Ο Σερεμπρένικοφ στη Δύση θεωρείται από τους σκηνοθέτες που όρθωσαν ανάστημα στη λογοκρισία Πούτιν. Διαβάστε την υπόθεση που απασχόλησε τον κόσμο της τέχνης.

Ρωσικό δικαστήριο απελευθέρωσε σήμερα με εγγύηση τον εξέχοντα σκηνοθέτη Κιρίλ Σερεμπρένικοφ, ο οποίος βρισκόταν από το 2017 υπό κράτηση κατ' οίκον ως ύποπτος για κατάχρηση κεφαλαίων, μια κατηγορία την οποία ο ίδιος απορρίπτει, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων TASS. Ο Σερεμπρένικοφ, ένας βραβευμένος κινηματογραφικός και θεατρικός σκηνοθέτης, είχε τεθεί υπό κράτηση το 2017 σε μια υπόθεση που προκάλεσε την κατακραυγή της φιλελεύθερης πολιτιστικής ελίτ της χώρας, η οποία υπογραμμίζει πως ο σκηνοθέτης διώκεται για το έργο του.  Σύμφωνα με τη σημερινή απόφαση του δικαστηρίου, ο Σερεμπρένικοφ είναι πλέον ελεύθερος με τον όρο ότι δεν θα εγκαταλείψει τη ρωσική επικράτεια. 

«Θα επιστρέψω σύντομα. Δεν είναι πολύ εύκολο ψυχολογικά, όμως υπάρχουν πολλά για να γίνουν. Έχουμε παραστάσεις, πρόβες», αντέδρασε ο Σερεμπρένικοφ μιλώντας στο πρακτορείο Ιντερφάξ.

Το δικαστήριο ήρε επίσης αυτό το μέτρο και για δύο άλλα πρόσωπα που κατηγορούνται στην υπόθεση αυτή.

Η υπόθεση Σερεμπρένικοφ

Ο Ρώσος σκηνοθέτης κατηγορήθηκε  ότι καταχράστηκε 68 εκατ. ρούβλια για μια καλλιτεχνική παραγωγή την οποία δεν ανέβασε ποτέ στο Κέντρο Γκόγκολ της Μόσχας, όπου είναι καλλιτεχνικός διευθυντής.  Προσωπικότητες από τη Ρωσία και τη Γαλλία μιλούν για εκφοβισμό και λογοκρισία. Η σύλληψή του προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Επειτα από πολύμηνη έρευνα η Επιτροπή Ερευνών της Ρωσίας κατηγορεί τον Σερεμπρένικοφ ότι καταχράστηκε τουλάχιστον 68 εκατομμύρια ρούβλια (περίπου μισό εκατομμύριο ευρώ) από κρατικούς πόρους που προορίζονταν για μια καλλιτεχνική παραγωγή, η οποία δεν παρουσιάστηκε ποτέ.Οι υποστηρικτές του λένε ότι η υπόθεση αυτή είναι μία ακόμη πράξη εκφοβισμού του καλλιτεχνικού κόσμου από την κυβέρνηση. Αλλωστε συχνά στα έργα του ο 47χρονος Σερεμπρένικοφ γελοιοποιεί την εξουσία, κατακεραυνώνοντας τον «ολέθριο», όπως τον χαρακτηρίζει, ρόλο της Εκκλησίας και του κράτους στη ρωσική κοινωνία.

Ορισμένοι δημιουργοί, όπως ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Βίκτορ Σεντερόβιτς, πιστεύουν πως όλα έγιναν υπό πολιτική πίεση. Θεωρούν πως είναι μια προειδοποίηση προς τους άλλους Ρώσους καλλιτέχνες πριν από τις προεδρικές εκλογές ή μιλούν για «λογοκρισία» με διαταγή Κρεμλίνου. Ωστόσο ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Μιχαήλ Σβιντκόι χαρακτήρισε τη σύλληψη «περιττό μέτρο», τονίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα προκαλέσει αρνητικές αντιδράσεις στο εξωτερικό.

Ο διευθυντής του θεάτρου Μπολσόι Βλαντιμίρ Ουρίν, ο σκηνοθέτης Αλεξέι Γκέρμαν, η συγγραφέας Λιουντμίλα Ουλίτσκαγια, η χήρα του Αλεξάντρ Σολζενίτσιν, Νατάλια, και γνωστοί Ρώσοι δημοσιογράφοι ζητούν να αφεθεί ελεύθερος ο Σερεμπρένικοφ. Στο πλευρό του βρίσκονται και προσωπικότητες από το εξωτερικό, κυρίως από τη Γαλλία, όπως η ηθοποιός Ιζαμπέλ Ιπέρ και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αβινιόν Ολιβιέ Πι, ενώ καταγγέλλουν σε επιστολή τους την «αναντίστοιχη μεταχείριση» που επιφυλάχθηκε σε «αυτόν τον μεγαλοφυή ταραξία της ρωσικής θεατρικής σκηνής και του κινηματογράφου ο οποίος πληρώνει οδυνηρά την ελευθερία του στη δημιουργία».

Ο σκηνοθέτης Γιούρι Ζούκοφ τόνισε ότι «ακόμα και αν η έκβαση της υπόθεσης δεν θα είναι τραγική για τον Κιρίλ, θα είναι τραγική η ψυχική του κατάσταση» και ο συνάδελφός του Πάβελ Λουγκίν υποστήριξε πως όσοι ερευνούν την υπόθεση «πρέπει να αποδείξουν ότι έχουν πάντα δίκιο, αυτό είναι νομοτελειακό...».

Για αρκετούς αναλυτές η υπόθεση Σερεμπρένικοφ απηχεί τις διαφωνίες της πολιτικής ηγεσίας με τους μηχανισμούς ασφαλείας και υπενθυμίζουν ότι ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σε συζήτηση που είχε με τον ηθοποιό Γεβγκένι Μιρόνοφ, αποσπάσματα της οποίας είχαν ακουστεί στον αέρα, είχε χαρακτηρίσει «βλάκες» όσους έκαναν έρευνα στο σπίτι του Σερεμπρένικοφ και στο Κέντρο Γκόγκολ τον περασμένο Μάιο.

Ο ίδιος πάντως ο κατηγορούμενος αρνήθηκε το αδίκημα της κατάχρησης κατά τη διάρκεια της ανακριτικής διαδικασίας, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο Τass, δηλώνοντας πως είναι αθώος. Xαρακτηρίζει την υπόθεση «παράλογη και σχιζοφρενική» και επιμένει ότι τα χρήματα ξοδεύτηκαν σε άλλες θεατρικές παραγωγές. Οπως το «Ονειρο θερινής νυκτός» του Σέξπιρ που παρουσιάστηκε για περισσότερες από 15 φορές και ήταν υποψήφιο για βραβεία. «Τώρα οι ερευνητές μάς λένε ότι ποτέ δεν υπήρξε», έγραψε στο facebook.

Κάτοχος του βραβείου François Chalais 2016 για την ταινία του «Ο πιστός» -αποκαλυπτική για τον θρησκευτικό φανατισμό στη Ρωσία- ο Σερεμπρένικοφ έκανε αίσθηση στο διαγωνιστικό τμήμα της Μόστρας στη Βενετία το 2012 όπου προβλήθηκε η «Προδοσία» με θέμα την απιστία, ενώ οι τολμηρές καλλιτεχνικές επιλογές του έδωσαν ώθηση στο Κέντρο Γκόγκολ στη Μόσχα.

Το 2017  ήταν μια δύσκολη χρονιά για τον αιρετικό δημιουργό καθώς η παράσταση για τον Ρούντολφ Νουρέγεφ που σκηνοθετούσε για το θέατρο Μπολσόι ακυρώθηκε πριν από την πρεμιέρα τον περασμένο Ιούλιο. Η επίσημη εκδοχή ήταν ότι δεν ήταν έτοιμη, αλλά οι φήμες για λογοκρισία δίνουν και παίρνουν καθώς εστίαζε στην ομοφυλοφιλία του διάσημου Ρώσου χορευτή.

thetoc.gr