Μια νέα Γενιά με Wi-Fi και μακαρόνια σε αναμονή: από το πτυχίο στο παιδικό δωμάτιο (του Γιώργου Καρανάσιου)

Στην Ελλάδα του 2025, έξι στους δέκα νέους εξακολουθούν να ζουν υπό την ευγενική χορηγία του πατέρα και της μητέρας τους. Οι υπόλοιποι τέσσερις μάλλον ντρέπονται να το πουν.

Σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, η περίφημη νέα Γενιά Ζ (Generation Z) μοιάζει να παλεύει με την πραγματικότητα όπως ένα ψάρι έξω απ’ το νερό: πολύ μορφωμένη, πολύ άνεργη και ακόμα πιο εξαρτημένη.

Αντίθετα, οι προηγούμενες γενιές αυτές που χτίσανε σπίτια αναρωτιούνται γιατί «τα παιδιά σήμερα δεν τραβάνε κουπί».  Ίσως γιατί δεν υπάρχει πια βάρκα.

Μόνο δύο στους δέκα νέους ζουν μόνοι τους. Οι υπόλοιποι οκτώ παραμένουν στη φωλιά, εκεί όπου το ψυγείο γεμίζει μαγικά, το ρεύμα πληρώνεται μόνο του, και η μάνα προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη τύπου: «Εγώ στην ηλικία σου είχα ήδη δύο παιδιά και ένα διαμέρισμα».

Απ’ όσους νέους έχουν δουλειά, το 70% δηλώνει πως ο μισθός δεν φτάνει ούτε για τις βασικές ανάγκες. Οι υπόλοιποι ή δεν έχουν ανάγκες ή τις έχουν ξεπεράσει με νηστεία και θετική ενέργεια. Ζουν πάντως με φως, νερό, τηλέφωνο και παίζοντας στον Η/Υ αναδημοσιεύοντας βίντεο...κ.λ. (repost).

Και οι τέσσερις στους δέκα εργάζονται σε τομείς άσχετους με τις σπουδές τους.

Η «πιο μορφωμένη γενιά» της ιστορίας αποδεικνύεται ταυτόχρονα και η πιο ανασφαλής:  έχει γνώση για τα πάντα, εκτός από το πώς πληρώνεται ο λογαριασμός της ΔΕΗ.

Όχι τυχαία, ο ΛΕΞ είναι ο ήρωάς τους. Ο τύπος που κατάφερε να πει το αδιανόητο: «Τώρα, μάνα, ζω απ’ τη μουσική μου, πληρωμένοι όλοι οι λογαριασμοί μου.»
Και αυτό αρκεί για να τον λατρεύουν σαν άγιο. Όχι για τη μουσική για το ότι πληρώνει τους λογαριασμούς του μόνος του.
Αν έγραφε κάποιος αυτούς τους στίχους πριν από 30...40 χρόνια, θα του ερχόντουσαν αυγά από παντού (θυμίζει το 1997 τους στίχους "μακαρόνια με κιμά" του Σ. Ρουβά στην Κύπρο*).

Κάποτε οι νέοι θαύμαζαν επαναστάτες, σήμερα θαυμάζουν ανθρώπους που καταφέρνουν να επιβιώσουν.

Ακόμα πιο απολαυστικό εύρημα της έρευνας: το 86% δηλώνει «διάθεση για συνεχή μάθηση». Λογικό. Μόνο με δια βίου εκπαίδευση μπορείς να καταλάβεις πώς να επιβιώνεις με 800 ευρώ, χωρίς να σε πιάσει κρίση πανικού.

Το 73% δηλώνει ότι θέλει η δουλειά του να έχει «νόημα». Δηλαδή, όχι μόνο να δουλεύει αλλά να αισθάνεται και καλά που δουλεύει. Αυτή η αφέλεια θα έπρεπε να διδάσκεται στα ΑΕΙ.
Οι περισσότεροι εργοδότες, βέβαια, θεωρούν πως το «νόημα» της δουλειάς είναι να μην πληρώνεσαι στην ώρα σου και να λες κι ευχαριστώ.

Οι νέοι δεν εμπιστεύονται τους θεσμούς. Και οι θεσμοί δεν εμπιστεύονται τους νέους. Αμοιβαίο. Μια ιδανική σχέση αμοιβαίας δυσπιστίας χωρίς πάθος, χωρίς σεβασμό, χωρίς ελπίδα.
Η Γενιά Z είναι η γενιά που έχει διαβάσει περισσότερα βιβλία, έχει δει περισσότερα βοηθήματα πως να γίνει κάτι (tutorials), έχει κάνει περισσότερα σεμινάρια και παρ’ όλα αυτά, είναι πιο φτωχή από ποτέ.

Κάποτε λέγαμε «η γνώση είναι δύναμη». Τώρα είναι βάρος: σε κάνει να καταλαβαίνεις πόσο άθλια είναι τα πράγματα.

Η Ελλάδα, φυσικά, αγαπά τα παιδιά της. Μέχρι να ενηλικιωθούν. Μετά τα κοιτά με βλέμμα λογιστή και ρωτά: «Εσύ τι προσφέρεις;»

Και τα πληρώνει μετά σαν ανειδίκευτο ή σε διώχνει στο εξωτερικό, όσοι γλιτώσουν από τα μαφιόζικα Τέμπη.  Μια πατρίδα που σε μαθαίνει να γράφεις, αλλά σου θυμίζει ότι η υπογραφή σου δεν έχει καμία αξία.

Έτσι σχεδόν οι μισοί νέοι δηλώνουν πως θέλουν να φύγουν στο εξωτερικό. Οι υπόλοιποι απλώς δεν έχουν λεφτά, ούτε για ταξί στο αεροδρόμιο. Και όσο οι πρώτοι φεύγουν, η Ελλάδα θα μένει εδώ μαζί με τους γονείς τους, να αναρωτιέται τι πήγε στραβά και γιατί τα παιδιά τους δεν θέλουν πια να ζήσουν στη χώρα που τους ανάγκασε να μείνουν στο παιδικό δωμάτιο μέχρι τα τριάντα.

Η νέα Ελλάδα κατάντησε : ένα ατελείωτο σαλόνι γεμάτο ενήλικες που τρώνε μακαρόνια της μαμάς, ψάχνουν δουλειά στο κινητό και ανεβάζουν ιστορίες στα ηλεκτρικά μέσα.

* Ο Σ. Ρουβάς το 1997 είχε τραγουδήσει στην Κύπρο νομιμοποιώντας με έναν τρόπο το τουρκικό Ψευδοκράτος τη μέρα μνήμης της γενοκτονίας των Ποντίων σε μία συναυλία που κατέληξε σε δακρυγόνα, πετροπόλεμο και συλλήψεις. Ο Σ. Ρουβάς ακύρωσε τις επόμενες συναυλίες του και επέστρεψε φορώντας τη φούστα Valentino που μάλλον θυμόμαστε περισσότερο από τη συναυλία του.

Υ.Γ. Η οικογένεια είναι η βάση. Ωστόσο, όταν οι γονείς αναγκάζονται να κάνουν δύο ή και τρεις δουλειές για να στηρίξουν την οικογένεια, όλοι καταλαβαίνουμε πόσο εξαντλημένοι επιστρέφουν στο σπίτι και πόσο αυτό δυσκολεύει την προσπάθειά τους στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών.

Υ.Γ2. Για τον χουλιγκανισμό...και τη βία των εφήβων δεν υπήρχε σχετικό ερώτημα, αλλά καταλαβαίνει ο καθένας από τα ευρήματα τις συνέπειες.
(Σχετικό δημοσίευμα στο LAMIA report: "Χούλιγκαν και οπαδικά βία", Καρανάσιος Γ. και το "Οπαδική βία και ο ρόλος του Σχολείου - Αθλητική Αγωγή", Καρανάσιος Γ.).

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ «Θερμοπύλες: Η Αλήθεια, η Ελευθερία και το Μέλλον της Ελλάδας» - Η εμπνευσμένη ομιλία του Νίκου Κουτσιανά