(Συνέχεια) Καποδίστριας... Πολυζωίδης... Κολοκοτρώνης... Καραϊσκάκης...!

Ιστορικά γεγονότα για τον Καποδίστρια που είναι εντελώς άγνωστα.

Όταν ο Ιωάννης Καποδίστριας πάτησε το πόδι του στο Ναύπλιο, είχε έναν ξεκάθαρο στόχο: Να στεριώσει το νεογέννητο ελληνικό κράτος με ανθρώπους μορφωμένους και ικανούς.
Ήξερε πως χωρίς σπουδαγμένα μυαλά, χωρίς διοικητική γνώση και ευρωπαϊκή εμπειρία, η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να σταθεί όρθια. Έτσι κάλεσε πίσω όσους φοιτούσαν στην Ευρώπη, στηρίζοντάς τους μάλιστα και οικονομικά. Ο Αναστάσιος Πολυζωίδης είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα: Τις σπουδές του στο Παρίσι τις είχε πληρώσει ο ίδιος ο Κυβερνήτης μέσω φίλου του Ελβετού τραπεζίτη.

Και όμως, η ιστορία συχνά γυρίζει ειρωνικά. Ο Πολυζωίδης, αντί να σταθεί στο πλευρό του Καποδίστρια, συντάχθηκε με το κόμμα του Μαυροκορδάτου, τους Αγγλόφιλους. Έβγαλε δική του εφημερίδα και μέσα απ’ αυτήν εξαπέλυε επιθέσεις στον ευεργέτη του. Έφτασε μάλιστα να ζητά την «φυσική εξόντωση» του Κυβερνήτη στο όνομα της πατρίδας. Και όταν, το 1831, οι Μαυρομιχαλαίοι δολοφόνησαν τον Καποδίστρια στην πύλη του Αγίου Σπυρίδωνα, η εφημερίδα του Πολυζωίδη δεν έκρυψε τη χαρά της: έγραψε πως οι δολοφόνοι ήταν «το χέρι του Θεού».

Με την έλευση του Όθωνα και της βαυαρικής Αντιβασιλείας, ο Πολυζωίδης συνεργάστηκε στενά με το νέο καθεστώς, πάντα στο πλευρό του Μαυροκορδάτου.

Τότε άνοιξε το επόμενο κεφάλαιο : Η δίκη του Θ. Κολοκοτρώνη.

Οι Βαυαροί, με την προτροπή των Άγγλων και των Γάλλων, θέλησαν να βγάλουν από τη μέση τον Γέρο του Μοριά, σύμβολο του λεγόμενου Ρωσικού κόμματος.  Ο Μαυροκορδάτος από την πλευρά της Αγγλίας και ο Κωλέττης από την πλευρά της Γαλλίας έστησαν ένα πενταμελές δικαστήριο.

Η διαδικασία έμοιαζε περισσότερο με πολιτικό σχέδιο παρά με απονομή δικαιοσύνης.  Δημόσιος κατήγορος ήταν ένας Σκωτσέζος τυχοδιώκτης στην υπηρεσία των Βαυαρών, ενώ οι μάρτυρες κατηγορίας στρατολογήθηκαν κατά το δοκούν.  Οι πηγές κάνουν λόγο για ψευδομαρτυρίες, για κατηγορητήρια φτιαγμένα στο χέρι.  Ονόματα όπως του Κωλέττη, του Μαυροκορδάτου, του Κ. Δεληγιάννη και ακόμη και του ίδιου του Μακρυγιάννη συνδέθηκαν με το στημένο σκηνικό.  Η καταδίκη του Κολοκοτρώνη ήταν προαποφασισμένη.

Όμως, η διεθνής πολιτική άλλαξε τα δεδομένα. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, πιεσμένη από τον Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου, στράφηκε για βοήθεια προς τη Ρωσία.

Αυτό σήμανε συναγερμό στο Λονδίνο: Οι Άγγλοι δεν ήθελαν με τίποτα τον ρωσικό στόλο στο Αιγαίο. Η εκτέλεση του Κολοκοτρώνη, λοιπόν, έμοιαζε επικίνδυνη, γιατί θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει ολόκληρο το προτεκτοράτο του Αιγαίου. Έτσι, η Αγγλία έστειλε σαφές μήνυμα στον Μαυροκορδάτο: «καμία εκτέλεση».

Εκείνος πίεσε τους δύο δικαστές που βρίσκονταν υπό την επιρροή του, τον Πολυζωίδη και τον Γεώργιο Τερτσέτη. Οι υπόλοιποι τρεις Βούλγαρης, Φραγκούλης και Σούτσος έμειναν ανένδοτοι.
Έτσι, η απόφαση βγήκε: με τρεις ψήφους έναντι δύο, ο Κολοκοτρώνης και ο στρατηγός Δημήτριος Πλαπούτας καταδικάστηκαν σε θάνατο.

Από εκείνη τη στιγμή άρχισε η μεγάλη πίεση. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κωνσταντίνος Σχινάς, και ο αντιβασιλέας Μάουερ απαίτησαν από τον Πολυζωίδη και τον Τερτσέτη να υπογράψουν την ετυμηγορία. Εκείνοι αρνήθηκαν, και αυτή η άρνηση αν και το βέτο της Αγγλίας είχε ήδη σώσει τους καταδικασμένους ήταν που τους χάρισε τη φήμη των «ηρωικών δικαστών».

Η θανατική ποινή δεν εκτελέστηκε ποτέ. Υπό την πίεση των Μεγάλων Δυνάμεων, μετατράπηκε σε εικοσαετή κάθειρξη. Και το 1835, με την ενηλικίωση του ΌΘΩΝΑ, ο Κολοκοτρώνης και ο Πλαπούτας πήραν χάρη και απελευθερώθηκαν.

Η συνέχεια έχει κάτι από ελληνικό παραμύθι.  Ο Πολυζωίδης έγινε πρόεδρος του Αρείου Πάγου, υπηρέτησε ως νομάρχης, υπουργός Παιδείας και Εξωτερικών, μέχρι τον θάνατό του το 1873.
Ο Τερτσέτης εκλέχθηκε βουλευτής και έμεινε αρχειοφύλακας της Βιβλιοθήκης της Βουλής μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Σχινάς, που πίεζε τότε τους δύο δικαστές, έγινε πρώτος πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, βουλευτής και πρεσβευτής της Ελλάδας σε Μόναχο και Βιέννη. Όλοι βρήκαν τη θέση τους, όλοι συνέχισαν την καριέρα τους.

Και κάπως έτσι, η ιστορία έληξε με τον γνώριμο ελληνικό τρόπο (κανένας "καλός" δεν χάνεται, μέχρι σήμερα...): «και έζησαν αυτοί καλά…»!

Υ.Γ.1. Ο Αυστριακός Καγκελάριος Μέτερνιχ, ο οποίος ήταν ο ενορχηστρωτής της Ιερής Συμμαχίας, είχε γράψει για τον Καποδίστρια ​περίπου ​τα εξής:
«O Καποδίστριας δεν είναι ένας κακός άνθρωπος, αλλά, ειλικρινά μιλώντας, είναι εντελώς ανόητος. Ζει σε έναν κόσμο ο οποίος είναι για μας ο χειρότερος μας εφιάλτης».
Πού να μπορούσε και να επιβεβαιώσει εκείνα που τότε ίσως να υποπτευόταν​​!

Υ.Γ.2. Σε υπόμνημα που γράφτηκε το 1852 από ανώνυμο και βρέθηκε στο αρχείο του Γ. Τερτσέτη μνημονεύονται οι συναντήσεις του Καποδίστρια στην Κέρκυρα το 1819, ιδιαίτερα με τον Κολοκοτρώνη και τον δάσκαλο Θ. Δημάδη. Ο άγνωστος συντάκτης θεωρούσε τον Καποδίστρια θεμελιωτή της Φιλικής.

Υ.Γ.3. Ο Νικόλαος Δραγούμης γράφει:

«Αλλά τις πρώτος συνέλαβεν την ιδέαν της αναγορεύσεως του Καποδίστρια και τις υπεκίνησε την πρόσκλησιν;
Καθ’ όσον γνωρίζω ο Κολοκοτρώνης Και ο Καραϊσκάκης αποφάσισαν να τον καλέσωσι».

Η Αγγλία δεν δέχεται την εκλογή και το καθιστά σαφές στον Καποδίστρια:
Το πλοίο «Warspite», που θα τον έφερνε από την Αγκόνα στην Ελλάδα, καθυστέρησε 49 μέρες !!!.
Αντί για την Ελλάδα τον οδήγησε στη Μάλτα όπου ο ναύαρχος Κόδριγκτον απαίτησε δέσμευση πως δεν θα προβάλλει καμία άλλη αξίωση πέραν των συνθηκών, αλλιώς θα θεωρούσε τον κυβερνήτη «όργανο της Ρωσίας».

Ο Καποδίστριας απέφυγε να δεσμευτεί.
14 μήνες μετά, στις 3 Φλεβάρη του 1830 υπογραφόταν το Πρωτόκολλο της ανεξαρτησίας .

Υ.Γ.4. Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα ιστορικός που να αμφισβητεί την ανάμιξη της Γαλλίας, πρωτίστως, και της Αγγλίας, δευτερευόντως, στη δολοφονία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά την παρέλευση τόσο μεγάλου χρονικού διαστήματος, ο φάκελος για τη δολοφονία του Καποδίστρια στα αρχεία του βρετανικού Υπ. Εξωτερικών παρέμενε ως το 2015 απόρρητος.

Ο ιστορικός Β. ΚΡΕΜΜΥΔΆΣ, μετά τη μελέτη του αρχειακού υλικού, υποστηρίζει πως στον σχεδιασμό της συνομωσίας πρωτοστάτησε ο Γάλλος στρατηγός Gerard, διοικητής τότε του τακτικού στρατού.

➡️ Εξαιρετικές πληροφορίες με πολλές μαρτυρίες και στοιχεία από τις «πηγές» για την δίκη του Κολοκοτρώνη και τον ρόλο των πρωταγωνιστών περιέχονται στο εξαιρετικό βιβλίο του πρώην δικαστικού και ιστορικού ερευνητή Θ. ΠΑΝΑΓΌΠΟΥΛΟΥ : «Ο φυλακισμένος του Ιτς Καλέ»!

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ Η Ειδική Αγωγή στην Ελλάδα: μια ιστορία καλών προθέσεων και κακών εφαρμογών (του Γιώργου Καρανάσιου)