδευσης.

Άλλη  περίπτωση άγριας εκτέλεσης ήταν εκείνη, που προκάλεσε φρίκη στο κοινό, ήτοι η εκτέλεση της μάνας του με μαχαίρι από νεαρό!  Στην τελευταία αυτή περίπτωση υπάρχει μια ιδιαιτερότητα στην εγκληματική πράξη. Το διακριτό γνώρισμα εδώ είναι όχι η γυναίκα- άνθρωπος, αλλά η μητέρα, η μάνα! Η έννοια «μάνα» βρίσκεται σε άλλη διάσταση. Είναι η μάνα γεννήτρια, θα την ονόμαζα δε «φύτρα του ανθρώπινου γένους», κατ’εντολή του Δημιουργού. Της οφείλεται σεβασμός και ευλαβική συμπεριφορά!  Ο ρόλος της μάνας είναι αιώνιο αντικείμενο μάθησης και διδαχής στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, κυρίως όσον αφορά τη στάση του καθένα απέναντί της.

Συμπέρασμα: αν αφαιρέσει κανείς τα πλην της εκπαίδευσης, αποδιδόμενα είτε σε άγνοια είτε σε άλλες αιτίες, θα μπορούσα ως παλαιός εκπαιδευτικός και στις τρεις βαθμίδες, να αποτιμήσω θετικά το εκπαιδευτικό έργο που διεξάγεται στα πλαίσια των συμπληγάδων των προβλημάτων της περίεργης εποχής μας, όπου ο προσανατολισμός πάσχει από σωρεία μεταβλητών καταστάσεων.

Κλείνω τη σύντομη παρέμβασή μου με τις καλύτερες ευχές μου για ευτυχέστερες ανθρώπινες στιγμές στους εκπαιδευτικούς και πλούσιους παιδαγωγικούς καρπούς σε ειρηνικά, ανθρωπιστικά, ηθικά και θρησκευτικά πλαίσια.

Γιάννης Γουργιώτης
Δρ Ψυχολογίας

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ Η Ειδική Αγωγή στην Ελλάδα: μια ιστορία καλών προθέσεων και κακών εφαρμογών (του Γιώργου Καρανάσιου)