Η ουγγρική «επιβίωση» αλά Πούτιν: Πώς ο Βίκτορ Όρμπαν ακολουθεί τα βήματα του Κρεμλίνου

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν βρίσκεται αντιμέτωπος με τη μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική κρίση της διακυβέρνησής του. Υπό την πίεση της ύφεσης, της κατάρρευσης του φιορινιού, του εκρηκτικού πληθωρισμού και της απότομης μείωσης της εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων εταίρων, στρέφεται σε μια παλιά του τακτική: τον φόβο και τις θεωρίες συνωμοσίας.

Ο Όρμπαν ισχυρίζεται τώρα ότι η Ουκρανία, μέσω των μυστικών υπηρεσιών της και με τη στήριξη της ουγγρικής αντιπολίτευσης, διεξάγει μια «συντονισμένη επιχείρηση» για να υπονομεύσει το ουγγρικό δημοψήφισμα σχετικά με την ευρωπαϊκή ένταξη της Ουκρανίας. Η ρητορική του μοιάζει περισσότερο με κακοστημένο πολιτικό θέατρο παρά με σοβαρή κρατική πολιτική — μια επικίνδυνη μετάλλαξη της εξουσίας σε παραλογισμό.

Από τον λαϊκισμό στην αυταρχία

Η τακτική αυτή δεν είναι καινούργια. Όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν, έτσι και ο Όρμπαν σταδιακά αποδομεί τη φιλελεύθερη δημοκρατία, αντικαθιστώντας ανεξάρτητους θεσμούς με πειθήνια όργανα του καθεστώτος. Ο έλεγχος των μέσων ενημέρωσης, η στοχοποίηση της κοινωνίας των πολιτών και η χρήση των υπηρεσιών ασφαλείας εναντίον της αντιπολίτευσης συνθέτουν ένα πολιτικό μοντέλο που όλο και περισσότερο θυμίζει Μόσχα.

Το 2017, το κοινοβούλιο της Ουγγαρίας, πλήρως ελεγχόμενο από τον Όρμπαν, ψήφισε νόμο για τον "ξένο χρηματοδοτούμενο παράγοντα", στοχεύοντας κυρίως ΜΚΟ όπως το Ίδρυμα Σόρος. Ο νόμος κρίθηκε παράνομος από το Δικαστήριο της ΕΕ, αλλά η κυβέρνηση τον χρησιμοποίησε για να ενισχύσει την αφήγηση της "κυριαρχικής άμυνας".

Πρόσφατα, το κυβερνών κόμμα πρότεινε τη σύσταση ενός νέου "Γραφείου Προστασίας Κυριαρχίας", με εξουσίες να θέτει σε "μαύρη λίστα" οργανισμούς που θεωρεί "απειλές", ακόμη και εάν χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά ταμεία. Με τον τρόπο αυτό, ο Όρμπαν επιδιώκει να ποινικοποιήσει κάθε κριτική και να ενισχύσει τον απόλυτο έλεγχο στην κοινωνία.

Κατασκευή εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών

Στην πολιτική του στρατηγική, τα σκάνδαλα κατασκοπείας λειτουργούν ως εργαλείο χειραγώγησης. Η πρόσφατη σύλληψη δύο Ούγγρων που φέρεται να κατασκόπευαν για την Ουκρανία, χωρίς να παρέχονται στοιχεία, αποτέλεσε ένα ακόμη πρόσχημα για να καταγγείλει δήθεν "επίθεση στη δημοκρατία". Στην ουσία, πρόκειται για επικοινωνιακή επίθεση κατά της αντιπολίτευσης και ταυτόχρονα επίδειξη εχθρικής στάσης προς το Κίεβο και τις Βρυξέλλες.

Η στρατηγική αυτή αποσκοπεί στη συσπείρωση των εθνικιστών ψηφοφόρων, την αποδυνάμωση της ανερχόμενης αντιπολίτευσης, και τη συνέχιση του θεσμικού σαμποτάζ εντός της ΕΕ. Η δημοτικότητα του κόμματος Fidesz μειώνεται, ενώ το νέο κόμμα TISZA του Πέτερ Μάγιαρ φαίνεται να κερδίζει έδαφος. Το γεγονός αυτό εντείνει την επιθετικότητα του Όρμπαν.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε σταυροδρόμι

Ο Βίκτορ Όρμπαν επιδιώκει να μετατρέψει την Ουγγαρία σε αυταρχικό κράτος εντός της ΕΕ. Η χώρα έχει εξελιχθεί σε Δούρειο Ίππο της Ρωσίας στην Ευρώπη, υπονομεύοντας τις κυρώσεις κατά της Μόσχας, μπλοκάροντας αποφάσεις και διατηρώντας στενές σχέσεις με καθεστώτα όπως της Κίνας και της Λευκορωσίας.

Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν μπορεί να ανεχτεί άλλο αυτή τη στρατηγική υπονόμευση. Οι απλές εκφράσεις "ανησυχίας" δεν επαρκούν. Η ενεργοποίηση του Άρθρου 7 της Συνθήκης της ΕΕ — η λεγόμενη "πυρηνική επιλογή", η οποία αφαιρεί το δικαίωμα ψήφου ενός κράτους-μέλους — είναι πλέον απαραίτητη.

Αυτή η διαδικασία δεν είναι μόνο νομική. Είναι πολιτικό μήνυμα πως η Ευρώπη δεν είναι διατεθειμένη να αποδεχτεί αυταρχικά καθεστώτα στους κόλπους της. Αν η ΕΕ δεν μπορεί να προασπίσει τις αρχές της εντός των τειχών της, πώς θα μπορέσει να τις υπερασπιστεί στον υπόλοιπο κόσμο;

Συμπέρασμα

Ο Βίκτορ Όρμπαν έχει επιλέξει συνειδητά την πορεία της σύγκρουσης και της παραπληροφόρησης. Οι επιθέσεις του κατά της Ουκρανίας και της αντιπολίτευσης, οι θεσμικές παραβιάσεις και η ποινικοποίηση της διαφωνίας, δεν αποτελούν εσωτερικά ζητήματα της Ουγγαρίας, αλλά δομική πρόκληση για το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

Ήρθε η ώρα η Ευρώπη να αντιδράσει — όχι μόνο με λόγια, αλλά με πράξεις. attuale.info