Δημοκρατία: Προσδοκίες και Οράματα (του Γιάννη Γουργιώτη)

Δημοσιεύτηκε: Παρασκευή, 22 Ιανουαρίου 2021 19:47 Δημοκρατία: Προσδοκίες και Οράματα (του Γιάννη Γουργιώτη)

Γράφει ο Γιάννης Γουργιώτης....

Καθημερινές ειδήσεις αφθονούν με κάθε λογής περίεργα της καθημερινότητας στο σύγχρονο κόσμο, ένα κόσμο σε γενική παράλυση, μουδιασμένο κυριολεκτικά από την άτεγκτη επιβολή της τρομοκρατίας, που έχει επιβάλει ο αόρατος κυρίαρχος της εποχής, ο κορωνοϊός. Άλλο τίποτα δεν ακούγεται παρά σειρά από νούμερα που προκαλούν αποκαρδίωση για τα θύματά του, που κατά χιλιάδες, σε οικουμενική κλίματα, εγκαταλείπουν βασανιστικά τα επίγεια.

Ακήρυχτος πόλεμος, σέναν άνισο αγώνα μ’ έναν αόρατο εχθρό από τη μια και από την άλλη οι ανθρώπινες κοινωνίες να ζητούν στήριγμα στη βοήθεια της επιστήμης, από ιδεολόγους της  ιατρικής. Τώρα, που στον ορίζοντα φάνηκε η παρουσία και η εφαρμογή των εμβολίων κατά της πανδημίας, γεννήθηκε η ελπίδα, η ενθάρρυνση, η βεβαιότητα της νίκης του κακού εφιάλτη, γιατί προσδοκάται η ανακοπή της θανατηφόρου πορείας του ύπουλου εχθρού και η επιστροφή στην κανονικότητα. Αυτός είναι ο πόθος όλων, χρωματισμένος με μια δόση αβεβαιότητας. Το ανθρώπινο είδος έτσι πορεύεται, με αισιόδοξη προοπτική, αποκλίνοντας από τις πεσιμιστικές εκδοχές της ζωής του. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης παίζει εδώ το θαυμαστό ρόλο του.

Μέσα από τον πολιορκητικό κλοιό του κορωνοϊού, αναφύονται διάφορα απρόβλεπτα που τα γεννά η κοινωνική δυναμική, η συλλογική δράση. Παρά την ύπαρξη κοινωνικών ρυθμίσεων, με κανόνες που καθορίζουν την κοινωνική συμβίωση, στην ανθρώπινη κοινότητα βιώνουν αυτόνομες οντότητες με τα πιστεύω τους, τις ιδέες τους, τις ιδιορρυθμίες τους. Εντούτοις, η ομαδοποίηση που γίνεται στο εσωτερικό των κοινωνιών, έχει ως συντελεστή την ταύτιση ιδεών και πεποιθήσεων των επί μέρους ατόμων. Έτσι προκύπτουν οι κάθε λογής συναθροίσεις με τη μορφή ενοτήτων, π.χ πολιτικών Κομμάτων. Εξειδικεύω εδώ την έννοια των πολιτικών Κομμάτων, γιατί είναι η πιο ακμαία, η πιο σημαντική μορφή σύμπηξης κοινωνικών ομάδων, στον πυρήνα των οποίων υπάρχουν κοινοί στόχοι , κοινή ιδεολογία. Είναι γνωρίσματα των νεώτερων χρόνων οι πολιτικοί σχηματισμοί. Στην Αρχαία Ελλάδα, για να περιοριστώ στα ημέτερα, τα κριτήρια των κοινωνικών τάξεων και εκείθεν των πολιτικών διαχωρισμών των πολιτών ήταν διαφορετικά, εστιαζόμενα κυρίως στη εντοπιότητα, στη γηγενή προέλευση, στο ατομικό εισόδημα, στη διάκριση ελεύθερου, απελεύθερου ή δούλου κλπ.

Από την αλληλουχία των προοδευτικών βημάτων στην άσκηση της εξουσίας, προέκυψε η Δημοκρατία, ως το βέλτιστο διοικητικό μέτρο για την απόδοση δικαιοσύνης και ισονομίας μεταξύ των πολιτών. Η Δημοκρατία ως έννοια και ως πολιτικός και πολιτειακός θεσμός, υπήρξε διαχρονικά  το νοητικό «σημαίνον» σε όλες σχεδόν  τις νεώτερες κοινωνίες, όχι όμως και το «σημαινόμενο», δηλαδή η ουσιαστική αντιστοιχία λαού και εξουσίας: δήμος( λαός)+ κρατώ (εξουσιάζω), δεδομένου ότι τυραννικά καθεστώτα, ολοκληρωτικά κατά περιόδους, ακόμη και στις ημέρες μας, βαυκαλίζονται με το ψευδώνυμο της Δημοκρατίας τους.

Υπήρξαν στην Ευρώπη και στην Αμερική δημοκρατικά καθεστώτα (π.χ Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία  ) με γνήσια, λίγο πολύ, δημοκρατική έμφαση. Εκεί, όμως, όπου η Δημοκρατία ριζώθηκε με βαθιά πλοκάμια, με κύριο γνώρισμα την ελευθερία των πολιτών και τη σταθερή διακυβέρνηση, ήταν και είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (ΗΠΑ): Ζώρζ Ουάσινγκτον, Αβραάμ Λινκολν και άλλες ιστορικές φυσιογνωμίες έδωσαν ουσιαστικό περιεχόμενο στη Δημοκρατία των ΗΠΑ. Το Αμερικανικό Έθνος , έχοντας αφομοιώσει πολλές αλλοεθνείς ομάδες, απόκτησε πληθυσμιακή ομοιογένεια των πολιτών του, με εθνική συνείδηση, με τα ιδανικά της δημοκρατίας και της ελευθερίας, με κοινούς στόχους για την ευημερία και την πρόοδο της κοινής πατρίδας, ήτοι μιας αξιοθαύμαστης εθνοτικής συνένωσης και συσπείρωσης, ανεξαρτήτως της καταγωγικής προέλευσης των πολιτών της. Παρ’ όλα αυτά τα γνωρίσματα, δε θα μπορούσε κανείς να παραβλέψει και κάποιες εσωτερικές αδυναμίες, διοικητικές ή πολιτειακές στρεβλώσεις:  προβλήματα οφειλόμενα σε κάποιες εσωτερικές αντινομίες, όπως είναι από παλιά το φυλετικό πρόβλημα (Λευκοί, Μαύροι, κυρίως αυτό)), που υφέρπει και βγαίνει συχνά στην επιφάνεια σε μειονοτικές εκδηλώσεις των πολιτών.

Υπάρχει, ως γνωστόν, ένας δικομματισμός στις ΗΠΑ: οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμλικανοί, που εναλλάσσονται στην εξουσία με ειρηνικό τρόπο, έχοντας συνείδηση του κρατικού ρόλου τους ως ηγετικής εξουσίας, ως πολιτειακών leaders, με βασική ευθύνη τη χρηστή διοίκηση, την ευδαιμονία των πολιτών, αλλά και την ευθύνη να διατηρήσουν σταθερό το ρόλο τους ως παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη.

Η εναλλαγή στην εξουσία εκατέρου των δύο πολιτικών συνασπισμών υπήρξε ανέκαθεν σταθερή και αταλάντευτη στην ιστορική ζωή των ΗΠΑ. Η διαταραχή, η ρήξη, το πλήγμα της μέχρι πρότινος ειρηνικής συνεργασίας των δύο πολιτικών Κομμάτων, συντελέστηκε εξαιτίας υποκειμενικών αιτίων: του απερχόμενου Προέδρου, μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου (3/11/2020), ο οποίος δεν αποδέχτηκε το αποτέλεσμα των εκλογών, οπότε κινητοποίησε τον κομματικό του μηχανισμό, ήτοι διήγειρε συνειδητά το φανατικό τμήμα των οπαδών του να αντισταθεί, πράγμα που κατανοεί κανείς τι εσήμαινε αυτή η στάση του! Ο Ντόναλτ Ταμπ, μπορεί να θεωρηθεί έτσι ο αίτιος του διχασμού της μεγάλης αυτής Δημοκρατίας, του Αμερικανικού λαού. Η έμμονή του στην άρνηση της εγκυρότητας των εκλογών, φανάτισε τους ακραίους της παράταξής του, ακροδεξιά στοιχεία, που κατέλαβαν το Καπιτώλιο, το σύμβολο της δημοκρατικής ζωής του αμερικανικού λαού, προκαλώντας έτσι το βάναυσο τραυματισμό της , και σ’ ένα σημείο αποτελώντας τη διάρρηξη της αρχής της άμεμπτης λειτουργίας του κοινοβουλευτισμού στη μεγάλη αυτή Χώρα.Τελικά η αλλαγή της εξουσίας έγινε με ειρηνικό τρόπο, υπό την αστυνομική προστασία, για κάθε ενδεχόμενο. Ο νέος πρόεδρος, John BIDEN, είναι ένας χαρακτήρας ήπιος, ένας δημοκρατικός άνδρας και  καλός χριστιανός (ρωμαιοκαθολικός). Ο λόγος του μετά την ορκωμοσία μεστός, ειρηνικής και ενωτικής πνοής, απέπνεε τη βούληση για  αποκατάσταση του κύρους της τρωθείσας μεγάλης Δημοκρατίας, η οποία επί μια τετραετία δεινοπάθησε από τη διακυβέρνηση του Τραμπ, ενός ιδιόρρυθμου ανθρώπου, εγωιστή, ενδοστεφή και αλλοπρόσαλλου ατόμου. Ο νέος Πρόεδρος με την είσοδό του στο οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου έδωσε τα πρώτα δείγματα χρηστής διοίκησης, διορθώνοντας τα αρνητικά του προκατόχου του. Ο Θεός σώζοι τη Δημοκρατία, όπου Γης.

Γιάννης Γουργιώτης,   
22/01/2021                                                                                                                                                                                                                           
Προσαρμοσμένη αναζήτηση