Τέσσερις ημέρες κάτω από πολύ αντίξοες συνθήκες «χτένιζαν» το βουνό των Τιτάνων, εναέριες και επίγειες στρατιωτικές δυνάμεις, μέχρι να εντοπισθούν τα συντρίμμια και οι 63 νεκροί αεροπόροι στην κορυφή «Τσατάλι»…

Τριάντα τρία (33) χρόνια συμπληρώνονται σήμερα (5/2/24) από την μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Ήταν 5 Φεβρουαρίου 1991, όταν το C-130 με κωδικό αριθμό «ΗΡΑΚΛΗΣ 748» και 5μελες πλήρωμα ,που μετέφερε 19 αξιωματικούς - υπαξιωματικούς και 44 στρατεύσιμους της ΠΑ (σμηνίτες), χάθηκε από τα ραντάρ της αεροπορίας λίγα λεπτά μετά την απογείωση του από το αεροδρόμιο της Ελευσίνας.

Οι έρευνες για τον εντοπισμό του λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών κράτησαν 4 ολόκληρες ημέρες. Η αγωνία των συγγενών που μάταια περίμεναν κάποιο ευχάριστο νέο από τις παγωμένες κορυφές του βουνού των Τιτάνων, μεγάλη. Τελικά τα συντρίμμια του αεροσκάφους εντοπίστηκαν από πιλότο στρατιωτικού ελικοπτέρου στην κορυφή «Τσατάλι» του όρους Όθρυς σε υψόμετρο 1.520 μέτρων, πάνω από το χωριό Γούρα (Ανάβρα). Κανείς από τους 63 αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και σμηνίτες που επέβαιναν στο αεροσκάφος δεν επέζησε.

Οι πρώτες πληροφορίες, σε μια εποχή που το ίντερνετ και τα κινητά τηλέφωνα δεν υπήρχαν, άρα και η μετάδοση - αναμετάδοση της είδησης γινόταν με αργούς ρυθμούς, ήθελαν τον πιλότο να προσπαθεί μάτια να σηκώσει την ουρά του αεροπλάνου του λίγο πριν «ξεφύγει» από τη μύτη  της κορυφής και πάρει την κάθοδο προς Νέα Αγχίαλο.

Το μοιραίο δρομολόγιο

Ο προορισμός του σύμφωνα με πληροφορίες που έδωσε στη δημοσιότητα το ΥΕΘΑ ήταν η Κρήτη, αλλά έπρεπε πρώτα να πάρει προσωπικό από την 111 ΠΜ (Αγχίαλο) το οποίο στη συνέχεια θα μετέφερε στην 115 ΠΜ (Χανιά) και στο Τυμπάκι.

Το αεροσκάφος βρισκόταν περίπου 38 χιλιόμετρα από την Αγχίαλο, όταν ξαφνικά χάθηκε από το ραντάρ χωρίς προηγουμένως να έχει αναφερθεί κάποιο πρόβλημα από τον κυβερνήτη του, επισμηναγό Δ. Μπίνα.

Σύμφωνα με τα επίσημα έγγραφα που κατατέθηκαν στα στρατιωτικά δικαστήρια που ακολούθησαν, η τελευταία επαφή του με τον πύργο ελέγχου της 111 ΠΜ ήταν στις 12.55 το μεσημέρι κι ενώ είχε αρχίσει η διαδικασία προσγείωσης διά οργάνων, λόγω χαμηλής νέφωσης και κακοκαιρίας που επικρατούσε στην περιοχή.

Οκτώ αεροσκάφη F-16, δύο C-130, δυο πυροσβεστικά CL-215, δύο ελικόπτερα Σινούκ, ελικόπτερα του Ναυτικού και αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας άρχισαν να ερευνούν την περιοχή όπου είχε χαθεί το αεροσκάφος.

Παράλληλα από ξηράς, δυνάμεις καταδρομών και πεζοναυτών άρχισαν να «χτενίζουν» τα πιθανά σημεία πτώσης του, ψάχνοντας κυρίως πάνω από τη νοητή γραμμή της πορείας που θα έπρεπε να είχε ακολουθήσει.

Όμως παρά την τεράστια κινητοποίηση, ο εντοπισμός των συντριμμιών του C-130 έγινε ύστερα από τέσσερις ημέρες, στην πλαγιά «Τσατάλι» του όρους Όθρυς, 60 χιλιόμετρα περίπου μακριά από το σημείο που θα έπρεπε κανονικά να βρίσκεται και σε λάθος γωνία 63 μοίρες.

Τα αίτια και τα σενάρια

Τα αίτια του πολύνεκρου αεροπορικού δυστυχήματος δεν έγιναν ποτέ γνωστά, με την αιτιολόγηση ότι επρόκειτο για στρατιωτικό απόρρητο.

Αντιγράφοντας παλαιότερο ρεπορτάζ από τη «Μηχανή του Χρόνου» διατυπώθηκαν τρία περίεργα σενάρια για την πτώση του C-130.

Το πρώτο σενάριο υποστήριζε ότι οι αρχές ήξεραν από την πρώτη στιγμή που βρίσκονταν τα συντρίμμια του αεροσκάφους, αλλά θέλησαν να προστατεύσουν κάποιο «μυστικό» και έτσι καθυστέρησαν να φτάσουν στο σημείο της συντριβής.

Ειπώθηκε μάλιστα, ότι υπήρχαν επιζώντες που περίμεναν βοήθεια, η οποία δεν έφτασε εγκαίρως. Το σενάριο δεν επιβεβαιώθηκε.

Η δεύτερη εκδοχή έλεγε ότι στην περιοχή πετούσε και άλλο αεροσκάφος, πιθανώς εχθρικό, το οποίο αποσυντόνισε τα όργανα του C 130 και το οδήγησε σε πτώση. Το σενάριο δεν επιβεβαιώθηκε.

Η τρίτη διατύπωση ανέφερε πως το αεροσκάφος μετέφερε εκρηκτικά, τα οποία προκάλεσαν έκρηξη στον αέρα, γεγονός που οδήγησε τον πιλότο σε μοιραία αναγκαστική προσγείωση.

Οι υποστηρικτές αυτής της εκδοχής ενίσχυαν την άποψή τους λέγοντας ότι αμέσως μετά την ανεύρεση των συντριμμιών, ελικόπτερα Σινούκ, απομάκρυναν από την περιοχή αγνώστου περιεχομένου κιβώτια, ενώ η περισυλλογή των νεκρών δεν έγινε παρουσία ιατροδικαστή.

Το σενάριο δεν επιβεβαιώθηκε. Το γεγονός ότι κανένα σενάριο δεν επιβεβαιώθηκε, αλλά ούτε και διαψεύστηκε, προκάλεσε αντιδράσεις από τους συγγενείς των θυμάτων, οι οποίοι ζητούσαν να μάθουν την αλήθεια και να υπάρξει δικαίωση.

Η δίκη και το 64^ο «θύμα»

Η δίκη έγινε 3 χρόνια μετά. Κατηγορούμενος ήταν ο χειριστής του πύργου ελέγχου του Αλμυρού, ο οποίος καταδικάστηκε σε 2ετή φυλάκιση με 3ετη αναστολή.

Σε δίκη του 1996, ο κατηγορούμενος αθωώθηκε παμψηφεί, αλλά λίγα χρόνια αργότερα, σε ηλικία 52 ετών, έφυγε από τη ζωή λόγω κατάθλιψης.

Πολλοί έκαναν λόγο για το 64ο θύμα του δυστυχήματος.

Δείτε ένα βίντεο αφιέρωμα από το «ΑΜΥΝΑ NEWS» για την τραγωδία: