"Ύλη" με το κιλό, Παιδεία με το σταγονόμετρο!

Διαβάζουμε στον τύπο για τη νέα σχολική χρονιά:

Έρχονται στα σχολεία νέα διδακτικά περιεχόμενα, με έμφαση στην αυτογνωσία, την οικονομική συνείδηση, τη βιωσιμότητα, τη φιλαναγνωσία και τη σωματική ασφάλεια (οικονομία, λαχανόκηπος, ηθική, κολύμβηση, λογοτεχνία, επαγγελματικός προσανατολισμός).

Το σχολείο, όπως το ξέρουμε, παραμένει ένας θεσμός γεμάτος αντιφάσεις.

Από τη μία, τα παιδιά μπαίνουν σε αίθουσες όπου όλοι πρέπει να μάθουν τα ίδια πράγματα, στον ίδιο χρόνο, με τον ίδιο τρόπο. Η διαφορετικότητα έρχεται δεύτερη...

Το κουδούνι χτυπάει, η δασκάλα ανοίγει το βιβλίο, και η μέρα ξεκινά.

Από την άλλη, η ίδια αυτή αίθουσα μπορεί να γίνει τόπος που θα γεννηθεί μια ιδέα, μια φιλία, μια στιγμή που μένει αξέχαστη.

Πολλοί μαθητές και αργότερα ενήλικες θα πουν ότι όσα κράτησαν από το σχολείο δεν βρίσκονται μόνο στα βιβλία της ύλης.

Βρίσκονται σε εκείνον τον δάσκαλο που έφερε μια ιστορία δική του και έδειξε πώς συνδέεται η Ιστορία με το παρόν.

Σε κάποιον άλλο δάσκαλο που πρότεινε ένα εξωσχολικό βιβλίο, ανοίγοντας έτσι δρόμους που κανένα σχολικό εγχειρίδιο δεν άγγιζε.

Στον συμμαθητή με τον οποίο έλυσαν μαζί μια δύσκολη άσκηση ή έγραψαν ένα κείμενο για τη σχολική εφημερίδα.

Η πραγματικότητα όμως είναι σκληρή. Τα σχολικά βιβλία συχνά μοιάζουν άχαρα, γραμμένα με τρόπο που δύσκολα κινητοποιεί το ενδιαφέρον των μαθητών.

Η πίεση της ύλης και των εξετάσεων αφήνει λίγο χώρο για ουσιαστική μάθηση.

Ένας δάσκαλος μπορεί να θέλει να δουλέψει δημιουργικά, να βάλει τα παιδιά να συζητήσουν, να κάνουν έρευνα, αλλά βρίσκεται μπροστά σε στενά χρονικά περιθώρια και την αγωνία να «βγει η ύλη».

Έτσι, η εκπαιδευτική διαδικασία καταντά συχνά μια αγγαρεία που απομακρύνει τα παιδιά από τη χαρά της γνώσης.

Ταυτόχρονα, η κοινωνία έχει και αυτή τις δικές της ευθύνες.

Από μικρά τα παιδιά μεγαλώνουν με μηνύματα ότι είναι το κέντρο του κόσμου, ότι τους ανήκουν όλα.

Όμως, όταν βγουν στην κοινωνία, θα ανακαλύψουν πως τίποτα δεν είναι δεδομένο.

Εκεί αρχίζει η μεγάλη σύγκρουση:

ανάμεσα στην καλλιεργημένη αίσθηση υπεροχής και στην πραγματικότητα που ζητά προσπάθεια, συνεργασία, αντοχή.

Δεν είναι τυχαίο που πολλοί νέοι άνθρωποι θεωρούν το σχολείο άσχετο με τη ζωή.

Γιατί πράγματι, η πραγματική εκπαίδευση συνεχίζεται έξω από την τάξη:

στα βιβλία που βρίσκεις τυχαία σε ένα ράφι, σε ένα ντοκιμαντέρ, σε μια κουβέντα με έναν άνθρωπο που σου ανοίγει έναν καινούργιο δρόμο.

Οι πιο τυχεροί μαθητές είναι εκείνοι που βρίσκουν στο σχολείο κάποιους δασκάλους που δεν περιορίζονται από τα στενά όρια της ύλης και δείχνουν τον δρόμο προς κάτι περισσότερο.

Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε:

το σχολείο είναι μέρος της κοινωνίας. Όσο η κοινωνία παραμένει φοβική, όσο στρέφεται σε στερεότυπα, ρατσισμούς και μικροαστικές προκαταλήψεις, τόσο δύσκολα θα αλλάξει και η εκπαίδευση.

Τα παιδιά συχνά καλούνται να μεγαλώσουν μέσα σε ένα περιβάλλον που τα γεμίζει με έτοιμες απαντήσεις, με φόβους και με προκαταλήψεις που δεν τους ανήκουν. Και η αληθινή τους μάχη, όταν ενηλικιωθούν, είναι να πετάξουν από πάνω τους όσα δεν είναι δικά τους και να βρουν τη δική τους φωνή.

Γι’ αυτό η μόρφωση δεν τελειώνει στο σχολείο. Το σχολείο δίνει τα βασικά διάβασμα, γραφή, κοινωνικοποίηση αλλά η πραγματική παιδεία απλώνεται παντού στη ζωή.

Σε μια συζήτηση με φίλους, σε μια εργασία που σε δυσκόλεψε, σ' ένα ταξίδι, σε ένα λάθος που σε έμαθε να στέκεσαι όρθιος.

Υ.Γ1. ΥΠΕΝΘΥΜΊΖΕΤΑΙ: Η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ ως προς την ικανοποίηση των πολιτών από την ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος και των σχολείων.

Υ.Γ2. Πάνω από 5 δις φαίνεται να ξόδεψαν οι οικογένειες της χώρας μας για την εκπαίδευση των παιδιών τους, πέρα από τους φόρους που καταβάλλουν στο κράτος.

Πρόκειται βέβαια για ιδιωτικές δαπάνες, σε περίοδο που τα πάντα είναι πανάκριβα και για ένα σύστημα που λίγους στη χώρα μας ικανοποιεί.

Κάθε μαθητής φαίνεται να στοιχίζει στο κράτος και στην οικογένεια του πάνω από 13.000€ (ΟΟΣΑ...)

Τα έξοδα για την Εκπαίδευση είναι 50-50 στη χώρα μας. Άρα πρέπει να υπολογισθούν και αυτά. Οι γονείς πληρώνουν αδρά για να καλύψουν όλα αυτά που δεν κάνει το κράτος μας, ως οφείλει.

Παρόλα τα τεράστια ποσά που ξοδεύονται από τις οικογένειες και το κράτος στον ΟΟΣΑ είμαστε τελευταίοι και δεν φτάνει αυτό, κάποιες χιλιάδες απ' αυτούς τους νέους, που στοίχισαν δις θα φύγουν και θα ενισχύσουν τις ξένες οικονομίες..!

- Καλή σχολική χρονιά!

Καρανάσιος Γεώργιος – gkaranasios24@gmail.com

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ Η Ειδική Αγωγή στην Ελλάδα: μια ιστορία καλών προθέσεων και κακών εφαρμογών (του Γιώργου Καρανάσιου)